Yeni Zelandalı bir grup araştırmacı, Antarktika’da yakın zamana kadar buzlarla örtülü olan ancak iklim değişikliği nedeniyle ortaya çıkan bir ekosistem keşfetti.
Yeni Zelandalı araştırmacılar, Antarktika-Ross Buz Sahanlığı’nın zirvesine yüzlerce kilometre uzakta bulunan ve buzun 500 metre altında nehir ağzı olduğunu tahmin ettikleri bir bölgeyi inceledi.
Devasa buz sahanlığında, deniz seviyesinden yüzlerce metre yüksekte katedral benzeri bir oyukta karidese benzer canlılardan oluşan sürüler gözlemlendi.
Yeni Zelanda’nın Antarktika araştırmalarından sorumlu kurumu Antarctica New Zealand, artan sıcaklıklar sebebiyle eriyen buz kütlesinde nehir ağzının nasıl bir rol oynadığını soruşturmak için araştırmacıları bölgeye gönderdi.
Araştırmacı grup nehre ulaşmak için buzu deldiğinde beklemediği bir şey ile karşılaştı. Yengeçler ve ıstakozlarla aynı soya mensup, karides benzeri bir yığın minik amfipot (tırnaksı) kameralarını kapatıyordu.
“Kamerada sorun olduğunu sandık”
Ulusal Su ve Atmosferik Kurumu’ndan araştırmacı Craig Stevens, o anları “Bir süre kamerada bir sorun olduğunu sandık, ancak görüntü netleştikçe yaklaşık 5mm boyutunda bir eklem bacaklı sürüsü fark ettik” sözleriyle anlattı.
Araştırmanın iklim değişikliğinin yanı sıra keşif unsurları da içerdiğini belirten Stevens ayrıca “Buz sahanlığının farklı kısımlarında da deneylerde bulunup bir şeyler bulduğumuzu sanmıştık ancak bu sefer ortaya büyük sürprizler ortaya çıktı. Heyecandan deliye döndük zira ekipmanımızın etrafında bu hayvanların yüzüyor oluşu bölgede açıkça bir ekosistem bulunduğunu gösteriyor” dedi.
Nehir ağzını keşfeden ilk kişi, ekibin başında yer alan Wellington Te Herenga Waka Victoria Üniversitesi’nden Huw Horgan’dı. Horgan, Ross Buz Sahanlığı’nın uydu görüntüleri üzerine çalışırken buz üzerinde bir oluk fark etmişti.
Daha önce doğrudan incelenmemişti
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Horgan’ın ifade ettiğine göre Antarktika buz kütlelerinin altında tatlı su gölleri ve nehirleri bulunduğu bir süredir biliniyordu ancak daha önce kimse onları doğrudan incelememişti. Horgan deneyimini, “Bu nehri gözlemlemek ve ondan örnek almak saklı bir dünyaya giren ilk kişi olmak gibiydi” sözleriyle anlattı.
Horgan ayrıca nehrin davranışlarının gözlemlenmesi için ekipmanlar bıraktıklarını, alınan su örneklerinin de laboratuvarda inceleneceğini belirtti.
Araştırma ekibinin bulguları yeni ekosistemin ortaya çıkmasının yanında başka doğa olaylarını gözlemleme fırsatı yarattı. Ekip, Tonga’da yer alan Hunga Tonga-Hunga Ha’apai Yanardağı patlamadan birkaç gün önce Antarktika’ya demir atmıştı. Araştırmacıların cihazları patlama sonrası tsunaminin oyuk boyunca ilerlemesiyle büyük basınç değişimleri gözlemledi.
Stevens, “İşte burada dünyanın bir ucundayız ve fersah fersah uzaktaki olayların etkilerini eş zamanlı görüyoruz. Oldukça dikkate değer bir deneyimdi” sözleriyle yanardağın kendisine gezegenimizin ne kadar birbiriyle bağlantılı olduğunu hatırlattığını söylüyor.
Kaynak: The Guardian
Derleyen: Alp Selim
