AKP’nin Yeni Konut Finansman Programı’na ilişkin kanun teklifi, bugün (24 Ocak) TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmeye başlandı. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu üyesi, HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, teklifi Medyascope’a değerlendirdi. Paylan, “Düşük faizle yurttaşlarımız müteahhitlerin evlerini alacak, müteahhitler ihya olmuş olacak. İktidar, ‘Kazanırsam, baskıyı kurarak milleti sustururum’ ve ‘Kaybedersem de muhalefetin kucağına krizi bırakırım’ diye bakıyor” dedi.
AKP Aydın Milletvekili Mustafa Savaş ve 72 milletvekilinin imzasıyla TBMM’ye sunulan, “Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” dün (23 Ocak) Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi ve bugün Genel Kurul’a geldi. Teklifte, vatandaşların gelirlerinin belirli kısmıyla kullanacakları konut finansman kredilerinin ödeme tutarlarına, geri ödenmesi koşuluyla ilk üç yıl boyunca Hazine tarafından katkı verilmesine ilişkin düzenlemeler yer alıyor.
Teklife göre, ilk üç yıldaki finansman taksit tutarının, gerçek kişinin hane gelirinin yüzde 30’unu aşan kısmının, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından karşılanması öngörülüyor. Teklifte, program kapsamında faiz oranı, kâr payı, vade, finansman tutarı, hane gelirine ilişkin sınırlamalar gibi özelliklerin belirlenebilmesi için cumhurbaşkanına yetki veriliyor.
Garo Paylan: “Müteahhitler ihya olacak”
Yeni Konut Finansman Programı’na ilişkin kanun teklifini Medyascope için değerlendiren TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu üyesi, HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, “Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en büyük barınma krizini yaşıyoruz, memlekette her zaman belirli sorunlar vardı ama böyle derin bir barınma krizi hiçbir zaman yaşanmamıştı” dedi. Paylan, yeni program hakkında “Hazine tahvil çıkaracak, bu tahvilleri bankalar alacak, götürecek Merkez Bankası’na kırdıracak. Merkez Bankası’ndan para alacak ve düşük faizle yurttaşlarımız müteahhitlerin evlerini alacak. Böylece müteahhitler ihya olmuş olacak” diye konuştu.
“İktidar seçimi kaybederse ‘Muhalefetin kucağına kriz bırakırım’ diye bakıyor”
Konut üreterek, konut sorununun çözülemeyeceğini vurgulayan Paylan, “Türkiye’de yeterli sayıda konut var, sıkıntı bu konutların belli ellerde toplanmış olması ve belli kişilerin, yalnızca konut alanını yatırım alanı olarak görmesi” dedi. Çözüm için yapısal reformlara ve vergi politikalarına işaret eden Paylan, ekonomide temel konulardan biri olan barınma sorununun, palyatif, etkisi geçici yasalarla çözülemeyeceğini vurguladı. ve kaygılarını şöyle anlattı:
“Bu politikalar, Kredi Garanti Fonu (KGF), konut finansmanı, emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) ve başka düzenlemelerle, 1 trilyon liranın üzerinde para basacaklar ve piyasaya sürecekler. Kısa vadeli olarak doları tutmaya çalışıyorlar ama büyük bir krizin yapı taşlarını döşüyorlar. 2018 krizinden önce de genişlemeci politikalarla devam ettiler. Ben uyarmıştım o zaman, ‘Seçimden sonra büyük bir kriz bizi bekliyor’ demiştim. 2018 yazında dolar, 4 liradan 8 liraya çıktı. Şimdi de seçimin ardından bizi büyük bir kriz bekliyor. İktidar, ‘Kazanırsam, baskıyı kurarak milleti sustururum’ ve ‘Kaybedersem de muhalefetin kucağına krizi bırakırım’ diye bakıyor. Ben bunları ihanet olarak görüyorum. Kısa vadeli, ‘seçim kazanmak üzere her yol mubah’ anlayışı, meselelerimizi çözmüyor ve daha da derinleştiriyor.”
