AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Katar’daki 2022 Dünya Kupası’nın açılış resepsiyonunda “Katil” diye nitelendirdiği Mısır Devlet Başkanı Abdulfettah Sisi ile el sıkıştı. Mısır basınında çıkan haberlere göre iki lider arasında bir görüşme de gerçekleşti.
Erdoğan ve Sisi, 2022 Dünya Kupası için Katar Emiri Şeyh Tamim bin Hamed El Sani’nin daveti üzerine Katar’daydı. Doha’daki Al Bayt Stadı’ndaki resepsiyona katılan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Mısır lideri Sisi ile de bir araya geldi, ayaküstü sohbet etti. Cairo 24 isimli internet sitesinin haberine göre Erdoğan ve Sisi sadece ayaküstü görüşmedi, iki lider arasında bir zirve de gerçekleşti. Bu zirvede, iki liderin Türkiye ile Mısır arasındaki ilişkilerin geleceğini de konuştuğu belirtildi.
Öte yandan Sisi ve Erdoğan, 2022 Dünya Kupası’nın Katar ve Ekvador arasında oynanan açılış maçını da yakın koltuklarda izledi.
Ne olmuştu?
Türkiye ile Mısır arasındaki diplomatik ilişkiler, 2013 yılından itibaren karşılıklı olarak vekaleten sürdürülüyordu. Türkiye, Temmuz 2013’te Mısır Devlet Başkanı Abdulfettah Sisi’nin, Muhammed Mursi’yi darbe ile devirmesine en sert tepki gösteren ülkelerden biri olmuş ve Mısır ile ikili temaslarını en alt düzeye indirmişti. Türkiye’nin Mısır’daki darbeyi ve Sisi’yi ağır bir dille eleştirmesi, Mısır’ın yeni yönetiminin en büyük destekçileri Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) tarafından da olumsuz karşılanmış ve Ankara’nın bu ülkelerle ilişkilerini de negatif etkilemişti.
Türkiye, Mısır’da yaşanan darbeye karşı sert bir tepki göstermişti. Dönemin AKP Genel Başkan Yardımcısı Hüseyin Çelik, Mısır’daki darbenin dış destekli olduğunu söylemişti. Dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan da Mursi’nin devrilmesini darbe olarak nitelendirmediği için Avrupa Birliği’ni (AB) eleştirmiş ve “Ben şu anda Batı’ya şaşırıyorum. Batı hâlâ bu olaya ‘darbe’ diyememiştir. Ama Afrika Birliği’ni tebrik ediyorum. Afrika Birliği de Mısır’ın üyeliğini askıya almıştır. Duruş budur” demişti.
Mısır’da yaşananlara karşı, AKP ve bazı sivil toplum örgütlerinin çağrısı ile Türkiye’de de destek gösterileri düzenlenmişti. Ankara ve İstanbul’daki Mısır Büyükelçiliği ve Mısır Konsolosluğu’nun önü başta olmak üzere Konya, Malatya, Kocaeli ve Adana gibi çok sayıda kentte düzenlenen protestolarda, “Ankara’dan Mısır’a, kardeşlere bin selam” ve “Dik dur eğilme, bu ümmet seninle” sloganları atılmıştı.
Tüm bu açıklamalarının ardından 2021 yılının başında iki ülke arasındaki ilişkilerde birtakım gelişmeler yaşandı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 12 Mart’ta düzenlediği bir basın toplantısında Mısır ile istihbarat ve dışişleri bakanlıkları düzeyinde temaslara yeniden başlandığını açıkladı. Ülkeler arasındaki diyalog artırıcı oturumlar iki tur devam etti fakat bu turların ardından Mısır Dışişleri Bakanı Semih Şükri, Ankara’nın Libya’daki politikasını değiştirmeye yönelik hiçbir şey yapmadığını söyleyerek, Türkiye ile Mısır arasındaki normalleşme sürecinin askıya aldığını duyurdu.
- Okuyun | Türkiye – Mısır ilişkilerinin normalleşmesi için Kahire’den yeni şart: “Türkiye’den gerçekçi adımlar bekliyoruz”
- Okuyun | Türkiye ile Mısır arasındaki normalleşme süreci askıya alındı
“Katil” demişti
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Sisi’yi birçok kez hedef alan açıklamalar yapmıştı. 2019’da Sisi ile aynı masaya oturmamak için Birlemiş Milletler (BM) Genel Kurulu’ndaki yemeğe katılmayan Erdoğan, “Aynı masaya oturup darbecileri meşrulaştırmam” ifadelerini kullanmıştı.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Erdoğan daha önce Sisi’ye “katil” de demiş ve şöyle konuşmuştu: “Darbeyle başa geçen şu andaki zalim Sisi, 50’ye yakın kişiyi idam etmiştir. Batı bu idamlara sessiz kalmıştır. Avrupa ülkeleri idamı yasaklarken, katil Sisi’nin davetine icabetle oradaki toplantıya iştirak etmişlerdi.”
Erdoğan, 23 Haziran 2019’daki seçimlerden önce de Sancaktepe’de seçmenlere seslenmiş, seçimler ile Mursi’nin ölümü arasında bir bağ kurarak, “Pazar günü Sisi mi diyeceğiz, Binali Yıldırım mı?” ifadelerini kullanmıştı.
Erdoğan, üç yıl önce İstanbul seçimlerinde “Pazar günü Sisi mi diyeceğiz, Binali Yıldırım mı” demişti.
— İsmail Saymaz (@ismailsaymaz) November 20, 2022
Kadere bakın ki bugün pazar.
Ve Erdoğan, bu pazar günü “Sisi” dedi. pic.twitter.com/KK7BdJwWdC
Mısır Cumhurbaşkanlığı da görüşmeye ilişkin açıklamada bulundu. Twitter’dan da yapılan paylaşımda, “Erdoğan ve Sisi’nin el sıkışması, ikili ilişkileri geliştirmenin başlangıcı olacak” denildi.
#القاهرة | الرئاسة المصرية بعد مصافحة #السيسي #أردوغان: المصافحة بداية لتطوير العلاقات الثنائية بين #مصر و #تركيا #الحدث pic.twitter.com/zQ3s1s8A1j
— ا لـحـدث (@AlHadath) November 21, 2022