Ermeni tarihinin en önemli merkezlerinden biri olan Ani Katedrali restore çalışmalarıyla gündemde. Katedralin restorasyon çalışmalarının ardından cami olarak açılması planlanıyor.
Ermeni tarihinin en önemli merkezlerinden olan Kars Ani’deki kiliselerden Ani Katedrali restore ediliyor. Katedral, bölgede yaşanan depremler nedeniyle ciddi hasar almıştı.
Anadolu Ajansı’nın 3 Temmuz tarihli “Anadolu’da ilk cuma namazının kılındığı Ani’deki “Fetih Camisi” restore ediliyor” başlıklı haberde restorasyon çalışmalarının başladığı ve çalışmaların tamamlanmasıyla caminin ziyarete açılacağı belirtilmişti.
Ani Ören Yeri Kazı Başkanı Doç. Dr. Muhammet Arslan Anadolu Ajansı’na verdiği röportajda, “Kültür ve Turizm Bakanlığımız ile Dünya Anıtlar Fonu ortaklığında devam eden üç etaplı bir restorasyon çalışması var. Çalışmalar halen daha devam ediyor. İkinci etap çalışmalarının bu yıl tamamlanması planlanmakta. Önümüzdeki yıllarda üçüncü etap çalışmalarıyla birlikte ziyaretçilere de açılmış olacak” dedi.
Anadolu Ajansı’nın haberinin yayımlanmasıyla akıllara katedralin cami olarak açılabileceği ihtimali geldi. Söz konusu haber, hem Türkiye’de hem de Ermenistan’da tartışmalara neden oldu. Kültür ve Turizm Bakanlığı konuya ilişkin bir açıklama yapmadı.
Katedral, şu anda Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın internet sitesinde “2023 Yılında Devam Eden Proje ve Uygulama İşleri – Devam Eden Proje İşleri” bölümünde yer alıyor ve “katedral” olarak bahsediliyor.
Ani Katedrali hakkında neler biliyoruz?
Ani Katedrali, 10. Yüzyıl sonlarında Ermeni Pakraduni hanedanı tarafından Ani şehrinin başkenti yapıldığı dönemde inşa edildi. Katedralin mimarı, o dönem Ayasofya Kilisesi’nin de onarımında görev alan Dırtad.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Tarih boyunca Ani, çeşitli medeniyetlerin yönetimine geçti, bu farklı dönemlerde farklı işlevler kazandı. 1064 yılında Selçuklular’ın Ani’yi fethetmesiyle katedral, camiye çevrildi ve bölgedeki ilk cuma namazı bu katedralde kılındı. Bu nedenle bazı kaynaklarda yapıya Fethiye Cami adı da verilmekte.
1199 yılında Gürcü-Ermeni Zakarid hanedanı şehrin yönetimini ele geçirince, katedral tekrar Hıristiyan ibadethanesi olarak kullanıldı. Ancak 1319 yılında gerçekleşen büyük deprem sonucu katedralin kubbesi çöktü, yapı uzun süre kullanılmaz hale geldi. 1988’deki deprem ise binanın kuzeybatı köşesinde ciddi yıkımlara ve çatlaklara yol açtı.
Ani Katedrali’nde ilk aşama restorasyon çalışmaları, 2014’te başladı. Çatışma Bölgelerindeki Kültürel Mirasın Korunması için Uluslararası İttifak’ın (ALIPH) desteğiyle Dünya Anıtlar Fonu (WMF), 2023 yılında katedralin restorasyonu için uzun vadeli bir müdahale planının uygulanmasına odaklanan ikinci aşama çalışmasına başladı.
2010 yılında MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ve bir grup MHP’li katedral önünde namaz kılması tepki topladı, AKP’liler de tepki gösterdi.
Kaynak: Agos
