İtibar İşportada (5) | Rakibi kötüleme, itibar yönetimi ve hasar kontrolü: Son tüketiciyi hedefleyen şirketler için troll faaliyetleri

• Editör notu: Haberdeki tüm yazım yanlışları sosyal medya kullanıcılarına aittir.

Ortak – Araştırmacı Gazeteciler için Bağımsız Haber Merkezi
Bu araştırmaya İbrahim Yayan ve Hazar Dost katkı sağlamıştır

Şimdiye dek, tespit ettiğimiz troll ağının faaliyetlerini anlatırken hep “politik risk” kavramını aklında tutmak zorunda kalan iş kollarından örnekler verdik.

Örneğin altın madenciliği faaliyeti gerçekleştiren Anagold Madencilik, üretime başlamak ve çalışmalarını sürdürebilmek için, hem tesislerinin bulunduğu İliç’te yaşayanları hem firmanın gündelik faaliyetlerini denetleyen Erzincan’daki idareyi hem de yatırım iznini veren merkezi yönetimi belli düzeyde ikna etmek zorunda. Ne de olsa ulusal kamuoyundaki eleştiri ve itirazların artması şirketin faaliyetlerini zorlaştırabilir.

Aynı şey Türkiye’nin en çok kamu ihalesi alan firmaları arasındaki Cengiz Holding için de geçerli. Yerel ya da ulusal tepkiler, Cengiz Holding’in kamu müteahhitliği ya da madencilik faaliyetlerini gerçekleştirebilme becerisini ve hızını etkiliyor.

İmalat sektöründe faaliyet gösterip doğrudan tüketiciye mal satan firmalar ya da tüketiciye hizmet sağlayan şirketler için politik risk ilk bakışta dikkate alınması gereken bir parametre gibi gözükmeyebilir. Ama bu, troll ağlarının bu şirketler hakkında çalışma yürütmesini engellemiyor.

Keşfettiğimiz troll ağı, bazı şirketlerin doğrudan reklamını yapıyor, bazı ürün ve hizmetler hakkında olumlu kullanıcı deneyimi izlenimi yaratmak için tweet’ler atıyor, hatta rakip markaların hizmetleri hakkında müşteri gibi tweet’ler yazıp karalama kampanyası yapıyor. Öte yandan troll’ler, sosyal medyada yayılan olumsuz içerikleri yumuşatmaya, krizi kontrol edip hasarı azaltmayı hedefleyen çalışmalar da gerçekleştiriyor.

Troll ağının ürün ve hizmetler konusunda en çok TurkNet, Domino’s Pizza, DeFacto, BiSU, BinBin markaları hakkında tweet attığını tespit ettik.

Troll’lerden hasar kontrolü: “Çalışan yüzünden firmayı eleştirmem” 

Troll’ler “hasar kontrolü” diye nitelendirebileceğimiz çalışmalarını, ortada devam eden bir kriz olduğunda gerçekleştiriyor. Olumsuz kamuoyu algısı oluşan durumlarda oluşan genel kanaatin tersinde görüş oluşturabilmek ya da bu halihazırda olumsuz görüş oluşturmuş sosyal medya kullanıcılarının kafasında soru işaretleri yaratmak temel amaçmış gibi gözüküyor.

Hasar kontrolü konusunda troll’lerin yürüttüğü çalışmalara en iyi örnek, bir mağaza çalışanlarının indirim sebebiyle mağazayı dolduran müşterilerin heyecanlı tavırlarından çekinip, depodan getirdikleri ürünleri müşterilerin üzerine fırlatmasıyla ortaya çıkan kriz konusunda geldi.

İnternette tepki toplayan videoda, indirim sebebiyle Karaman’daki bir AVM’de bulunan DeFacto mağazasına akın eden müşterilere, depodan getirdikleri ürünleri fırlatan mağaza çalışanları görülüyor.

Mağaza çalışanlarının müşterilerle aralarındaki mesafeyi koruyarak, taşıdıkları montları kalabalığa doğru fırlattıkları anlar sosyal medya kullanıcılarınıdan tepki görünce, troll hesaplar videoyla ilgili tweet’lere etkileşim verdi ve müşterileri suçlayan, olayı mağaza çalışanlarının perspektifinden gören tweet’ler atmaya başladı.

