Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın artan sebze ve meyve fiyatlarını düşürmek için hayata geçirdiği tanzim satış noktaları, İstanbul’un dört bir yanında faaliyete geçti. Arkadaşımız Canan Coşkun, sıradan bir vatandaş gibi Kasımpaşa ve Mecidiyeköy’deki noktalarda sıraya girdi ve yurttaşlarla sohbet etti.
Kasımpaşa’daki satış yerinin Kızılay Meydanı’nda olduğu yazılmıştı ancak satış Haliç Tersanesi’nin altındaki parkın içinde, iskeledeydi.
İlk olarak Kasımpaşa’da Kızılay Meydanı’na gittim. Yolda, BİM ve A101 gibi zincir marketlere uğrayarak, tanzim satış noktalarında satılan sebzelerin buradaki fiyatlarını da inceledim. A101’de patatesin ve soğanın kilosu 2 TL’ye inmişti. Ancak raflarda hiç patates ve soğan yoktu.
BİM’de ise patates 5 TL, soğan 2 TL idi. Burada da hiç patates ve soğan kalmamıştı.
Bir de manava uğradım. Orada da patates ve soğan 5, domates 7 TL’ydi.
Bir başka zincir markette konuştuğum manav, “Bunların hepsi seçim yatırımı. Tanzim satış noktalarının gideri yok, o yüzden ucuza satıyorlar. Kuyruklar yıllar öncesinde kalan yağ kuyruklarını hatırlatıyor. Olacak şey mi bu” diye tepki gösterdi.
Market turunun ardından tanzim satış noktasının bulunduğu iskeleye yöneldim. Yolda, elinde bu noktalarda dağıtılan bez poşetler bulunan kişiler gördüm. Hava oldukça soğuk ve yağmurlu olmasına rağmen, yaklaşık üç saat kaldığım satış noktasının önünde insan sırasının hiç azalmadığına tanık oldum. Ben de sıraya girdim. Bekleyenler arasında hiç genç yoktu. Önümde yaşlı bir çift bekliyordu. Kendilerine bu uygulamayı nasıl bulduklarını sordum. Cevapları tereddütsüz bir şekilde “Seçim yatırımı bu” oldu. İki kişilik bir aile olduklarını ve emekli maaşıyla geçindiklerini söylediler. Seçimlerle ilgili konuşurken önümüzde bekleyen tesettürlü orta yaşlı bir kadın araya girdi. Ona da aynı şekilde bu uygulama hakkındaki görüşünü sordum. “Niye bu zamana kadar beklendi!” diyerek tepki gösterdi. “Önemli olan dürüstlük. Seçim yaklaştığı için yaptılar bunu. Dürüst olduklarını düşünmüyorum” dedi. Kadının gösterdiği tepki gittikçe artıyordu. “Tayyip Efendi çıkıp açıklama yapıyor” diye söze başladı. O anda “Pardon, Sayın Tayyip Bey” diyerek hitabını düzeltti. Bu uygulamanın oy tercihini değiştirip değiştirmeyeceğini sorduğumda “Alternatifimiz olmadığı için değiştirmeyeceğim. MHP aday çıkarsaydı ona verirdim ama çıkarmadığı için mecburen AK Parti’ye oy vereceğim” dedi.
AKP’ye kızgın AKP’li seçmenle konuştuktan sonra yaşlı çiftin yanına döndüm. Yaklaşık 20 dakika bekledikten sonra iki kilo patates, iki kilo soğan, üç kilo da domates aldılar. Karşılığında 20 TL ödediler. Ödeme yaparken, parayı alan görevli, “Ben bu işten hiç para kazanmıyorum” diye sızlanıyordu.
Çift, ödemeyi yaptıktan sonra satış noktasında bulunmayan sebzeleri almak için bir zincir markete gitti. Tercih ettikleri market, halk günü ilan ederek fiyatlarda indirim yapmıştı. 1 TL’lik indirimle soğan 4 TL’ye inmişti.
Patates ise raflarda yoktu. Manav bölümünde alışverişlerini sürdürürken tanzim satış noktalarından konuşmaya devam ediyorduk. Sırada beklerken karşılaştığımız yaşlı bir erkek, bu sırada söze girerek, “İnanmayın seçim yatırımı” diye bağırdı. Bu sırada marketin kapalı devre radyosunda spiker, Kanadalı bilim kurgu yazarı Robert Charles Wilson’ın Dönüş üçlemesinin tanıtımını yapıyordu. Spiker, kitapla ilgili şunları söylüyordu: “İsyanlar, intiharlar ve cinayetler hızla artış gösterirken inanç hareketleri de tıpkı dünyanın çevresindeki bariyer gibi dört bir yanı sarar.”
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Çift, buradan havuç, brokoli, kıvırcık marul, maydanoz ve dereotu aldı. Hepsine 20 TL ödediler.
Zincir marketten ikinci durağım olan Mecidiyeköy Meydanı’na doğru hareket ettim. Tanzim satış noktasının önünde geçerken yaklaşık bir saat önceki kalabalık hâlâ erimemişti.
“1 Nisan şakası yapacaklar”
Mecidiyeköy’deki satış noktasında bekleyenler Kasımpaşa’dakine kıyasla daha kalabalıktı.
Burada çok sayıda genç de vardı. İlk olarak tarlasını ekemediğini söyleyen orta yaşlı bir çiftçi ile karşılaştım. “Eskiden buğday, mısır, pancar, fasulye, mercimek, patates ve soğan ekerdim. Şimdi tarıma yatırım yapılmadığı için ekemiyorum. Burada beklerken aşağılandığımı hissediyorum” dedi. Bu uygulamanın AKP’nin kömür yardımı yaptığı kesimlerin oy tercihini iyi yönde etkileyeceğini söyleyen çiftçi, “Tanzim satış noktalarının seçim sonrası devam etmeyeceğini düşünüyorum. 1 Nisan şakası yapacaklar bize” diye konuştu.
“Daha önce de yapılabilirdi”
Yaşlı bir adama uygulama ile ilgili fikrini sorunca, “Kendimi fakir hissediyorum. Bu kadar ucuza satabiliyorlarsa daha önce de yapılabilirdi” dedi ve ekledi: “AKP’ye oy verirsem ellerim kırılsın.” Bu kişinin hemen arkasında genç bir kadın bekliyordu. Bütçesini denkleştirebilmek için buradan alışveriş yapacağını söyleyen kadın da bu uygulamanın seçimden sonra devam etmeyeceğini düşünüyordu. Aynı zamanda seçime yönelik bir icraat olduğunu söyledi. Memleketinde önceki yıllarda nohut ektiklerini, artık satışı yapılmadığından tarlayı işlemediklerini söyledi.
Saat 13.00’te başlayan tanzim satış noktası gezimi saat 17.00 civarı Mecidiyeköy’de noktaladım. Oradan ayrılırken, saat 19.00’a kadar hizmet veren satış noktasının önü hâlâ kalabalıktı ve o kapanışa kadar eriyecek gibi görünmüyordu.
