Terörizm uzmanları uyarıyor: “IŞİD Ramazan ayında küresel çapta saldırılar yapabilir” – Doğu Eroğlu’nun haberi

IŞİD’in 2012’den beri Ramazan ayı sırasında şiddet eylemlerine hız verdiği uyarısını yapan Institute for the Study of War (ISW), hem IŞİD’in yıllara göre Ramazan ayı eylemlerini listeledi hem de 2019 Ramazan ayında şimdiye dek yaşanan gelişmeleri sıraladı. Kurum, saldırıların artabileceği uyarısında bulundu.

ABD merkezli araştırma kuruluşu Institute for the Study of War (Savaş Çalışmaları Enstitüsü) tarafından yayınlanan IŞİD 2019 Ramazan Ayı’nda Küresel Kapsamını Yeniden Vurguluyor başlıklı rapor, toprak üzerinde egemenlik dönemini geride bırakan örgütün küresel iddiasını korumak amacıyla yaygın bir eylemli döneme girebileceğini ileri sürüyor. Brandon Wallace ve Jennifer Cafarella imzalı rapora göre, 2012’den itibaren her Ramazan ayı öncesi ve sırasında IŞİD, stratejik dönüşümleri işaret eden önemli hamleler yaptı ve şiddet eylemleri gerçekleştirdi. Raporda, IŞİD’in toprak kayıplarını dengeleme ve küresel imajını sürdürmek için, Nisan 2019’da başladığı küresel şiddet eylemlerine Ramazan ayı boyunca da devam edebileceği ihtimali üzerinde duruluyor.

IŞİD ve öncülü Irak el-Kaide’si, 2012 yılından beri her yılın Ramazan ayında koordine kampanyalar yürüttü. ISW raporunda, bu kampanyaların genişliği, kapsamı ve odağı değişse bile her Ramazan ayı öncesi ve sırasında şiddet eylemlerinde önemli bir tırmanış görüldüğü kaydediliyor. Aynı dönemler IŞİD’in stratejik yönelim değişikliklerinin de ilan edildiği zamanlar oldu. Irak el-Kaide’si yıllık hedeflerini bu dönemlerde açıklarken, IŞİD dönüşümü sonrasında 2014 yılı Ramazan Ayı’nın ilk gününde Ebubekir el-Bağdadi halifeliğini ilan etti. 2015 Ramazan’ında IŞİD küresel bir şiddet örüntüsüne kavuştu. 2015 sonrasındaki Ramazan dönemlerindeyse dış ülkelerdeki hedeflere önemli saldırılar gerçekleştirildi veya yeni vilayetlerinhalifeliğe katıldığı ilan edildi.

Suriye ve Irak’taki toprak kayıplarına karşın her Ramazan ayında IŞİD küresel operasyonlarını genişletti. IŞİD Karşıtı Küresel Koalisyon tarafından IŞİD varlığının Rakka’yla sınırlandırıldığı 2017 yılında bile İngiltere, İran ve Filipinler’de etkili şiddet eylemleri düzenlendi.

2019 Ramazan’ı, şimdiye kadar IŞİD’in küresel eylemliliğinin en etkili olduğu dönemlerden biri olarak göze çarpıyor. Kongo’da, Sri Lanka’da, Suudi Arabistan ve Bangladeş’te şiddet eylemleri düzenlenirken, IŞİD’in vilayetleri arasına Orta Afrika’nın katıldığı ilan edildi. Öte yandan halifeliğini ilan ettiği 2014’ün beş yıl sonrasında Ebubekir el-Bağdadi’nin görüntüleri ilk defa bu dönemde yayınlandı. Görüntülerde Türkiye’yi de bir vilayet olarak niteleyen bir dosyanın el-Bağdadi’nin ellerinde görülmesi, IŞİD’in dış operasyonlarının hedefinde Türkiye’nin de olabileceği ihtimalini akla getirdi.

“2019 Ramazan Kampanyasında” şimdiye dek neler oldu?