Bazı troll hesaplar ise olayı “çalışan hatası” olarak yorumlayıp “Çalışanın hatasını mağazaya mal etmek doğru değil” yorumu yaptı:

• Kafayı yemiş bu millet indirim olunca birbirini ezmek nedir gecsenize güzelce sıraya herkesi böyle zor durumda bırakıyorsunuz yazık çalışanlara (Silinmiş tweet, arşiv linki)
• Her ne olursa olsun ben millete suç buluyorum bazı zamanlar tabiki indirim yapılması güzel isteriz ama halk bunu yaparsa bidahada indirimli yapmaktan sakınır firmalar bukadar net (Silinmiş tweet, arşiv linki)
• Personeli korkutmasalar güzelce sıraya girseler kimin hakkiysa o alsın bitsin,yani şimdi alamayan bittimi öldümü anlamıyorum  ben bu insanları (Silinmiş tweet, arşiv linki)
• Empati kurun biraz personelin yerine kendinizi koyun okadar kalabalıktan mümkün değil geçip gidemez bende olsam aynısı yaparım (Tweet linki, arşiv linki)
• Valla kadın dayanışma gibi olmasın ama napsaydı başka ? Montu atmayıp yanlarında geçebilirmiydi ? Bence millet olarak ilk önce akillanmaliyiz (Silinmiş tweet, arşiv linki)
• Çalışanın yerine kendiz koyun oradan geçmesi imkansız, atmasaydi zaten oda ezilecekti ,ben milleti anlamıyorum aç mı kaldınız nedir bu kargaşa (Silinmiş tweet, arşiv linki)
• İşçinin hatasını firmaya yüklemek doğru değil ki nerde ne kadar yardım yaptığını biliyomusunuz bence biraz araştırın,Bilseniz böyle konuşmazsınız (Silinmiş tweet, arşiv linki)

• Halk olarak kendimize saygımız.yok herkes birbirine itiyor kakıyor bu şekilde olduktan sonra kimselere suç bulmaya gerek yok zaten (Silinmiş tweet, arşiv linki)
• Millete baksanıza sanki ölücekler montu alamasalar vah vah,garibim kız montu atmasa ezilecekti zaten (Tweet linki, arşiv linki)
• Çalışanları bukadar korkuda birakcak hareketler yapmasanız bu panikle o montu atmicakti herhalde empati şart (Silinmiş tweet, arşiv linki)
• İki bilinçsiz çalışan yüzünden firmayı eleştirmem çünkü onların hangi çocuklara ihtiyaç sahiplerine yardım ettiğini biliyorum.. (Silinmiş tweet, arşiv linki)
• Nerde bir indirim var insanlae akın edip izdiham çıkarmayı başsrıyor hemen. Sonra suçlu hep firmalar oluyor nasıl oluyorsa (Silinmiş tweet, arşiv linki)
• Herzamanki gibi firma suçlu oldu nasıl oluyorsa. İzdiham çıkaran birbirini ezen ordaki insanlar ama indirim yapan firmaya suç buluyorsunuz (Silinmiş tweet, arşiv linki)
• Kimi firmayı kimi çalışanı suçlamış ama kimseyede suç bulamıyorum insanlar çalışanın üzerine üzerine geliyor çalışanda korkup atıyor ne yapsın atmasa kendide ezilecek (Silinmiş tweet, arşiv linki)
• Çalışanların yaptığı hoş bişey değil ama şu ortama baksana çalışan kızda korkup kaçıyor o yüzden atıyor (Silinmiş tweet, arşiv linki)

Sahte kullanıcı deneyimleri: “Ben kullanıyorum, çok ucuza geliyor!”

Sosyal medya, kullanıcıların yalnızca haber ve güncel gelişmeleri takip ettiği bir mecra değil. Diğer kullanıcıların tüketim alışkanlarını da dikkatle izliyor ve gelecekteki tercihlerimizi şekillendirirken bunları bilinçli veya bilinçdışı biçimde değerlendirmeye katıyoruz. Troll’lerin ortaya koyduğu sahte kullanıcı deneyimlerinin de tüketicilerin gelecekteki eylemlerini şekillendirme amacı güttüğü tahmin edilebilir.

