Dünya genelinde diyabet hastası sayısı son 30 yılda ikiye katlanarak 800 milyonu aştı. Lancet dergisinde yayımlanan araştırma, en büyük artışın düşük ve orta gelirli ülkelerde görüldüğünü ortaya koyuyor.
Diyabet tüm dünyayı sardı
Dünya Sağlık Örgütü ile ortak yürütülen araştırma, diyabetli yetişkin oranının 1990’dan 2022’ye yüzde 7’den yüzde 14’e çıktığını gösterdi. Araştırmacılar, 140 milyon kişiden toplanan verileri inceledi.
Diyabet vakalarının yarısından fazlası dört ülkede yoğunlaşıyor. Hindistan’da 212 milyon, Çin’de 148 milyon, ABD’de 42 milyon ve Pakistan’da 36 milyon diyabet hastası yaşıyor. Endonezya ve Brezilya’da toplam 47 milyon vaka bulunuyor.
Bazı bölgelerde durum kritik
Pasifik adaları, Karayipler, Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da nüfusun yüzde 25’inden fazlası diyabet hastası. ABD yüzde 12,5 ve İngiltere yüzde 8,8 ile zengin ülkeler arasında en yüksek orana sahip.
Avrupa’da durum daha iyi
Fransa, Danimarka, İspanya, İsviçre ve İsveç’te kadınlarda diyabet oranı yüzde 2-4 arasında değişiyor. Danimarka, Fransa, Uganda, Kenya, Malawi, İspanya ve Ruanda’da erkeklerde oran yüzde 3-5 arasında.
Tedavi sorunu büyüyor
Hastalığın ilaçları yaygın olmasına rağmen, 445 milyon hasta tedavi göremiyor. Zengin ülkelerde hastaların yüzde 55’i tedaviye ulaşırken, yoksul ülkelerde tedavi oranları çok düşük.
Madras Diyabet Araştırma Vakfı Başkanı Dr. Ranjit Mohan Anjana, sağlıklı beslenme ve egzersiz için daha iddialı politikalar gerektiğini söylüyor. Sağlıklı gıdalar için teşvik ve ücretsiz spor alanları gibi öneriler sunuyor.
Dünya Sağlık Örgütü’nden harekete geçme çağrısı
DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros, hasta sayısındaki artışın obezite, sağlıksız gıda ve hareketsizlikten kaynaklandığını açıkladı. Ülkeleri acil önlem almaya çağırdı.
Avrupa Diyabet Araştırmaları Birliği Başkanı Chantal Mathieu ise bu hastalığın halk sağlığı ve ülke ekonomileri için büyük tehdit oluşturduğunu vurguladı. Erken teşhis ve tedavi için yeni girişimler istedi.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Gençler risk altında
Imperial College London’dan Prof. Majid Ezzati, düşük gelirli ülkelerde hastaların daha genç olduğuna dikkat çekti. Tedavi göremeyenlerin uzuv kaybı, kalp hastalığı ve görme kaybı riski taşıdığını belirtti.
Tip 2 diyabet önlenebilir
Vakaların yüzde 95’ini Tip 2 diyabet oluşturuyor. Aşırı kilo, sağlıksız beslenme ve hareketsizlik hastalık riskini artırıyor. Uzmanlar, yaşam tarzı değişikliği ile önlenebileceğini belirtiyor.
Tip 2 diyabet nedir, belirtileri nelerdir?
Bu hastalık vücudun insülini etkili kullanamadığı metabolik bir hastalıktır. Kandaki şeker düzeyini kontrol eden insülin hormonuna karşı direnç gelişir. Pankreas yeterli insülin üretemez ya da ürettiği insülin etkili çalışamaz.
İşte Tip 2 diyabetin başlıca bazı belirtileri:
- Sürekli susuzluk hissi ve ağız kuruluğu yaşama
- Sık idrara çıkma ihtiyacı
- Açıklanamayan kilo kaybı
- Sürekli açlık ve yeme isteği
- Ellerde ve ayaklarda uyuşma
- Yaraların geç iyileşmesi
- Sık enfeksiyon geçirme
- Bulanık görme
- Çabuk yorulma ve halsizlik
- Ciltte kaşıntı ve kuruluk
- Konsantrasyon bozukluğu
Tip 2 diyabet için risk faktörleri:
- 45 yaş üstü olmak
- Ailede hastalıköyküsü
- Hareketsiz yaşam
- Aşırı kilo ve obezite
- Sağlıksız beslenme
- Yüksek tansiyon
- Kolesterol yüksekliği
- Gebelik diyabeti geçirmiş olmak
- Polikistik over sendromu
Uzmanlar, düzenli egzersiz ve sağlıklı beslenme ile hastalık riskinin azaltılabileceğini vurguluyor. Erken teşhis ve tedavi, komplikasyonları önlemek için büyük önem taşıyor.