ISW’nun raporunda, Ramazan ayı öncesindeki birkaç haftada IŞİD’in küresel ölçekteki faaliyetleri sıralandı. Küresel faaliyetlerin en önemlileri olaraksa Sri Lanka saldırıları, “Orta Afrika Vilayeti”nin ilan edilmesi, Suudi Arabistan ve Bangladeş’teki hedeflere yönelik alışılagelmedik saldırılar ile Ebubekir el-Bağdadi’nin yıllar sonra gelen video mesajı öne çıkıyor.

Kongo

18 Nisan 2019’da IŞİD, Demokratik Kongo Cumhuriyeti topraklarının bir bölümünü içine alan bölgede Orta Afrika Vilayeti’nin oluşturulduğunu duyurdu. Kongo-Uganda sınırı yakınlarındaki Bovata’da bulunan askeri birliklere düzenlenen saldırıların sorumluluğunu da IŞİD’in Orta Afrika Vilayeti üstlendi. ISW’ya göre Orta Afrika Vilayeti’nin kuruluşu, IŞİD’in Afrika’da daha fazla yayılmak istediğine işaret ediyor; bu bölgedeki IŞİD varlığının IŞİD’in Suriye ve Irak’ta yeniden ortaya çıkması için lojistik destek anlamına gelebileceği, öte yandan Afrika’da IŞİD’e ilgi duyan kitlelerin eğitilmesi ve belirli amaçlara yönlendirilerek etkin kalmasını sağlayabileceği değerlendirmesi yapılıyor.

Sri Lanka

21 Nisan 2019’da Paskalya tatili sırasında Sri Lanka’da düzenlenen saldırı Batılıları ve Hıristiyanları hedef aldı. Bir IŞİD hücresine mensup saldırganlar, üç ayrı kentteki üçer kilise ve üçer otelde patlattıkları el yapımı patlayıcılarla 250’den fazla sivilin ölümüne yol açtı. Saldırı IŞİD’in Sri Lanka’da gerçekleştirdiği ilk şiddet eylemi olarak kayıtlara geçti.

IŞİD 23 Nisan 2019’da saldırıyı üstlendi ve daha sonra, sekiz saldırganın Ebubekir el-Bağdadi’ye biat ettiğini gösteren bir video yayınladı. 

Sri Lanka güvenlik birimleri saldırı sonrasında, zanlıların etrafındaki ağları tarayarak yeni saldırı girişimlerini önledi. 27 Nisan 2019’da güvenlik güçleriyle çatışmaya girdikten sonra üzerlerindeki el yapımı patlayıcıları (EYP) patlatarak ölen üç kişiden ikisinin fotoğraflarının yine IŞİD tarafından yayınlanması, örgüte bağlı hücrelerin endişe edilenden daha geniş olduğu ve daha fazla eylem planlandığı kanısını uyandırdı.

ISW’nun Sri Lanka’daki IŞİD eylemleri hakkında yaptığı değerlendirme şu şekilde:

“IŞİD’in Sri Lanka’daki hücreleri, örgütün küresel saldırı ağları oluşturma konusundaki kararlılığının sürdüğünü gösteriyor. ISW’ya göre, IŞİD bu hücreleri oluşturabilmek için dış faktörleri görevlendirmiş, Sri Lanka’da geçmişte de var olan yerel militan grupları dönüştürmüştür. Haber kaynakları, saldırganlardan birinin Suriye’ye gidip IŞİD saflarında eğitim gördükten sonra Sri Lanka’ya döndüğünü, diğer dört saldırganın da Türkiye, Irak ve Suriye’de bulunduğunu aktarıyor. ISW’nun değerlendirmesi odur ki, Sri Lanka’daki saldırıların gerçekleşebilmesini sağlayan, IŞİD’in Hindistan’da oluşturduğu destek ağı olabilir. Sri Lanka’daki hücrenin lideri olduğu öne sürülen kişi daha önce Güney Hindistan’daki Kerala’ya gitmiş ve oradaki destekçilere vaaz etmiştir. Aynı zamanda Kerala’dan yabancı savaşçıların 2016’da IŞİD’in Afganistan’daki güçlerine katıldığı da bilinmektedir.”

