2023-24 eğitim-öğretim yılı üç gün önce başladı. Yaklaşık 20 milyon öğrenci ve 1 milyon 200 bin öğretmen ders başı yaptı. Medyascope ve Eğitim Reformu Girişimi (ERG) işbirliğiyle ekrana gelen Eğitim 360’ın bu bölümünde ERG ekibi yeni eğitim yılının nasıl başladığını, mevcut durumu ve öncelikli ihtiyaçları değerlendirdi. Araştırmacı Umay Aktaş Salman moderatörlüğünde gerçekleşen programa politika analistleri Sinem Sefa Akay, Ekin Gamze Gencer ve araştırmacı Kayıhan Kesbiç katıldı.
Salman, geçtiğimiz eğitim yılının nasıl sona erdiğini, eğitim yılının kamuoyundaki hangi tartışmalarla açıldığını hatırlattı. Politika Analisti Ekin Gamze Gencer, 2023-2024 eğitim yılının hangi değişikliklerle başladığını anlattı.
Yeni eğitim yılında neler değişti?
Gencer, yeni eğitim yılında tüm öğrencileri etkileyen kararlardan birinin Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği ile ilk ve ortaöğretim ders çizelgelerinde yapılan değişiklikler olduğunu belirterek, “Açık liseye geçişlerin zorlaştırıldığını, devamsızlıkla mücadele edilmesi için komisyonlar kurulduğunu ve sınıf geçme koşullarının sıkılaştırıldığını görüyoruz. İlk ve ortaöğretim ders çizelgelerinde yapılan değişiklikle birlikte en çok tartışılan konulardan biri din öğretiminin ders çizelgesindeki ağırlığının nasıl değiştiğiydi. Seçmeli din derslerine ilişkin yeni çizelgelerde seçmeli dersler farklı gruplara ayrıldı ve her gruptan ders seçimi zorunlu hale getirildi. Bunun en belirgin etkisi ‘din, ahlak, değer’ ders grubundan seçim yapmanın zorunlu hale gelmiş olması” diye konuştu. Gencer, okul öncesinde ücretsiz öğle yemeği uygulamasının sadece deprem bölgesindeki 11 il için devam edecek olmasıyla ilgili de “Yoksulluğun arttığı ve farklı krizlerin ülkeyi etkilediği bu dönemde tüm okullarda çocukların ücretsiz, sağlıklı yemeğe ulaşmalarının başarılması aciliyet taşıyan bir hedef” dedi.
Okul dışı kalan çocuk sayısı ve ihtiyaçlar
Kayıhan Kesbiç de 2021-2022 eğitim-öğretim yılı verilerine göre 6-17 yaş arasında 570 bin 293 çocuğun eğitim dışında olduğunu, 17 yaşta eğitim dışındaki çocuk sayısının en yüksek sayıya ulaştığını vurguladı. Kesbiç, “Eğitim dışında kalma sebeplerinde sosyoekonomik koşullar ön plana çıkıyor. Çocuk işçiliği eğitim dışına çıkmanın en önemli nedenlerinden biri” dedi. Deprem sonrası süreçte açılan okullarda katılım oranlarının ortaokul ve ortaöğretim seviyesinde düşüklüğüne dikkat çeken Kesbiç, 2023-24 eğitim-öğretim yılında devamsızlık oranlarının okul terklerini önlemek için yakından takip edilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Sinem Sefa Akay ise 67. hükümetin ve Millî Eğitim Bakanlığı’nın yeni eğitim-öğretim yılını iyi değerlendirmesi gerektiğinin altını çizerek şöyle konuştu: “2022-23 eğitim-öğretim yılında başlatılan veya ivme kazanan okul bazlı bütçeleme, okul öncesi eğitim seferberliği, mesleki eğitimde kalite ve erişimin artırılması, yeni dijital eğitim platformları gibi çalışmaların yeni dönemde devamlılığı ve etkisinin ölçülmesi, sonuçların kamuoyuna açık paylaşımı kritik. Diğer vazgeçilmez öncelik ise, okul içindeki süreçlere ve kararlara anlamlı ve etkin bir çocuk katılımı için mekanizmaların kurulması veya mevcutların işlevsel oluşunu sağlama. Ekolojik, ekonomik ve sosyal krizler sarmalında, özellikle iklim ve biyoçeşitlilik krizinin mevcudiyetini inkâr edemeyeceğimiz bir zamanda bütünleşik afet yönetimi, okul öncesinden itibaren tüm eğitim sürecinde afet farkındalığı ve dirençlilik becerilerini geliştiren eğitimler de önemini koruyor.”
