İliç Çöpler Altın Madeni’ni işleten Anagold, çalışanlarına önce e-posta yollayarak toplu işçi çıkarma işleminin başlayacağını duyurdu. Anagold daha sonra 187 işçiye yine e-posta ile pazarlık seçeneği de sunarak fesih bildirimi yaptı. Medyascope’un edindiği bilgiye göre taşeron firmaların da onlarca kişinin iş akitlerini feshetmesi bekleniyor.
Erzincan İliç Çöpler Altın Madeni’nde 13 Şubat’ta 10 milyon metreküp siyanürlü toprak kaydı ve dokuz işçi hayatını kaybetti. Facianın üzerinden altı ay geçerken madeni işleten Anagold tarafından çalışanlara 18 Ağustos Pazar günü “İş sözleşmesinin feshi ve ücretsiz izin süreci” konulu e-posta iletildi. E-postada üretim faaliyetlerinin durdurulması ve belirsizliğin devam etmesi nedeniyle zor kararların alınmasına mecbur kalındığı belirtildi ve işten çıkarmaların olacağı duyuruldu.
Personele gönderilen yazıda, “Altı aydır tüm çalışanlarımızı ve taşeronlarımızla birlikte 3 bin kişiyi bordromuzda tutma mücadelemize rağmen maalesef bazı çalışma arkadaşlarımızın iş akitlerini artık maliyetleri taşıyamadığımız için üzülerek sonlandırmak zorundayız” denildi.
Firma 19 Ağustos Pazartesi günü 187 işçiye bir e-posta göndererek, iş sözleşmesinin feshi bildiriminde bulundu.
E-postada, “Bu kararın bireysel olarak size yönelik olmadığını, aksine şirketimizin karşı karşıya kaldığı ekonomik zorluklar nedeniyle alınması gereken kaçınılmaz bir karar olduğunu özellikle belirtmek isteriz” denildi.
Kimler işten çıkarılacak?
Anagold facianın ardından yığın liç operasyonunu tamamıyla sonlandırdı ve oksit proses bölümünü kapattı. Personelin bir kısmı başka birimlere geçirildi, diğerleri işten atılacak. Anagold’un gönderdiği e-postaya göre işten çıkarılacak diğer çalışanlar şu şekilde belirlendi:
- Disiplin cezası alanlar,
- İddiaya göre düşük performans gösterenler
- Emekli çalışanlar
- 45 günden fazla devamsızlık yapanlar
Kaç kişi işten çıkarılacak?
Anagold bünyesinde çalışan 610 işçiden 187’si işten çıkarılacak. Bu konuda ilgili bakanlıklara ve kamu kurumlarına bilgi verildi. Ancak Anagold dışındaki yaklaşık 60 taşeron şirketin güvenlik, yemekhane, servis, temizlik gibi alanlarında yüzlerce çalışanı bulunuyor.
Bu taşeron şirketlerin de işçi çıkarması bekleniyor ama şu ana kadar bu çalışanlardan kimsenin iş akdi feshedilmedi.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Bu firmalardan biri de Çiftay.
Çiftay en çok çalışan bulunduran taşeron firma.
Çiftay yetkilileri sorularımızı cevapsız bıraktı.
Anagold, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na da işçilerin çıkarılmasıyla ilgili bilgi verdi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan edindiğimiz bilgiye göre kararla ilgili inceleme başlatıldı, müfettiş atanması bekleniyor.
İşten çıkarma süreci nasıl işleyecek?
Anagold’un e-postasında yazan bilgilere göre, işçilere tüm yasal hakları verilecek.
Anagold yazısında, 18 yaşından küçük ve eğitimine devam eden çocuklar için çocuk başına 15 bin TL eğitim yardımı yapılacağı da belirtildi. Yine aynı e-postada yer alan bilgiye göre işte atılanlara 35 bin TL kış yakacak yardımı yapılacak. 2 Eylül’e kadar farklı şehirlere dönecek olan çalışanların taşınma masrafı da şirket tarafından karşılanacak. Ödemeler 5 Eylül’e kadar hesaplara yatırılacak.
