İsrail ile İran arasındaki savaşın sürdüğü dönemde Tahran’ın elindeki en büyük kozlardan biri de Hürmüz Boğazı’ydı. ABD’li yetkililere göre İran, İsrail saldırılarının ardından Hürmüz Boğazı’nı kapatmayı ciddi biçimde değerlendirdi. ABD istihbaratı, İran’ın donanma gemilerine deniz mayınları yüklediğini tespit etti.
Reuters’a konuşan iki ABD’li yetkiliye göre, İran ordusu geçtiğimiz ay Basra Körfezi’ndeki donanma gemilerine deniz mayınları yükledi. ABD istihbaratının tespit ettiği bu hazırlıkların, İsrail’in 13 Haziran’daki füze saldırılarından sonra yapıldığı bildirildi. Mayınlar henüz Hürmüz Boğazı’na yerleştirilmedi ancak bu hamle, Tahran’ın boğazı kapatma tehdidini bu kez ciddi şekilde gündeme aldığına işaret ediyor.
Hürmüz Boğazı’nın kapatılması, küresel enerji ticareti için ağır sonuçlar doğurabilirdi. Dünya petrol ve doğalgaz sevkiyatının yaklaşık beşte biri bu güzergâhtan geçiyor.
ABD’nin İran’daki üç nükleer tesisi hedef aldığı 22 Haziran saldırısından sonra, ciddi bir kesinti yaşanmayınca petrol fiyatlarında yüzde 10’dan fazla düşüş yaşandı.
Tehdit mi, blöf mü?
İran’ın deniz mayınlarını ne zaman yüklediği ya da daha sonra gemilerden indirip indirmediği net değil.
Yetkililer, bu adımın bir gözdağı da olabileceğini belirtiyor. İran’ın, Washington’a kararlılık göstermek için bu hazırlığı yapmış ancak fiili bir kapatma niyetinde olmamış olabileceği değerlendiriliyor. Aynı zamanda, Tahran’ın olası bir emre hazırlıklı olmak adına askeri gereklilik doğrultusunda bu adımı attığı da düşünülüyor.
Beyaz Saray’dan bir yetkili, Başkan Trump’ın “Operation Midnight Hammer” olarak adlandırılan son askeri operasyonlarının ardından Hürmüz Boğazı’nda seyrüsefer özgürlüğünün yeniden sağlandığını savundu. Yetkili, Husi hedeflerine yönelik kampanya ve İran’a karşı uygulanan “maksimum baskı” politikalarının etkili olduğunu vurguladı.
ABD Savunma İstihbarat Ajansı’na göre İran, 2019 itibarıyla 5 binden fazla deniz mayınına sahipti. Bu mayınlar, hızlı teknelerle bölgeye hızla konuşlandırılabilir. ABD Donanması’nın Bahreyn’de konuşlu Beşinci Filosu, bölgedeki deniz ticaretinin güvenliğinden sorumlu. Normal şartlarda Bahreyn’de mayın temizleme gemileri bulundurulurken, İran’a yönelik son ABD saldırılarından önce bu gemilerin geçici olarak çekildiği öğrenildi.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Hürmüz Boğazı neden bu kadar kritik?
Hürmüz Boğazı, Basra Körfezi ile Umman Körfezi’ni birbirine bağlayan ve İran’la Umman’ı ayıran kritik bir geçit.
Boğaz, dünya enerji ticaretinin kalbinde yer alıyor.
Boğazın en dar noktası yalnızca 33 kilometre; gemi trafiği için ayrılan her iki yön ise sadece 3’er kilometre genişliğinde. Bu dar yapı, boğazı olası bir çatışmada son derece savunmasız ve stratejik kılıyor.
İran da kendi petrolünün büyük kısmını buradan ihraç ediyor; bu nedenle boğazın tamamen kapatılması İran ekonomisi için de büyük risk taşıyor. Buna rağmen Tahran yıllardır bu tehdidi zaman zaman gündeme getiriyor.
Kaynak: Reuters
