Güney Afrika Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi, erkeklerin eşlerinin soyadını almasını yasaklayan düzenlemeyi iptal etti. Karar, cinsiyet temelli ayrımcılığın sona erdirilmesi yönünde tarihi bir adım olarak değerlendirildi.
Güney Afrika Anayasa Mahkemesi, erkeklerin evlendikten sonra eşlerinin soyadını alamayacağına dair yasal düzenlemeyi iptal ederek önemli bir karara imza attı. Karar, iki çiftin açtığı dava sonucu alındı ve cinsiyet temelli ayrımcılığın anayasaya aykırı olduğu vurgulandı.
Pietermaritzburg kentinden Henry van der Merwe, evlendiği Jana Jordaan’ın soyadını almak istemiş ancak bu talebi reddedilmişti. Benzer şekilde Andreas Nicolas Bornman, soyadını eşinin soyadıyla birleştirerek Bornman-Donnelly yapmak istemiş ancak yasal engelle karşılaşmıştı. Çiftler, bu durumu “arkaik ve ataerkil” bulduklarını belirterek hukuk mücadelesi başlattı.
Mahkemenin gerekçesi ne oldu?
Yüksek Mahkeme daha önce çiftlerin lehine karar vermişti. Ancak davacılar, sürecin Anayasa Mahkemesi tarafından da onaylanmasını talep etti. Anayasa Mahkemesi, erkeklerin eşlerinin soyadını alamamasının kadınlara tanınan bir hakkın erkeklerden esirgenmesi anlamına geldiğini ve bunun eşitlik ilkesine aykırı olduğunu belirtti.
Dava sürecine destek veren Özgür Devlet Barosu (Free State Society of Advocates), uygulamanın toplumsal cinsiyet kalıplarını pekiştirdiğini ve erkeklere kadınlarla aynı özgürlüğün tanınmadığını savundu.
Bundan sonra ne olacak?
Mahkeme kararının ardından Güney Afrika Parlamentosu’nun, Nüfus ve Ölüm Kayıt Yasası’nı (Births and Deaths Registration Act) ve buna bağlı yönetmelikleri değiştirmesi gerekiyor. İçişleri Bakanı Leon Schreiber ve Adalet Bakanı Mamoloko Kubayi ise davacıların başvurusuna itiraz etmedi.
Karar, Güney Afrika’nın apartheid sonrası kabul ettiği eşitlik ve özgürlük ilkelerinin bir yansıması olarak değerlendirildi. Bundan böyle erkekler de evlilikten sonra eşlerinin soyadını alabilecek ya da kendi soyadlarıyla birleştirebilecek.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Kaynak: BBC