Ancak Anagold bu şartların sadece toplu işten çıkarma kapsamında değerlendirilen ve arabuluculuk aracılığıyla ayrılmak isteyen çalışanlar için geçerli olacağını bildirdi.
Ücretsiz izne ayrılacaklar ne olacak?
Anagold e-postasında ücretsiz izne çıkmayı kabul eden işçilere işe dönüşün kapısı da açık bırakıldı. Bu çalışanlar, 2024 yılı içerisinde geri dönmezlerse, toplu işten çıkarılanlara vaat edilen haklara sahip olacak.
Ayrıca ücretsiz izne ayrılmayı tercih eden çalışanlar için 2024 yılı boyunca kendileri ve aileleri adına yaptırılan özel sağlık sigortası devam ettirilecek. Bu süreçte Ankara ofisinde olanlar hariç 19-21 Ağustos tarihlerinde tüm personel idari izinli sayılacak.
Yetkililerden alınan bilgiye göre bu haklar Anagold bünyesindeki çıkarılacak işçiler için geçerli olacak. Taşeron firmaların ne yapacağı henüz belli değil.
Anagold çalışanlara e-posta yolladıktan sonra bir de açıklama yayınladı. Şirketin internet sitesindeki açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Telafisi mümkün olan yaraları sarmaya çalışırken en çok da çalışanlarımızın bu süreçten asgari düzeyde etkilenmesi için oldukça çaba harcadık.”
Sendika tepkili
Bağımsız Maden- İş Örgütlenme Uzmanı Başaran Aksu işçi haklarına yönelik madenden uzun yıllardır hukuksuz bir sürecin yaşandığını savundu. Aksu, taşeron firmalar kapsamında temizlik, yemek, güvenlik gibi işlerin dışındakilerin asıl iş kapsamında olduğunu dile getirdi.
“Asıl işle taşeron çalışmak yasaktır” diyen Aksu, ana taşeron firması olan Çiftay bünyesinde çalışanların da Anagold’un çalışanlarına vereceği haklardan faydalanacağını anlattı.
“Dava açılırsa haklarını alırlar” diyen Aksu, İş Güvenliği ve Sağlığı Kanunu’na değinerek şöyle konuştu:
“Burada geçici ruhsat iptali var. Geçici ruhsat iptali ne demek? İşçi sağlığı ve güvenliğiyle ilgili burada eksiklikler, sıkıntılar var. Sen bunları gidereceksin. Sonra ben sana giderdiğin zaman bakacağım. Olursa ‘olur’ diyeceğim. Bakanlık böyle diyecek. Şimdi bunun süresi iki yıl sürebilir, üç yıl sürebilir. Yani bu eksikliği giderme süreci.”
Bu durumda kanunun işçiye “çalışmaktan kaçınma hakkı” tanıdığını anlatan Aksu, bu hak kapsamında işçilerin ücretlerini almaya devam etmesi gerektiğini dile getirdi.
“Bunun anlamı işverenin bu eksiklikleri giderinceye kadar tüm işçiyi işten çıkartma hakkı yoktur” diyen Aksu, hukukun bay-pass edildiğini savundu.
Aksu, Anagold’un işçilere tek tek imza attırarak onların işe devam etme ve dava açma haklarını ortadan kaldırmaya çalıştığını ifade etti. Şirketin işçilere vermeyi taahhüt ettiği haklarla hukuksuz süreci cazip hale getirdiğini savunan Aksu sözlerini şöyle tamamladı:
“İşçi arkadaşlar kesinlikle buna imza atmasınlar, kesinlikle bu görüşmelere katılmasınlar. İş hakikleri devam ediyor. Maaşlarını almaya devam edecekler. Eksiklikler giderilinceye kadar ve bu giderilme işlemine devlet ‘Evet burada giderilmiştir’ deyinceye kadar Anagold işçi atamaz. Bakanlık buna onay veremez. Bakanlık ‘Müfettiş görevlendirdik’ diyerek yalan söylüyor. Çünkü başvurular var. 187 işçi bakanlık oluru almadan toplu işten çıkarma prosedürü uygulanamaz. Dolayısıyla Bakanlık ve Türkiye Maden-İş Sendikası, Türk İşçi Sendikası bu sürece yol vermişler. “
