Amerika kıtasındaki fetih ve sömürgecilik mirasına ilişkin şiddetli tartışmalar sürerken bölgedeki Kristof Kolomb heykelleri birer birer kaldırılıyor. Meksika’nın başkenti Mexico City’nin Belediye Başkanı Claudia Sheinbaum, uzun tartışmaların ardından, şehrin ana bulvarına tepeden bakan Kolomb heykelinin sömürge öncesi dönemden yerli bir kadın figürüyle değiştirileceğini duyurdu. Kıtadaki Kolomb heykelleri, Amerikan yerlilerinin çektiği acıların kötü bir sembolü olarak görülüyor.
Claudia Sheinbaum, Kuzey Amerika’nın en büyük şehri Mexico City’nin ilk kadın belediye başkanı olmuştu. Heykel kararı, Sheinbaum’un 2024’teki cumhurbaşkanlığı seçimi için beklenen adaylığından önce açıklandı. Geniş çevrelerde bunun üç yıl sonraki seçime yönelik bir hamle olduğu düşünülüyor.
Kolomb’un Amerika kıtasını keşfinin yıldönümünün kutlanmasıyla ilgili kararın açıklandığı toplantıda Sheinbaum, “(Kolomb hakkında) Bu, kolonicilikten gelen bir ırkçılık ve sınıfçılık tarihidir” dedi.
Eski sömürgeci kültüre yönelik tepki son yıllarda Latin Amerika siyasetinin merkezine oturdu
Sheinbaum’un kararı tek bir örnek değil. Tüm Latin Amerika ülkelerine eski sömürgeci kültüre yönelik tepki göstermek çoğu siyasi partinin programında yer alıyor.
Meksika Devlet Başkanı Andrés Manuel López Obrador, sömürgecilik tarihini kınama, yerli kültürünü yüceltme ve kendisini ülkenin muhafazakâr muhalefetine ve Avrupa kökenli seçkinlere karşı yoksulların savunucusu olarak sunma konusunda seleflerinden daha ileri gitti. Obrador, günümüzde yerinde Mexico City’nin bulunduğu Aztek başkenti Tenochtitlan’ın İspanyol işgalcilere kaybedilmesinin 500 yılını anma etkinliği düzenledi ve son aylarda sömürgeci vahşet nedeniyle yerli topluluklardan özür dilemek için ülkeyi gezdi. İspanyol hükümetinden de benzer bir talepte bulundu.
Ancak López Obrador’ın politikası, Sheinbaum’un aksine Meksika’nın büyüyen feminist hareketine çok daha az duyarlılık gösteriyor. Son yıllarda Meksikalı kadınlar, Latin Amerika’nın en yüksek aile içi şiddet oranlarına sahip ülkelerinde, hükümetin bir şeyler yapması için sokağa çıkıyor ve protesto gösterileri düzenliyor. Resmi rakamlara göre, geçen yıl Meksika’da her gün ortalama 10 kadın öldürüldü.
Bu yılın başlarında Mexico City’de binlerce kadın, cumhurbaşkanlığı konutunun dışındaki surlara sopalar ve pürmüz lambalarıyla saldırmıştı. Protestocular aynı zamanda Meksika’daki erkek hegemonyasının sembolleri olarak gördükleri sömürge dönemi figürlerinin heykellerine de saldırmışlardı.
López Obrador, bu protestoları hükümetin istikrarını bozmak için düzenlenen bir muhalefet olarak nitelendirdi ve Meksika’daki feminist hareketin 2018’de kendisi göreve geldikten sonra başladığını iddia etti.
Kolomb’un yerine “Amajac’ın Genç Hanımı” konulacak
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Bronz Kolomb heykeli 1877 yılında yerleştirilmiş ve geçmişte protestocular tarafından defalarca tahrif edilmişti. Yetkililer daha fazla hasar almaması için geçen yıl onu yerinden indirmişti.
Amerika kıtasının keşfeden Kolomb’un yerine, Veracruz’da ocak ayında keşfedilen ve Kolomb’un seferleri zamanına denk gelen “Amajac’ın Genç Hanımı” adlı bir taş oymanın kopyası yerleştirilecek. Yeni figür, Mexico City’deki Ulusal Arkeoloji Müzesi’nde bulunan orijinalinden üç kat daha yüksek olacak.
Meksika’daki düşünce kuruluşu Kamu Politikası Araştırma Merkezi Direktörü Valeria Moy, Kolomb’un yerine bir kadın heykelinin seçilmesinin hem feministlere çekici geleceğini hem de Başkan López Obrador’un yerli yanlısı söylemini destekleyeceğini söyledi. Moy, Sheinbaum hakkında “Herkesi, özellikle de başkanını memnun etmeye çalışıyor. Politik açıdan bakıldığında, heykel seçimi iyi bir karar gibi görünüyor” dedi.
Bu gelişme ülkedeki herkes tarafından olumlu karşılanmadı. Meksika’nın eski muhafazakâr Devlet Başkanı Felipe Calderón, Kolomb Anıtı’nın Meksika’nın sanatsal ve tarihi mirasının değerli bir parçası olduğunu söyledi ve değiştirilmesine karşı çıktı. Calderón, değiştirme planları ilk kez duyurulduğunda sosyal medya hesabından paylaştığı mesajında, “Onu kaldırmak, tahrif etmek suçtur. Onu, Mexico City’den, halkından ve tüm Meksikalılar’dan çalıyorlar” dedi.
Derleyen: Ayhan Eren
Kaynak: NY Times
