Yargı alanında birçok düzenlemenin yer aldığı TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilen 9. Yargı Paketi Resmî Gazete’de yayımlandı.
Kamuoyunda “9. Yargı Paketi” olarak bilinen ve geçen hafta TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilen, yargı alanında birçok düzenlemenin yer aldığı “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”, Resmî Gazete’de yayımlandı.
Kanuna göre elektronik ortamda açık artırma suretiyle yapılan satışlarda, teklifler arasındaki fark, satışa çıkarılan malın muhammen kıymetinin binde beşinden ve her hâlükârda 1000 Türk Lirası’ndan az olamayacak.
İstinaf ve temyiz kanun yoluna başvuruda esas alınan parasal sınırda, yeniden değerleme nedeniyle meydana gelen artış; bölge adliye mahkemesinin kaldırma veya Yargıtay’ın bozma kararları üzerine yeniden verilen kararlar hakkında uygulanmayacak, ilk karar tarihinde geçerli olan parasal sınırlar esas alınacak.
Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı doğrultusunda Avukatlık Kanunu’nda değişikliğe gidilecek. Buna göre adli yardım ödeneğinin barolar arasındaki dağıtımında, birden fazla baronun bulunduğu illerde, her 5 bin nüfus için tespit edilecek toplam puanın yüzde 30’u o ilde bulunan barolar arasında eşit olarak dağıtılacak; kalan kısım ise o ilde levhaya kayıtlı toplam avukat sayısına bölünerek elde edilen rakamın, her baronun üye sayısı ile çarpımı sonucu elde edilecek puana göre dağıtılacak.
9. Yargı Paketi: Yeni sınav konuları
Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı’nda soru sorulacak alanlar arasına “milletlerarası hukuk”, “milletlerarası özel hukuk”, “genel kamu hukuku” ve “sosyal güvenlik hukuku” eklenecek. İhtiyaç duyulması hâlinde bu alanlara yönetmelikle yeni hukuk alanları da eklenebilecek.
Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı’ndaki soru sayısı 100’den 120’ye çıkarılacak. Sınavlara yeni alanların eklenmesi, sınavların yapılma şekli ve sınavlara ilişkin diğer hususlar; Hâkimler ve Savcılar Kurulu, YÖK, ÖSYM, Türkiye Barolar Birliği ve Türkiye Noterler Birliği’nin görüşü alınarak, Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenecek.
Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun’un, tek hâkimle çözümlenecek davalara ilişkin 7’nci maddesindeki parasal sınırlar; her yıl, bir önceki yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu’nun ilgili hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında, takvim yılı başından geçerli olmak üzere artırılarak uygulanacak. Tek hâkimle çözümlenecek davaların belirlenmesinde dava tarihindeki parasal sınır; miktar artırımı yapılan hâllerde ise artırımın yapıldığı tarihteki parasal sınır esas alınacak.
Hâkimler ve Savcılar Kanunu’ndaki değişiklikle, adalet müfettişlerinin görev ve yetkileri belirlenecek.
Yediemin otoparklarında sahipsiz araçların satışı
Karayolları Trafik Kanunu’ndaki değişiklikle, buluntu olması nedeniyle veya kanun hükümleri gereğince trafikten men edilerek alıkonulan ve sahipleri tarafından altı ay içinde teslim alınmayan ya da aranmayan yediemin otoparklarındaki araçların satış usulü yeniden belirleniyor.
Bu durumdaki araçların sicilinde bulunan “satılamaz”, “devredilemez”, “haciz”, “ihtiyati haciz”, “rehin” gibi şerhler için ilgili kurumlara, bu araçların satılacağı hususu bildirilecek ve satış işlemlerine başlanacak.
Araçların üzerinde bulunan tüm şerhler, ayrıca bir işleme gerek olmaksızın satış tarihinden itibaren kalkmış sayılacak ve varsa tescil kayıtları buna göre düzeltilecek.
Satış kapsamında dosyaya ödenen tutardan sırasıyla; muhafaza ve satış için yapılan giderler, aracın tanıtımına yönelik numaraların tespitine ve tamamlanmasına dair giderler ile vergi, resim veya harç gibi malın aynından kaynaklanan alacaklar ödendikten sonra kalan tutarın, tüm alacaklıların alacağını karşılaması hâlinde hak sahiplerine, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ve İcra ve İflas Kanunu hükümleri çerçevesinde dağıtılacak. Bakiye bir tutar bulunması durumunda bu tutar, muhafaza edilecek; kamu bankalarında nemalandırılacak ve satıldığı tarihten itibaren beş yıl içinde müracaat edilmesi hâlinde nemalarıyla birlikte hak sahiplerine ödenecek. Beş yıl içinde herhangi bir müracaatın olmaması durumunda söz konusu bedeller Hazine’ye irat kaydedilecek.
