Muğla’da turizm sezonuyla birlikte otellerden teknelere kadar çocuklar staj adı altında güvencesiz çalıştırılıyor. Asgari ücretin yüzde 30’una denk düşük ücretle istihdam edilen çocuklar, eğitim haklarından mahrum kalıyor.
Gündem Fethiye’nin haberine göre Muğla’da turizm sezonunun başlamasıyla birlikte çocuklar staj adı altında güvencesiz çalıştırılıyor. Otellerden teknelere, restoranlardan birçok alana kadar çocuk işçiliği yaygınlaşıyor.
Bodrum’dan Marmaris’e, Fethiye’den Datça’ya kadar tatil beldelerinde okul çağındaki çocuklar uzun saatler çalışıyor. Restoranlarda garsonluk, hediyelik eşya tezgâhlarında satış, plajlarda turist hizmetleri yapıyorlar.
Yaz turizmi bölge ekonomisine katkı sağlarken çocuk işçiliği sorunu büyüyor. Otellerde, plaj işletmelerinde ve dükkânlarda çalışan küçük yaşta çocuklar Türkiye’nin sorunlarından birini gündeme taşıyor. Turizm kentlerinde çocuklar eğitimden uzaklaşıp ağır koşullarda çalıştırılıyor.
“Staj adı altında sömürü düzeni kuruldu”
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’na bağlı Dev-Turizm-İş Genel Başkanı Turgay Özdemir duruma açıklık getirdi. Özdemir, “Ucuz işgücüne olan talep ve turizm okullarının artmasıyla staj sömürüsü adı verilen sistem ortaya çıktı” dedi.
Özdemir, öğrencilerin zorunlu staj ve mesleki deneyim kazanma adı altında çalıştırıldığını belirtti. Burada staj adı altında çalıştırılan çocuklar asgari ücretin yalnızca yüzde 30’una denk düşük ücret alıyorlar. Özdemir, “Öğrencilerin mezun olabilmesi için neredeyse ücretsiz işgücü olarak kullanılıyor” diye ekledi.
Marmaris’teki dans görüntüleri sırasında görünen çocuk işçiler için Özdemir şu değerlendirmeyi yaptı: “Oradaki emek sömürüsünün görünmemesi, animasyon ve dans gösterilerinin daha dikkat çekmesi üzücü.”
“Çalışma koşulları güvenlik açısından yetersiz”
Turizm işçilerinin çalışma koşullarında güvenliğin sağlanması gerektiğini vurgulayan Özdemir, mevcut durumu eleştirdi. Özdemir, “Çalışma ortamlarına, işçilerin dinlenme yerlerine, yattıkları lojmanlara, yatakhanelere baktığımızda kimsenin kendi görevini yerine getirdiğini söyleyemeyiz” dedi.
Sendikal örgütlenmenin önünün açılması gerektiğini belirten Özdemir çözüm önerilerini sıraladı: Staj yaşı daha makul bir yaşa çıkarılmalı, kesin yasa hükümleri getirilmeli. İşyerleri denetlenmeli, staj alan işçinin kendi dalında staj alıp almadığı kontrol edilmeli.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
“Denizcilik sektöründe de aynı sorun yaşanıyor”
13 yıldır Fethiye’de yaşayan ve kendisini “gemi kadını” olarak tanımlayan Cavidan Ökten teknelerdeki durumu anlattı. Ökten, “Mesleğe ilk başladığım yıl 6, 8, 10 kabinli haftalık kiralık teknelerde çalıştım. Eğitimsiz, belgesiz çalışan birçok çocuk işçi ile karşılaştım” dedi.
Aileler çocukları emanet ediyor
Teknelerde çalıştırılan 18 yaş altı personellerin genelde eğitimsiz olduğunu söyleyen Ökten durumu şöyle tanımladı: “Vur ensesine al lokmasını, eti senin kemiği benim mantığıyla ailesi tarafından gulet sahibine, donatanına, kaptanına emanet edilmiş çocuklar oluyor.”
Ökten, çocukların her türlü ayak işlerine koşulduğunu, teknedeki profesyonel ekibin insafına vicdanına kalmış şekilde yetiştiğini söyledi.
Sigortasız çalışma sorunu da var
Yelkenli yatçılık sektöründe çocuk işçilerin genelde tekne üstünde pek çalışmadığını belirten Ökten, yan sektörlerde kesinlikle bulunduğunu vurguladı. Teknelerin iç-dış temizliğini hazırlığını yapan ekiplerde, teknik tamir destek veren ekiplerde, kumanya desteği veren firmalarda mutlaka çocuk işçiler var.
Ökten, “Sektörde hepimizin ortak sorunu resmi belgeli dahi çalışsak sigortasız çalışmamız. Sadece firmaların maaşlı personelleri nispeten sigortalı çalışıyor” dedi.