“Gayrimenkul yatırım aracına dönüştü, ciddi bir balon yaratıldı”
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Kiralardaki ve konut fiyatlarındaki yüksek artışlara dikkat çeken Paylan, şöyle devam etti:
“Gelirler bu oranın çok gerisinde artarken, kiralar bir-iki yıl içinde beş-on kat artmış durumda. Yurttaşlar, doğdukları yetiştikleri yerde artık yaşayamıyorlar. Semt, şehir ya da bölge değiştirmek zorunda kalıyorlar. Bunun sebebi, hükümetin ortaya koyduğu politikalar, Nebati’nin epistemolojik nöroekonomi politikaları. Bu iktidar, ‘Faiz sebep, enflasyon sonuç’ dedi, faizi suni olarak düşürdü, enflasyonu patlattı. Bunlarla birlikte, dövize gitmenin önünü kesecek uygulamalar sonucunda da Türk Lirası olan insanlar konuta, gayrimenkule doğru yöneldiler ve ciddi bir balon yaratıldı. Gayrimenkul yatırım aracına dönüştü. Oysa ki ev, barınma aracıdır. Üç evi, beş evi olanlar, on ev daha almaya başladılar.”
“Kredi mekanizmaları tıkandı”
Konut fiyatlarındaki artışı, yabancıların konut satın alması ve Türkiye’nin döviz ihtiyacı çerçevesinde yorumlayan Paylan, “Yabancılara ‘250 bin dolara ev al, vatandaş ol’ diye kapılar açıldı. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının alım gücü düşük olduğu için, konutlar yabancılara ucuz geliyor” diye konuştu.
Paylan, konut fiyatlarının 1 milyon liradan 3-4 milyon liraya çıktığını söyleyerek, “Kredi mekanizmaları tıkandı, yurttaş bankaya gittiğinde en fazla 200-300 bin lira kredi veriyorlar, yurttaşımız konuta ulaşamıyor ve kirasını da ödeyemiyor” dedi.
“Evi boş tutanlara ek vergi koyalım”
Barınma krizine karşı yapısal reformlar yapılması gerektiğini söyleyen Paylan, şunları önerdi:
“Batı ülkelerinde, benzer şekilde konut fiyatları yükseldiğinde evlerini boş tutana ek vergi getirdiler. Pek çok insan yatırım amacıyla ev alıyor, kiraya dahi vermiyor. Boş tutmayı vergi olarak cezalandıran, emlak vergisini iki-üç katı tutarına çıkaran bir düzenleme yapmayı önerdim. İkinci, beşinci, onuncu evini alanlara artan oranlı olarak ‘alım-satım vergisi’ koyalım. İlk evini alana alım-satım vergisini sıfırlayalım ama sonraki evler için iki, üç, beş katı artacak şekilde vergilendirelim.”
“Yabancılara konut satışında alım gücü farklılığını dengelemek için regülasyonlar getirelim”
“Kanada ve bazı Avrupa ülkeleri yabancılara konut satışını yasakladı. Ben tamamen yasaklamaya da karşıyım ama en azından alım gücü farklılığını dengelemek için vergilendirmede belli regülasyonlar getirelim. Özellikle belli illerde, yabancılardan yüzde 2 değil de, yüzde 10 alım-satım vergisi alalım. Kamuya belli bir kaynak alıp, o kaynakla kira ödeyemeyen yurttaşlarımızı destekleyelim. Bu yapısal düzenlemede büyük şehirleri değil, geri kalmış illere yatırım yapmayı esas alalım. Kır boşalmış durumda, insanları orada tutacak planlar yapalım.”
OKUYUN: Orta gelirliye konut projesi: “Yeni Evim” kampanyasında ayrıntılar belli oldu