Troll’lerin bu konudaki çalışmalarına bir örnek, adrese su ve temel gıda ihtiyaçlarını sipariş etmek için oluşturulmuş bir uygulama hakkında. BiSU uygulamasını kullandığını ve çok memnun kaldığını, farklı avantajları yüzünden uygulamayı kullanmanın ekonomik kazançlar sağladığını anlatan troll’ler, olumsuz kullanıcı deneyimi yaşadığını söyleyen sıradan Twitter kullanıcılarını ise ikna etmeye çalışıyor ve ucuza eriştikleri ürünlere odaklanmaları konusunda akıl veriyor.

Troll’ler, şişelenmiş suya gelen zamlardan bahseden haberlere ya da bu konuyu dillendiren Twitter kullanıcılarına da cevap yazıyor, onlara BiSU’dan alışveriş yapmanın daha ekonomik olduğunu anlatıyor:

• Bisu da 1,5lt suların tanesi 2 liraya geliyor nerdeyse toptan aldığın için birim fiyatı düşüyor sepettede indirim alırsan bedavaya gelir nerdeyse (Tweet linki, arşiv linki)
• Damacana fiyatlarıda her geçen gün değişiyor. Neyseki bisu kullanıyorum öyle günlük değişen fiyatlar yok her alışverişte indirim kullanıyorum yarı fiyatına geliyor (Tweet linki, arşiv linki)
• Marketler kendilerine göre zam yapıyor her yerde farklı fiyat. Ben bisu kullanıyorum orda bu denli bir zam dalgası yok hatta indirimler veriyor alışverişi daha uyguna yapıyosun (Tweet linki, arşiv linki)
• Ben damacananın yanında evin ihtiyaçlarını da söylüyorum zaten mecbur alıcam gelmişken o da gelsin dimi (Tweet linki, arşiv linki)
• Ben bisu dan indirimli 2 li damacana söylüyorum diğer firmalara göre daha ucuz oluyor hem sepettede indirim veriyor (Tweet linki, arşiv linki)
• Damacana su fiyatlari yükseldikçe yükseliyor bu sebepten kampanyaları takip ediyorum Bisu da toptan alimlarim.hesapli oluyor erken teslimatlar hemen geliyor (Tweet linki, arşiv linki)
• Marketlerle aynı fiyata uygulamadan sipariş verebiliyoruz nerdeyse kendimi yormadan siparişim 30 dk kapıma geldi uygulamayı takip edince güzel ürünleri yakalaya biliyorum (Tweet linki, arşiv linki)

• Güzel olan tarafı benim için abur cubur tarafı bu konuda en hızlı getiren tek uygulama. (Tweet linki, arşiv linki)
• Ben Bisu uygulaması bir çok marka suyu sipariş ediyorum erzak ile birlikte kapıma geliyor %35 indirimli su bedavaya geliyor. (Tweet linki, arşiv linki)
• Ben marketten almıyorum artık Bisu uygulaması var ordan sipariş ediyorum kampanyaları ve ürün fiyatları çok uygun. (Tweet linki, arşiv linki)
• Verdiğim sipariş 17 dk geldi kardeş senin verdiğin sipariş de farklı bir sıkıntı vardır hiç yaşamadım bu sorunu valla digerlerin de yaşadım bisu bu konuda gayet çok iyi. (Tweet linki, arşiv linki)
• Yani çok ağır bu zamlar su insanı haktır bazı şirketler bunun bilincinde demekki Bisu uygulaması özellikle bir çok var uygulamada ve fiyatları karşılaştırıp.istefigin markadan söyleye biliyorsunuz güzel tarafida uygun fiyat zama karşı duruyor. (Tweet linki, arşiv linki)
• Şu alıyorum istediğim markayı değişimde depozito ücreti de almıyor #bisu ve uygun fiyata alıyorum temel gıdada alıyorum oda var. (Tweet linki, arşiv linki)
• 416 TL karşılığı ödediğin 229 TL müthiş indirim sen biraz geç kaldı diye şikayet ediyorsun dostum iyimisin Burak geç gelsin odedigin rakama bak. [Siparişinin geç kaldığını dile getiren bir Twitter kullanıcısına cevap olarak]  (Tweet linki, arşiv linki)
• Yarım saat önce su söyledim 18 dk getirdiler ayrıca yanında 6 lı sodada aldım bir damacana su fiyatına gerçekten hem hızlı hem uygun. (Tweet linki, arşiv linki)

Troll’lerin e-scooter baskısı: “N’olur toplamayın, ben kullanıyorum!“

Sahte kullanıcı deneyimlerinin sıralandığı bir başka örnek, birçok kent merkezinde kullanılan elektrikli scooter’lar.