ISW’nun raporunda, IŞİD’in Hıristiyanlara yönelik saldırı girişimlerinin 2019 Ramazan ayı boyunca sürebileceği, Rusya’da önlenen iki saldırının IŞİD’in Ramazan Kampanyası kapsamında değerlendirilebileceği belirtiliyor. ISW’ya göre bu saldırılar, sivil halkta can kayıplarına yol açması, korku yaratması, kendi egemenlik alanı dışındaki ülkeleri istikrarsızlaştırması, bu ülkelerdeki savunmasız Müslüman toplulukların tepkilerle karşılaşması ve toplumun bölünmesi yoluyla radikalleşmenin ve örgütlemenin ivme kazanması gibi hedefleriyle, IŞİD’in uzun soluklu amaçlarıyla uyum gösteriyor.

Suudi Arabistan

Halifeliğin ilan edildiği 2014’ten beri nadiren hedef olan Suudi Arabistan’da IŞİD, 21 Nisan 2019’da yeni bir saldırı düzenledi. Suudi Arabistan doğumlu dört kişi Riyad’ın kuzeyindeki Zulfi kasabasındaki bir güvenlik binasının girişine araçla saldırı düzenlemiş, güvenlik görevlileri saldırganlardan üçünü çatışmada öldürmüş, bir saldırgansa üzerindeki EYP’leri patlatmaya çalışırken ölmüştü. IŞİD saldırının ardından dört kişinin el-Bağdadi’ye biat ederken görüldüğü görüntüleri yayınlamıştı. ISW’ya göre saldırının şekli ve yayınlanan videoda saldırganların Suriye, Irak ve diğer coğrafyalarda ölen kardeşleri için intikam yemini etmesi, Suudi Arabistan’daki IŞİD politikaları için bir dönüm noktasını işaret ediyor. ISW’ya göre Suudi Arabistan’ı kendi dini meşruiyeti ve Halifelik için önemli bir rakip olarak gören IŞİD, saldırılar düzenleyerek veya saldırılara ilham vererek Riyad yönetimini Suriye ve Irak’ta terörle mücadeleye verdiği destek yüzünden cezalandırmak niyetinde. 

Bangladeş

29 Nisan 2019’da Dakka’da polis memurlarını hedef alan EYP saldırısını da IŞİD üstlendi. Saldırı, Mart 2017’den beri IŞİD’in ülkede gerçekleştirdiği ilk eylem oldu. IŞİD Bangladeş’teki ilk ölümcül eyleminde, Dakka’da sıklıkla Batılılar tarafından ziyaret edilen kafeleri, 2016’nın Ramazan ayı sırasında hedef almıştı. ISW’ya göre, IŞİD bu Ramazan ayı sırasında Bangladeş’i resmen IŞİD’in bir vilayeti olarak ilan edebilir. Bangladeşli militanlar ilk olarak Ağustos 2014’te IŞİD’e bağlılıklarını açıklamışfakat IŞİD hiçbir zaman Bangladeş’i vilayetleri arasında saymamıştı.

Bağdadi videosu

29 Nisan 2019’da yayınlanan video, Musul’da Haziran 2014’teki Halifeliğin ilanı açıklamasından sonra Ebubekir el-Bağdadi’nin ilk defa görüntülendiği anlamına geliyordu. El-Bağdadi IŞİD’in küresel kampanyasının altını çizdi ve bir yıpratma harbi verdiklerini hatırlatarak, hasımlarının er ya da geç kaybedeceğini söyledi. Videoda pek çok defa IŞİD’in Suriye ve Irak haricindeki ortakları tarafından gerçekleştirilen eylemlerden övgüyle söz eden el-Bağdadi, Burkina Faso ve Mali’deki grupların ilettiği biatları kabul etmiş, Sri Lanka ve Suudi Arabistan’daki saldırıları memnuniyetle karşıladığını dile getirmişti.