Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani, İsrail heyetiyle Paris’te ilk kez bir araya geldi. ABD’nin arabuluculuğunda düzenlenen görüşmelerde taraflar, gerilimi azaltma ve 1974 ateşkes anlaşmasını yeniden canlandırma konularını ele aldı.
ABD yönetiminden üst düzey bir yetkili, Associated Press’e, Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani’nin, İsrail heyetiyle görüştüğünü bildirdi. Yetkili, “ABD, İsrail ile komşuları arasında kalıcı istikrar ve barış getirecek her türlü çabayı destekliyor” dedi.
Bu adımın, ABD Başkanı Donald Trump’ın “Ortadoğu’da refah vizyonu” doğrultusunda atıldığını ve istikrarlı bir Suriye’nin komşularıyla, özellikle İsrail’le barış içinde olmasını hedeflediğini belirtti.
ABD’nin Suriye-İsrail görüşmesindeki rolü ne?
ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack 19 Ağustos Salı günü, İsrail’deki Dürzi toplumunun manevi lideri Moafaq Tarif ile bir araya geldi. Barrack, X platformunda yaptığı paylaşımda, görüşmenin “sıcak ve bilgilendirici” geçtiğini ve tüm tarafların çıkarlarını bir araya getirerek gerilimi azaltmayı amaçladıklarını söyledi.
Barrack “Bugün İsrailli Dürzi ruhani lider Şeyh Muvaffak Tarif ve ekibiyle sıcak ve bilgilendirici bir toplantı gerçekleştirdim. Süveyda’daki durumu ve tüm tarafların çıkarlarını nasıl bir araya getirebileceğimizi, gerginliği nasıl azaltabileceğimizi ve nasıl anlayış inşa edebileceğimizi konuştuk” dedi.
Tarif ise görüşmenin “mükemmel” geçtiğini söyledi ve ABD’den Süveyda’daki kuşatmanın kaldırılması, insani yardım sağlanması, kaçırılan Dürziler’in serbest bırakılması ve Dürzi toplumunun güvenliğinin garanti altına alınması için destek istedi.
Suriye-İsrail gerilimi nasıl başladı?
Suriye’de Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) liderliğindeki cihatçı grupların Şam’a ilerlemesiyle 8 Aralık 2024’te Esad’ın liderliği sona erdi. Bunun ardından İsrail, 1974 anlaşmasıyla oluşturulan Birleşmiş Milletler (BM) denetimindeki tampon bölgeyi işgal etti ve Şam’ın güneyinde askerden arındırılmış bir bölge oluşturmak için Suriye’deki askeri hedeflere hava saldırıları düzenledi. İsrail, İran destekli grupların Esad döneminde olduğu gibi sınır bölgesinde güçlenmesini engellemeyi hedeflediğini açıkladı.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Süveyda’da neler yaşandı?
İsrail, geçen ay Süveyda’da Bedevi kabileleri ve hükümet güçleri ile Dürzi dini azınlığa ait silahlı gruplar arasında çıkan çatışmaların ardından müdahalesini artırdı. Çatışmalarda, hükümet güçlerinin Dürzi sivilleri öldürdüğü, bir sağlık çalışanının hastanede vurulduğu ve bir ABD vatandaşının hayatını kaybettiği iddia edildi. Sosyal medyada yayılan videolarda, savaşçıların Dürzi din adamlarının bıyıklarını zorla tıraş ettiği, Dürzi bayraklarını ve din adamlarının fotoğraflarını çiğnediği görüntüler yer aldı. Suriye hükümeti, bu iddiaları soruşturduğunu duyurdu.
Çatışmalar, İsrail’in Süveyda çevresindeki Suriye ordu konvoylarına ve Şam’daki Savunma Bakanlığı binasına hava saldırıları düzenlemesine yol açtı. İsrail, Dürzi azınlığını koruma gerekçesiyle bu adımları attığını söyledi.
Dürziler İsrail’de sadık bir azınlık olarak görülüyor ve sıklıkla orduda görev alıyor. ABD, Türkiye ve bazı Arap ülkelerinin arabuluculuğuyla sağlanan ateşkes, çatışmaların çoğunu durdurdu ancak Süveyda hâlâ hükümet güçlerinin kuşatması altında ve bölgeye yeterli insani yardım ulaşmıyor.
Kaynak: AP News