“Ya siz çocuklar
Nasıl anlatmalı sizlere olup bitecekleri
Çocuklar bizim dediğimiz
Yüzümüze utanç duymadan bakmaktır
Mal değil mülk değil istediğimiz
Size namuslu bir dünya bırakmaktır”
Namuslu bir dünya dileyerek aramızdan ayrıldı Türkali. 29 Ağustos 2016 günü vefat edene kadar 97 yıl geçirdi dünyada. 13 Mayıs 1919 tarihinde Samsun’da doğdu. Asıl ismi Abdülkadir Pirhasan’dı. Liseyi Samsun’da okuduktan sonra 1942 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden mezun oldu. Aynı yıl, 71 sene evli kalacağı Merih Pirhasan’la hayatını birleştirdi.
Maltepe Askeri Lisesi ve Kuleli Askeri Lisesi’nde edebiyat öğretmenliği yaptıktan sonra 1951’de siyasi eylemleri sebebiyle tutuklandı; 9 yıl ceza aldı, 7 yıl sonunda koşullu olarak serbest kaldı.
Gar Yayınları’nı Rıfat Ilgaz ile kurdu. Bu dönemde Yılmaz Güney ile tanıştı, onun da desteğiyle 1960’ta Dolandırıcılar Şahı filmiyle senaristliğe başladı. Gerçekçi bir bakış açısıyla, toplumsal sorunlara değindiği “Otobüs Yolcuları”, “Üç Tekerlekli Bisiklet”, “Karanlıkta Uyuyanlar” gibi önemli filmlerin senaryolarını yazdı. 1965’te “Sokakta Kan Vardı” filmiyle yönetmenliği de denedi. “Karanlıkta Uyuyanlar” ile Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde En İyi Senaryo Ödülü’nü, “Dallar Yeşil Olmalı” adlı oyunuyla da TRT 1970 Oyun Ödülü’nü kazandı.
Vedat Türkali’ye asıl ünü 1974’te yazdığı “Bir Gün Tek Başına” getirdi. 27 Mayıs Darbesi öncesi aydınların bunalımlarını anlatan roman, günümüze de ışık tutuyor.
Türkiye Yazarlar Sendikası ve Barış Derneği’nde yöneticilik yapan Türkali, 12 Eylül’ün ardından Aydınlar Dilekçesi ve Barış Derneği davalarında yargılandı. 1989 – 1999 yılları arasında Londra’da yaşadı. Bu süre içerisinde “Güven” adlı romanını kaleme aldı.
Eski bir Türkiye Komünist Partisi üyesi olan ve hep siyasetle iç içe yaşayan Vedat Türkali, 2002 yılında DEHAP’tan milletvekili adayı oldu. 2014 yılında son romanı “Bitti Bitti Bitmedi”yi yayımladı. Türkali arkasında 40’ın üzerinde senaryo, 3 sinema filmi, 4 tiyatro oyunu, 8 roman ve aydınlık bir gelecek umudu bıraktı.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.