Elektrikli scooter’ların Türkiye’de yaygınlaştığı dönemde, bu araçların kullanımı ve trafikteki konumu hakkında herhangi bir düzenleme bulunmuyordu. Bu belirsizlik, ilçe belediyelerinin e-scooter’larla ilgili kendi tasarruflarını oluşturmasına yol açtı. Düzenleme olmadan gelişigüzel biçimde etrafa kilitlenen e-scooter’ların birçok belediye tarafından toplanması, hatta bazı ilçe sınırları içinde dönem dönem yasaklanması, e-scooter’lar meselesini troll’lerin etkileşim verdiği konular arasına soktu.

Twitter’da BinBin markası hakkında etkileşim oluşturan troll’ler, e-scooter’ların trafiği azaltma konusunda ne kadar gerekli olduğunu kanıtlamaya çalıştı.

• Binbin cekilmesin çok işimi goruyor hayatımı kolaylastiriyor (Tweet linki, arşiv linki)
• Neden toplatılıyor Kadıköy gibi yoğun bir ilçede taksi bulmaknbile zorken binbin işimizi görüyor kaldırılmasını istemiyorum (Tweet linki, arşiv linki)
• Aman binbinlere dokunmasınlar elimiz ayagimiz onlar bu trafikte (Tweet linki, arşiv linki)
• Yani bukadar sansasyonel karar alınması olmazdı bunu yetkililer ile toplantı yapılıp bir sisteme oturtulması doğal olurdu ayrıca @binbin_tr CEO su çok mantıklı yaklaşmış. (Tweet linki, arşiv linki)
• İstanbul’da @binbin_tr park alanlari kuruluyor çokta iyi oluyor (Tweet linki, arşiv linki)
• Yollarımızı havamızı seskirliligini engelliye binbin ler insan ömrünü de uzatıyor diye bilirim. (Tweet linki, arşiv linki)
• Bence ulaşım aradi olarak kabul edilmeli vatandaşın hayatını kolaylaştıran unsurlardan biri daha çok olması gerekirken azaltılması veya kaldırılması vatandaşa yapılmış haksızlık olur (Tweet linki, arşiv linki)
• O sorunda çözüldü park alanları yapılıyor @binbin ler için (Tweet linki, arşiv linki)
• Belediyenin aldığı bu kararda hiçbir mantık göremiyorum ben. Binbin in yaptığı uygulamalar konuyla ilgili daha gerçekçi çözümler aslında bu tür önlemleri göz önğnde bulundurması gerek belediyenin (Tweet linki, arşiv linki)
• Skuterlar neden sorun olsun ben bütün işimi binbinle hallediyorum iyi bir araç bence düzenleme yapılsın ama dokunulmasin (Tweet linki, arşiv linki)
• Ben @binbin_tr tercih ediyorum bana göre en güveniliri (Tweet linki, arşiv linki)
• Bizim ülkemizde BinBin ler düzgün kullanılmaya başlandı park alanları yapımı çok iyi oldu bilinçli kullanıcı sayısı gittikçe yükseliyor. (Silinmiş tweet, arşiv linki)

