Günaydın, çarşamba sabahından herkese merhaba! Ben Gamze Elvan, Medyascope’un podcast’i “Güne Başlarken” ile karşınızdayım. Günün en önemli haberlerini size aktaracağım. O zaman, başlayalım!
Depremin 10. günündeyiz. Can kaybı her geçen gün daha da artıyor. Ben Güne Başlarken’i hazırladığımda can kaybı 35 bin 481’di. 10 ili vuran depremde hâlâ arama kurtarma çalışmaları devam ediyor, zira enkaz altından insanlar sağ kurtulabiliyor. AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklamasına göre 105 bin 505 kişi deprem nedeniyle yaralandı.
Depremdeki binaların yıkılmasıyla ilgili soruşturmalar sürüyor. Bu kapsamda binaların müteahhitleri ve teknik sorumluları hakkında işlem başlatıldı. Şanlıurfa’da yıkılan bir apartmanın müteahhidi Osman Ekren, Malatya’da Onur İnşaat ortağı Serpil Başar Yoloğlu ve Sabır Apartmanı müteahhidi Ebubekir Özbey İstanbul’da gözaltına alındı. Yine Şanlıurfa’da, binalarda kolon keserek yıkıma neden olanlara yönelik yapılan çalışmada gözaltına alınan 10 şüpheliden ikisi müteahhit dört kişi tutuklandı.
Barınma, tıpkı hijyen ve ısınma gibi maalesef hâlâ sorun. AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, deprem bölgelerinde mart başı itibarıyla 30 bin bina yapacaklarını söyledi, vatandaştan da bir yıl sabretmelerini talep etti. Erdoğan, “Deprem bölgesindeki yaklaşık 369 bin binadaki 1 milyon 850 bin ev ve işyeri Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ekipleri tarafından incelendi. İlk belirlemelere göre deprem bölgesinde 47 bin binadaki 211 bin konutun yıkılmış, acil yıkılacak ve ağır hasarlı olduğu tespit edildi” dedi.
Peki, yıkılan binaların yerine hemen yeni bir konut yapmak ne kadar doğru?
Bilim Akademisi üyesi Prof. Dr. Naci Görür, hemen inşaata başlanılmaması gerektiğini söylüyor. Biliyorsunuz, Naci Görür hoca deprem konusunda hepimizi sıklıkla uyarıyor, daha önce Elazığ depremi meydana geldiğinde Kahramanmaraş’ı işaret etmişti ancak hiç kimse dinlememişti. Naci Görür, Erdoğan’ın, deprem bölgesinde kalıcı konutları bir yıl içerisinde tamamlayacaklarını açıklamasının ardından uyarıda bulundu. Görür, “Naçizane tavsiyem bu bölgenin tümünde mikro-bölgeleme çalışması yapmadan yerleşim alanları için yer seçilmemeli ve inşaata başlanmamalı. İnşallah bu sefer sesimi yetkililere duyurabilirim” dedi.
Naci Görür hocanın söylediğine göre hemen inşaata başlanmamalı.
Peki vatandaşlar nerede ve nasıl kalacak?
İşte onun cevabını da TMMOB Şehir Plancıları Odası veriyor. Şehir Plancıları Odası’nın açıklamasına göre bu geçici barınma alanları erişilebilir olmalı, depremden zarar gören kentten ve kent parçasından bu alanlara yurttaşlar yürüyerek dahi ulaşabilmeli. Geçici barınma alanlarının mevcuttaki ana yol eksenleri ile bağlantılarının olması gerekiyor. Bu kriter göz önüne alınırken mevcut aksların olası bir artçı depremde kapanması riski göz önünde bulundurulmalı, mümkünse birden fazla bağlantı güzergâhı düşünülmeli. Geçici barınma alanlarının kurulacağı arsa/arazi mümkün ise kamu mülkiyetinde olmalı. Cami, okul bahçeleri gibi alanlar en acil ve kısa vadeli çözümde kullanılabilir fakat yapının depremden zarar görmediğinden emin olunması hayati.
