İran’da, örtünme kurallarına uymadığı gerekçesiyle gözaltına alınan 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin gözaltında hayatını kaybetmesinin ardından başlayan rejim karşıtı protestolar 100. gününe girdi. Protestolarda 69’u çocuk, en az 500 kişi öldürüldü. İki kişi idam edildi, 26 kişi de infazını bekliyor.
Ülkede 100 gündür devam eden protestolara İranlı futbolcular, oyuncular ve şarkıcılar da destek verdi. Hatta bu yüzden ya gözaltına alındılar ya da sürgüne gittiler. Bu isimlerden biri de ünlü aktris Taraneh Alidoosti. Alidoosti, protestolarla bağlantılı ilk idamı kınadı, daha sonra da gözaltına alındı. Alidoosti halen Evin Cezaevi’nde tutuluyor.
İranlı yönetmen Asghar Farhadi’nin çektiği “The Salesman” (Satıcı) filmindeki rolüyle tanınan Taraneh Alidoosti, Instagram hesabından paylaştığı bir fotoğrafla İran’daki protestolara destek verdi. Başörtüsüz fotoğrafında, Kürtçe “Jin, Jiyan, Azadi (Kadın, Yaşam, Özgürlük)” yazılı döviz tutan Alidoosti’nin de paylaştığı bu söz, protestoların sloganı haline gelmişti.
Asghar Farhadi, Alidoosti’nin tutuklanmasının ardından Instagram’dan paylaştığı mesajında, “Taraneh ile dört filmde çalıştım. Kendisi şu anda İranlılar’a verdiği destek nedeniyle cezaevinde” dedi.
Ülkeyi terk etmek zorunda kalan ünlü oyunculardan Pegah Ahangarani, BBC Farsça servisine verdiği demeçte, ülkede iki tarafın da radikalleştiğini ve İran’ın Mahsa Amini’nin ölümünden önceki döneme geri dönemeyeceğini anlattı. Bu ayın başında ABD’ye taşınan oyuncu Hamid Farrokhnezhad ise İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’i Franco, Stalin ve Mussolini gibi diktatörlere benzetti.
İran’ın ünlü futbolcularından, şu an Dubai’de yaşayan Ali Kerimi de protestolara destek verenlerden. İranlı istihbarat ajanlarının kendisini tehdit ettiğini söyleyen Kerimi, ABD’de taşınma kararı aldı. Instagram’da 14 milyondan fazla takipçisi bulunan eski milli futbolcu, molla yönetiminin en güçlü muhaliflerinden biri.
Başörtüsü yakma, sarık düşürme
İran’da gençler, başörtülerini yakarak ya da din görevlilerin sarıklarını düşürerek protestolarına devam ediyor.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
16 yaşındaki Arshia Emamgholizadeh, Tebriz’de bu eylemi gerçekleştirdiği gerekçesiyle geçen ay gözaltına alındı. 10 gün gözaltında tutulan genç eylemci, serbest bırakılmasından iki gün sonra intihar etti. Ailesi, oğullarının gözaltı boyunca sopalarla dövüldüğü için intihar ettiğini düşünüyor.
İran Milli Futbol Takımı’nın 2022 Dünya Kupası’ndan elenmesini kutlayan 27 yaşındaki Mehran Samak, güvenlik güçleri tarafından öldürüldü. İran’ın kuzeyindeki Bender Enzeli şehrindeki protestolara katılan Samak, arabasının kornasını çaldığı için başından vuruldu.
Gözaltına alınan protestocuların da farklı işkencelere maruz kaldığı belirtiliyor.
Kaynak: BBC