• Off büyük sadakadası varmış gencin sisteme yeterlilik gibi bir şey gelmeli yada ehliyet okutma gibi kask ve bilinçli kullanım sertifikası gibi o tanımı olanların okutup BinBin lere o şekilde binmesi gerekiyor burda bu firmaların suçu yok kullanan insanlarin bilicsizligi (Silinmiş tweet, arşiv linki)
• Çevreyi ve doğa yi temiz tutmak için bence de elektrikli araçlar kullanmalıyız (Tweet linki, arşiv linki)
• Bunların toplanması insanların haklarına gasp gibi birşey bizler benimsemişiz toplum olarak sadece park yerleri kuralları getirilmesi şart insanlar bunu öğrense yakın mesafe ulaşım aracı ve çok iyi. (Tweet linki, arşiv linki)
• Binbin scooterlar bence sorun değil ülke yararına trafikde beklemeden işlerimizi hallede biliyoruz binbinler le (Tweet linki, arşiv linki)
• İstanbul’da binbinler bence bulunmaz nimet biz insanların ihtiyacı ama güzel park etsek sorun cikaricak şekilde park yapmasak yasaklanmasının önüne biz kullanıcılar olarak gecebilirz (Tweet linki, arşiv linki)
• Güzel olmuşvbinbinimi güzelce park edebilecem (Tweet linki, arşiv linki)
• Hocam gerçekten çok mükemmel araçlar toplumun bunu iyi benimseyip milli servet gibi koruması gerekir . (Tweet linki, arşiv linki)
• Ben yönetmeliği uyarak @binbin_tr kullanıyorum cokda keyifli oluyor (Tweet linki, arşiv linki)
• Merak ediyorum nasıl bir dönem olucak bir binbin kullanma zevkimiz var di inşallah ona da bir engel cikmaz (Tweet linki, arşiv linki)
• Islak zeminde fren yaparken hep bir tedirgin oluyorum ama binbinin frenleri daha bir güvenli geliyor ayrı bir fren hissi var (Tweet linki, arşiv linki)
• Resimdeki park yerleri nerde guzel olmuş vallah (Tweet linki, arşiv linki)

Troll’lerden pizza siparişinden böcek çıkan kullanıcıya: “Domino’s söylesen öyle olmazdı“

Troll ağı, Domino’s Pizza markasının attığı tweet’lere de basit etkileşimler verdi ve troll’ler sanki sürekli Domino’s Pizza ürünlerini tüketiyormuş gibi tweet’ler attı. 

Dominos’s Pizza tweet’lerine,

• “Hepsi çok güzel ama ne yapalım (Tweet linki, arşiv linki)
• Denemeyen kalmasın (Tweet linki, arşiv linki)
• Denemeyen kaldı mı ki (Tweet linki, arşiv linki)
• 2023 güzelliklerle başladı (Tweet linki, arşiv linki)
• Öff kaşarlar ne güzel fokurduyor öyle (Tweet linki, arşiv linki)
• Harika kampanya (Tweet linki, arşiv linki)
• Lezzet toplarıı (Tweet linki, arşiv linki)
• Az önce yedim” (Tweet linki, arşiv linki)

gibi yanıtlar yazan troll hesaplar, kendi evinde pişirdiği pizzaları paylaşan kullanıcılara Domino’s Pizza sipariş etse daha ucuz ya da daha kolay olacağını söyleyip akıl veriyor. Troll’ler başka pizza markalarını tercih ettiğini açıklayan sıradan Twitter kullanıcılarına, Domino’s Pizza markasını tüketmelerini tavsiye ediyor. Hatta bir başka pizza markasından gelen siparişin içinden böcek çıktığını gösteren bir videoya, “Domino’s sipariş etsen böyle olmazdı” diye yanıt veriyorlar.

• Dominos’ta kampanya var bundan çok daha ucuza geliyor [Evinde pizza yapmış bir Twitter kullanıcısına yanıt olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• Dominos üstüne tanımam [Domino’s Pizza yerine bir başka markayı tercih ettiğini söyleyen kullanıcıya cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• bu yüzden pizzada dominostan şaşmam diğer pizzalar sıkıntı çıkarıyor bende de [Pizza yedikten sonra midesinin bulanmaya başladığını söyleyen bir kullanıcıya cevap olarak] (Tweet linki, ekran görüntüsü)
• burdan hiç yemediğime sevindim her zaman dominostan söylerim [Bir başka pizza markasına ait pizzanın içinden böcek çıktığını ileri süren videoya yanıt olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• Dominos’tan şaşmamak için bir sebep daha [Bir başka pizza markasına ait pizzanın içinden böcek çıktığını ileri süren videoya yanıt olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• Tek kişi falan olunca dominos söylemek çok daha mantıklı geliyor bana. [Evinde pizza yapmış bir Twitter kullanıcısına yanıt olarak] (Tweet linki, arşiv linki)

Troll hesaplar, Domino’s Pizza hakkında olumsuz kanaat oluşturacak durumlarda, olumsuz fikirleri önemsizleştirmeye çalışan tweet’ler atmayı da ihmal etmemiş. 6 Şubat 2023 depremi sonrasında, deprem bölgesinde Domino’s Pizza çalışanlarının işten atıldığı iddialar sosyal medyada yayıldığında ve ayağında terlik olan bir Domino’s Pizza çalışanının pizza tabaklarını yere koyup terlikleriyle ittirerek yıkadığı görüntülerin viral olmasıyla birlikte de troll ağı Domino’s Pizza lehine ifadeler içeren tweet’ler attı.