Öte yandan Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlanan üç ayrı cumhurbaşkanı kararında deprem bölgesine yönelik bazı düzenlemeler yapıldı. Kararlara göre, prefabrik yapı ve konteynerlerin, depremden etkilenen 10 ildeki vatandaşlar ile ilgili kurum ve kuruluşlara tesliminde KDV oranı yıl sonuna kadar yüzde 18’den yüzde 1’e düşürüldü. Deprem bölgesindeki esnafın kredi borcu da altı ay ertelendi.
Ticaret Bakanlığı ise konteyner ev ve prefabrik yapı ihracatını üç ay yasakladı. Açıklamada, ilk etapta ortaya çıkan geçici barınma ihtiyacının acilen giderilebilmesine katkı sunmak amacıyla, konteyner ev ve prefabrik yapı ihracatının 15 Şubat 2023’ten itibaren üç ay süreyle yasaklandığı belirtildi.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, enkaz altından çıkarılmış kimliği tespit edilen çocuk sayısının 1114, tespit edilemeyen çocuk sayısının ise 282 olduğunu açıkladı. Bakanlığın açıklamasında, “Refakatçisi olmayan 1396, tedavisi devam eden 721 çocuk bulunmaktadır. 167 çocuk tedavisinin ardından kurum bakımına alınmıştır. 508 çocuğumuz kimlik kontrollerinden sonra ailelerine teslim edilmiştir. Kimliği tespit edilen 1114, edilmeyen 282 çocuğumuz bulunmaktadır” denildi.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Deprem bölgelerine yardımlar da bir yandan sürüyor. Bu yardımlarına başında AHBAP ve BaBaLa TV ekibi de var. Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Devlet Bahçeli, partisinin grup toplantısında AHBAP ve BaBaLa TV’yi hedef aldı. Devleti bir kenara itip ahbap-çavuş ilişkileriyle yardım toplanmasının, devletin inandırıcılığını gölgelediğini söyleyen Bahçeli, “Devletin yetişemediği ne vardır da Ahbapçılar ve Babalacılar akbaba gibi kanat çırpmaktadır? Bunlar artık televizyonlarda yer almamalıdır. Birilerinin hesabi davranması, cüzdan doldurma ve şöhret peşine düşmesi erdemsizliktir” dedi. Deprem bölgesini ziyaret etmemesiyle ilgili de eleştirilen Bahçeli, “‘MHP nerede?’ diyenleri ciddiye alıp cevap vermeyeceğim ancak yine de bir hatırlatma yapmadan geçemeyeceğim, biz her yerdeyiz” diyerek cevap verdi. Bahçeli, deprem bölgesine gideceğini de sözlerine ekledi.
Bir yandan da seçimlerin ne zaman olacağı tartışması sürüyor. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, sosyal medya hesabından paylaşımda bulundu. Cumhurbaşkanı Erdoğan’a seslenen Kılıçdaroğlu, “Bu ülke sana 20 yıl verdi. Darbe gördü sayende. Covid’de beş maskeye muhtaç ettin. Ormanlarımız yandı, uçak bulamadın. Ekonomiyi çökerttin. Depremde yıkıldık. Hep beceriksizdin. Sana verecek bir yıl değil, bir günümüz bile yok. Bir beceriksizliğe daha katlanamayız. Seçimden korkma” diye yazdı.
*****************
Yorum, soru, eleştirileriniz için gamzeelvan@medyascope.tv’ye yazabilirsiniz.
Gün içinde gündemi takip etmeye devam edeceğiz. Medyascope’u Twitter’dan, YouTube’dan, Facebook’tan, Instagram’dan ve web sitemizden takip edebilirsiniz.
Ayrıca bize Patreon veya YouTube’un “Katıl” butonu üzerinden de katkıda bulunabilirsiniz.
Yarın yeniden dinlemeniz dileğiyle,
Hoşça kalın.