Sesli, yazılı veya görüntülü iletiyle hakaret suçu, uzlaştırma kapsamından çıkarılarak ön ödeme kapsamına alınacak.
9. Yargı Paketi: Soybağı reddi davası
Koca, anne veya çocuk, soybağının reddi davası açarak babalık karinesini çürütebilecek. Bu dava, dava açma hakkına sahip diğer kişilere karşı açılacak. Anne doğumdan, çocuk ise ergin olduğu tarihten itibaren en geç bir yıl içinde dava açmak zorunda olacak.
Ayırt etme gücüne sahip olmayan küçüklerin nüfus kaydında, birlikte evlat edinmede anne ve baba olarak evlat edinen eşlerin adları, tek başına evlat edinmede ise anne veya baba olarak evlat edinenin adı yazılacak. Evlat edinilen diğer kişiler hakkında, talepleri hâlinde bu hüküm uygulanacak.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Hakaret suçu ve uzlaştırma
Soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlı olan hakaret suçu için şikâyet süresi, fiilin gerçekleştiği tarihten itibaren her durumda iki yılı geçemeyecek.
Sesli, yazılı veya görüntülü iletiyle işlenen hakaret suçu, uzlaştırma kapsamından çıkarılarak ön ödeme kapsamına alınacak.
Şüpheli, mağdur veya suçtan zarar gören kişi, kendisine uzlaşma teklifinde bulunulduktan itibaren 7 gün içinde kararını bildirmezse, teklifi reddetmiş sayılacak.
Uzlaşmanın sağlanması hâlinde, uzlaşma sırasında tespit edilemeyen veya uzlaşmadan sonra ortaya çıkan zararlar hariç olmak üzere, soruşturma konusu suç nedeniyle tazminat davası açılamayacak.
Uzlaştırmacı olabilmek için hukuk fakültesi mezunu olma şartı getirilecek. Uzlaştırmacılar, Adalet Bakanlığı tarafından belirlenen ve hukuk mezunlarının yer aldığı uzlaştırmacı listelerinden seçilecek.
Uzlaşma gerçekleşirse, sanığın edimini defaten yerine getirmesi durumunda mahkeme, davanın düşmesine karar verecek. Edimin yerine getirilmesinin ileri bir tarihe ertelenmesi, takside bağlanması veya süreklilik arz etmesi durumunda durma kararı verilecek. Durma süresince zamanaşımı işlemeyecek. Uzlaşmanın gerekleri yerine getirilmezse, mahkeme yargılamaya kaldığı yerden devam edecek.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu’ndaki parasal sınırlarla ilgili düzenlemeye göre, parasal sınırlar her takvim yılı başından itibaren, önceki yıl uygulanan parasal sınırların, o yıl için Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle uygulanacak. Bu şekilde belirlenen sınırların 1000 lirayı aşmayan kısımları dikkate alınmayacak.
İstinaf ve temyiz kanun yoluna başvuruda esas alınan parasal sınırda meydana gelen yeniden değerleme artışı, bölge adliye mahkemesinin kaldırma veya Yargıtay’ın bozma kararları üzerine yeniden verilen kararlar için uygulanmayacak. İlk karar tarihinde geçerli olan parasal sınırlar esas alınacak.
Arabuluculuk
Arabuluculuk konusunda, anlaşma belgesinin taraflarından biri, icra edilebilirlik şerhi verilmesinden sonra tapu müdürlüğünden tescil talebinde bulunabilecek.
Tapu müdürlüğü, taşınmaza ilişkin mevzuatta öngörülen gerekli inceleme ve değerlendirmeleri yaptıktan sonra resmi senet düzenlenmeksizin tescil talebini yerine getirecek. Ayrıca, taraflardan birinin geçerli bir mazeret göstermeksizin ilk toplantıya katılmaması nedeniyle arabuluculuk faaliyetinin sona ermesi durumunda, toplantıya katılmayan taraf son tutanakta belirtilecek ve bu taraf, davada kısmen veya tamamen haklı çıksa bile, karşı tarafın ödemekle yükümlü olduğu yargılama giderlerinin yarısından sorumlu tutulacak. Bunun yanı sıra, bu taraf lehine Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre belirlenen vekâlet ücretinin yarısına hükmedilecek.
Arabuluculuk eğitimini tamamlayan ve mesleğinde 20 yıl kıdeme sahip olan kişiler, yazılı sınava girmeden arabuluculuk siciline kayıt olabilecek.
Kanunun 21’inci maddesi, 29 Haziran 2024, 23’üncü maddesi ise 12 Eylül 2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, diğer hükümler Resmî Gazete’de yayımlandığı tarihte yürürlüğe girecek.