• Onlar pizza tahtasının altına konan metal tabakalar aslinda. O şekilde yıkanıyor sonra sıcak fırına atılıyor ki bütün mikroplardan arınsın [Pizza tahtalarının terlikli bir personel tarafından yerde yıkandığı görüntülere cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• Bi çalışanın iş bilmezliği işte [Pizza tahtalarının terlikli bir personel tarafından yerde yıkandığı görüntülerle ilgili Domino’s Pizza açıklamasına cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• İyide niye çıkarsınlar ki. Dominos afet bölgelerinde yemek yardımları yapıyor o bölgede personele ihtiyaçları var zaten [İşten çıkarma iddialarıyla ilgili bir habere cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• İşten çıkarma iddalarının asılsız olduğu belli zaten hiçbir resmi haber sayfasında bu konu hakkında birşey yok [İşten çıkarma iddialarıyla ilgili Domino’s Pizza açıklamasına cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• Yalan yanlış iftiralar işte [İşten çıkarma iddialarıyla ilgili Domino’s Pizza açıklamasına cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)

“Diğerleri hem daha kötü hem daha pahalı, otur oturduğun yerde“: Troll’ler TurkNet kullanıcısı gibi gözüküp zamlardan şikayet eden TurkNet kullanıcılarına akıl veriyor

Troll ağının hakkında sıkça tweet attığı bir başka markaysa TurkNet. Troll ağı TurkNet hizmetleri hakkında olumlu kullanıcı deneyim izlenimi yaratacak tweet’ler atıyorlar ancak bunu daha dolaylı bir yoldan yapıyorlar. Twitter’da kendi çevrimiçi ürün ve hizmetlerini tanıtan markaların tweet’lerine etkileşim veren troll’ler, TurkNet’ten aldıklarını ileri sürdükleri internet hizmetlerinin, deneyimlerini daha iyi hale getirdiğini söylüyor.

Örneğin çevrimiçi yayın mecralarının tweet’lerine cevap veren troll’ler, TurkNet kullandıkları için internetlerinde kesilme ya da donma yaşanmadığını, ilgili firmanın sunduğu hizmeti çok keyifli bir şekilde aldıklarını ileri sürüyor:

• Uygulamanın keyfini yeni yaşıyorum ya yavaş internetten aboneliğimi kapattim artık turknet gigafiberliyim donma yok (Tweet linki, arşiv linki)
• Uyguma sürekli donuyordu turknet gigafibere geçiş yapınca tüm donmalar  bitti yani tv de yada uygumalamada sorun aramayın hız önemliymiş anladık (Tweet linki, arşiv linki)
• Uygulama on numara oldu neti turknet gigafibere taşıdık rahatladık be (Tweet linki, arşiv linki)
• Son dakikadaki direkten dönen top gol olsa müthiş geri dönüş olacaktı bu arada donmadan izledim turknet gigafibere geçtim iyikide (Tweet linki, arşiv linki)
• Konuşanlar birde bu güzel heleki turknet gigafibere geçtim daha güzel oldu seyir keyfim donma falan yok artık (Tweet linki, arşiv linki)
• Uygulama turknet gigafibere geçince daha güzel oldu donmadan izleyebiliyorum platform beklediğimden hızlı ilerliyor teşekkürler sizede (Tweet linki, arşiv linki)
• Uygumanin içeriği geliştirilmeli konuşanlar dışında sürekleyici birşey yok ayrıca donmalar turknet gigafibere geçince düzeldi (Tweet linki, arşiv linki)

Troll’ler, diğer telekomünikasyon markalarının benzer hizmetleri ile TurkNet Gigafiber arasında da sürekli fiyat karşılaştırması yapıyor ya da diğer markaların hizmet kalitesini eleştiriyor. Bunu yaparken farklı kimlikleri benimsiyorlar:

Diğer firmalardan mağdur olup TurkNet’e geçen müşteri: Troll’ler bazen diğer markaların kullanıcısı gibi davranıyor ve aldıkları hizmetin ne kadar kötü olduğunu betimleyen tweet’ler atıyorlar. Bazense kullandıkları markadan hizmet almayı sonlandırıp TurkNet’e geçeceklerini veya TurkNet’e geçiş yaptıklarını ve eski kötü tecrübelerinden kurtulduklarını anlatıyorlar.

