Dubai’de devam eden COP28 İklim Zirvesi’nde küresel yenilenebilir enerji kapasitesinin 3 katına, enerji verimliliğinin ise 2 katına çıkarılması kararı alındı. Zirvede 118 ülke, enerji üretiminde fosil yakıtların payını azaltmanın bir yolu olarak yenilenebilir enerji kapasitesini 2030’a kadar üç katına çıkarma sözü verdi. Türkiye, Çin ve Hindistan gibi ülkelerle beraber taahhüde imza atmayan ülkeler arasında yer aldı. IPM İklim Değişikliği Çalışmalar Koordinatörü Ümit Şahin, “Türkiye bu bildiriyi en kısa zamanda imzalayarak yapıcı bir iklim ve enerji dönüşümü politikası izlediğini göstermeli” dedi.
Birleşik Arap Emirlikleri’nin Dubai şehrinde devam eden COP28 İklim Zirvesi’nde, çok sayıda ülkenin katılımıyla temiz enerjiyi desteklemek ve fosil yakıtlardan kurtulmak için yeni girişimler başlatıldı. Bu doğrultuda hazırlanan”Küresel Karbonsuzlaşmayı Hızlandırma Girişimi” başlıklı mutabakat metnine, 118 ülke imza attı. İmzacı ülkeler, enerji üretiminde fosil yakıtların payını azaltmanın bir yolu olarak yenilenebilir enerji kapasitesini 2030’a kadar üç katına, enerji verimliliğinin ilerleme hızını ise iki katına çıkarma sözü verdi.
Mutabakat metni “Yarının enerji sisteminin hızla temiz enerjiyle ölçeklendirilmesi, bugünün enerji sisteminin karbonsuzlaştırılması ve metan ve diğer CO2 dışı sera gazlarının azaltılmasının hedeflenmesi” olmak üzere üç başlıktan oluşuyor.
Türkiye, Çin, Hindistan henüz imzacı değil
Taahhüdü imzalayan 118 ülke arasında ev sahibi Birleşik Arap Emirlikleri, ABD, Brezilya, Japonya, İngiltere, Meksika, Polonya, Almanya, Avustralya, Kanada, Danimarka, Fransa, Kenya, Hollanda, Nijerya ve İspanya yer alıyor. Türkiye ise Çin, Hindistan ve Güney Afrika gibi ülkelerle birlikte taahhüde imza atmadı.
“Önemli olan eyleme dönüşmesi”
Karara ilişkin konuşan Küresel Rüzgâr Enerjisi Konseyi Politika ve Projeler Başkanı Joyce Lee paketteki yenilenebilir enerji kararı için şunları söyledi:
“Bugün, 2030 yılına kadar küresel yenilenebilir enerji kapasitesini üç katına çıkarmanın, zararlı iklim değişikliğiyle mücadele için bu on yıl içinde sahip olduğumuz en etkili kaldıraç olduğu konusunda tarihi bir fikir birliğine varılmıştır. Gerçek iklim eylemi, fosil yakıtlardan sınırsız ve yerli kaynaklar olan rüzgâr ve güneş enerjisine geçiş anlamına gelmektedir. Şu anda önemli olan, ülkelerin bu hedefi acilen politika, düzenleme ve yatırım eylemine dönüştürmesidir.”
Paketteki yenilenebilir kararını güneş enerjisi bağlamında değerlendiren Global Solar Council CEO’su Sonia Dunlop ise “100’den fazla ülkenin yenilenebilir enerji hedeflerini önemli ölçüde arttırma konusunda fikir birliğine varması, güneş ve rüzgârın durdurulamaz olduğuna dair benzeri görülmemiş bir piyasa sinyali gönderiyor. Ancak iddialı bir taahhüt, yasal olarak bağlayıcı eylemler ve hesap verebilirlikle desteklenmediği sürece hiçbir anlam ifade etmez” diye konuştu.
“Türkiye en kısa zamanda imzalamalı”
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi (İPM) İklim Değişikliği Çalışmaları Koordinatörü Uğur Şahin ise yenilenebilir hedefini üç katına çıkarma taahhüdüne imzasını koymayan Türkiye’nin kararını değerlendirdi:
“Türkiye’nin bugün 118 ülkenin imzaladığı 2030’a kadar küresel yenilenebilir enerji kapasitesinin üç katına, enerji verimliliğinin iki katına çıkarılmasına ilişkin bildiriyi imzalamaması üzücü ve şaşırtıcı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın Ulusal Enerji Planı’nda 2030’a kadar rüzgâr ve güneş kurulu gücünün toplam 51 GW’a, rüzgâr ve güneşten üretilen elektrik miktarının ise 106 TWh’ye çıkarılması hedefleniyor. Bildiri de kapasiteyle ilgili. Bu kadarcık farkı sorun etmeyip imzalamalarını beklerdim, çünkü hem bildiri ulusal hedeflere yakın hem de bu tür taahhütler piyasayı ve yabancı yatırımcıyı yönlendiriyor, uluslararası alanda biraz daha iddialı olmak iyidir.”
“1,5 derece” vurgusu
Paketin yenilenebilir kaynakları üç katına çıkarma hedefi yakın geçmişte Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) yayınladığı 2050 Net-Sıfır Yol Haritası raporunun önermesiyle de paralel. IEA, geçtiğimiz Temmuz’da dünyanın dört bir yanındaki hükümetlerin, sıcaklık artışını 1,5 derece ile sınırlayabilmek için 2030 yılına kadar küresel yenilenebilir kapasiteyi üç katına çıkarmayı taahhüt etmeleri gerektiğini duyurmuştu.
UNFCCC’nin internet sitesinde yer alan bilgiye göre, 1,5 dereceyi ulaşılabilir kılmak, 2030 yılına kadar emisyonları 22 GT azaltmayı gerektiriyor. Bu durum hem enerji arzı hem de enerji talebi konusunda hükümet ve sektörler genelinde kolektif eylem gerektiriyor. Bu kritik on yılda sıcaklık etkilerini sınırlamak için daha fazla adım atılmasını şart.
