Magna Charta Universitatum Observatory, AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar ve Boğaziçi Üniversitesi’nin atanmış rektörü Prof. Dr. Naci İnci’ye mektup gönderdi. Mektupta, Eğitim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yasemin Bayyurt, Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Özlem Berk Albachten ve İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Metin Ercan’ın görevden alınmasının üniversite özerkliğinin ihlali anlamına geldiği belirtildi.
Türkiye ve dünyadan bine yakın üniversitenin imzaladığı Magna Charta Universitatum Akademik Özgürlük ve Özerklik Anlaşması’nın Gözlem Merkezi Magna Charta Universitatum Observatory, AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar ve Boğaziçi Üniversitesi’nin atanmış rektörü Prof. Dr. Naci İnci’ye 18 Şubat’ta bir mektup gönderdi.
Magna Charta Gözlemevi Yönetim Konseyi Başkanı Dr. Patrick Deane imzalı mektupta, Boğaziçi Üniversitesi’nde Eğitim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yasemin Bayyurt, Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Özlem Berk Albachten ve İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Metin Ercan’ın görevden alınmasının üniversite özerkliğinin ihlali olduğu belirtildi.
“Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan, Prof. Dr. Özvar ve Prof. Dr. İnci’ye” diye başlayan mektup şöyle:
“Temel değerler ve haklar için çalışan Magna Charta Gözlemevi, üniversitelerin yönetim şekilleri ve misyonlarının belirlenmesinde temel alınması gereken ilkeleri ortaya koyan uluslararası bir bildirge ve beyanname olan Magna Charta Universitatum’un doğru bir şekilde uygulanıp uygulanmadığını uluslararası düzeyde takip etmekle sorumludur. Bu belge, dünya çapında bine yakın üniversite tarafından imzalanmış olup birçok uluslararası ve bölgesel yükseköğretim kuruluşu tarafından tanınmakta ve desteklenmektedir. Belgenin 1988 versiyonu Birleşmiş Milletler anlaşmaları doğrultusunda hazırlanmış olup 2020 versiyonu günümüzde üniversitelerin dünya çapında içinde bulundukları ortamı yansıtacak şekilde yeniden düzenlenmiştir.
1988 versiyonuna göre ‘Üniversiteler bulundukları ülkelerin coğrafi ve tarihi koşullarına göre değişik şekillerde düzenlenmiş özerk kurumlar olup araştırma ve öğretim öğeleri aracılığıyla kültür üretimi ve iletişiminde bulunur. Üniversitelerin, içinde var oldukları dünyanın gereksinimlerine hazır olabilmeleri, araştırma ve öğretim çalışmalarının tüm diğer ekonomik ve siyasi güçlerden manevi entelektüel yönlerden bağımsız olmasıyla mümkündür.‘
Magna Charta 2020’de aynı görüşü tekrarlar: ‘Entelektüel ve manevi özerklik, üniversitelerin ayırt edici özelliğidir ve topluma karşı sorumluluklarını yerine getirebilmeleri için bir önkoşuldur. Bu bağımsızlık, hükümetler ve toplumun geneli tarafından tanınmalı ve güvence altına alınmalı, kurumların kendisi tarafından da güçlü bir şekilde savunulmalıdır.‘
Magna Charta Gözlemevi bu bağlam içerisinde, Türkiye’deki üniversite özerkliğinin ihlali konusundaki kaygılarını sürdürmektedir. Daha önce, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Boğaziçi Üniversitesi’ne yeni bir rektör ataması hakkında bir mektup yazmıştık. Cumhurbaşkanı 1 Ocak 2021’de 2016 tarihli OHAL döneminin 676 sayılı Kanun Hükmündeki Kararnamesine dayanarak, Boğaziçi Üniversitesi’ne, oranın öğretim üyesi olmayan Melih Bulu’yu rektör olarak atamıştı. Bu atama, üniversite yönetiminin kural ve uygulamalarına aykırıydı ve üniversitenin özerkliğini ihlal ediyordu.
En son olarak YÖK’ün 18 Ocak 2022’de görevlerine seçimle gelmiş üç akademisyeni, Prof. Dr. Özlem Berk Albachten, Prof. Dr. Metin Ercan ve Prof. Dr. Yasemin Bayyurt’u dekanlıktan aldığını öğrendik. Bu görevden alma da üniversite yönetiminin kural ve uygulamalarına aykırıdır ve üniversitenin özerkliğini ihlal etmektedir.
Bu ve buna benzer diğer müdahalelere karşı çıkan Boğaziçi Üniversitesi çalışanları ve öğrencilerine yönelik tepkiler ve sert muamele de ayrı bir kaygı konusudur çünkü bu tavır, özgür akademik sorgulama ve ifadenin önünü açmamaktadır.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Türkiye’den Boğaziçi Üniversitesi’ne ek olarak 34 üniversite daha Magna Charta Universitatum’u imzalamıştır.
Bu nedenle Magna Charta Gözlemevi, Türkiye Cumhurbaşkanı’nı, BM anlaşmalarının metinlerine ve zihniyetlerine riayet ederek ve üniversitelerin Magna Charta Universitatum doğrultusunda hareket etmelerini sağlayarak, hem Türkiye’nin hem de dünyanın iyiliğine yönelik olarak Boğaziçi Üniversitesi’nin ve Türkiye’deki diğer bütün üniversitelerin potansiyellerini tam anlamıyla ortaya çıkarabilmelerine olanak sağlamaya davet eder.“