• @TTDestek sürekli beni aramızdan sıkıldım aboneliğimi Türknete taşıdım anlamıyor müşteri temsilcisi çünkü sizin 400 TL ye verdiğiniz 1000 Mbps hızı 139 TL ye verdiler (Tweet linki, arşiv linki)
• Ya sormayın dün sinir oldum ya 90 dakikanın toplasan 20 dakikasını izlemisimdir  gecicem gigafibere yeter artık [TurkNet tarafından atılmış, kesintisiz maç keyfi yazan bir görsel içeren tweet’e yanıt olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• Fatura kesiyoruz kestiginiz faturaları 20 dakikada indiriyor nasıl bir hiziniz var dunyanin parasını ödüyoruz arkadaşlarım dahanaz oduyor 1000 mbps download upload hizi alıyorlar Turknet ten böyle giderse geçiş yapicam [Türk Telekom tarafından atılan bir tweet’e cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• Etkinliklere ayiricaginiz bütçeyi alt yapıniza hızınıza ayırın Turknet taahhütsuz 1000 mbps hızlı gigafiberi 139 TL ye veriyor siz yavaş interneti 179 TL ye veriyosunuz bu kadar fark nasıl olabilir anlam veremiyorum [Türk Telekom tarafından atılan bir etkinlik duyusuna cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• Ben hepsini kullandım hepsi hikaye kalite diyorsan Turk Net gerçek değerleri veren tek firma zaten performans olarakta diğerlerini iki ye katlıyor gigafiber’i tavsiye ederim. [Kendi kullandığı internet hizmetinden memnun olmadığını söyleyen bir kullanıcıya cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• Geç turknet gigafibere hayatı hızlı yaşa kullanınca anlarsın nedemek istediğimi [Twitter kullanıcılarına ev interneti için önerilerini soran bir kullanıcıya cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)

TurkNet hizmetleri ya da fiyat politikalarından şikayet eden TurkNet müşterilerine akıl veren TurkNet kullanıcısı: Troll hesapların benimsediği ikinci kimlik, diğer telekomünikasyon firmalarının müşterileriyle değil, TurkNet kullanıcılarıyla etkileşime geçmeyi hedefliyor. Geçmiş tecrübelerinden bahsetmeksizin, bu kimliği benimsemiş troll’ler TurkNet’in hizmet standartlarını övüyor ya da sağladığı hizmet ile ödenen fiyatın orantılı olduğunu anlatmaya çalışıyor. Bu kimliği benimsemiş troll’ler, TurkNet müşterisi olup da zamlardan şikayet eden sosyal medya kullanıcılarıyla etkileşime geçiyor. Troll’ler, TurkNet’e kıyasla diğer telekomünikasyon firmalarının daha fazla zam yaptığını, fiyatları pahalı bile olsa TurkNet hizmetlerinin daha kaliteli olduğunu anlatıp kullanıcıları ikna etmeye çalışıyor.

• Vallah bende diğer firmalardan buraya geçtim iyi ki de geçmişim fiyata göre çok iyi bir hizmet alıyorum [TurkNet’in yaptığı zamdan şikayet eden bir TurkNet kullanıcısına cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• Bende turknete gectim.bu fiyata bu hız çok iyi bence biraz abartiyomusunuz ne çoğu firmada fiyatlar güncellenicek [TurkNet’in yaptığı zamdan şikayet eden bir TurkNet kullanıcısına cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• Hepsi aynı ücreti alıyor bende turknet’e bugün geçtim diğeri 289 TL yaptı hem daha kaliteli burası. [TurkNet’in yaptığı zamlardan şikayetçi bir TurkNet kullanıcısına cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• Gigafiber 249 TL bence bedavadan biraz pahalı çünkü diğerleri 500 TL ye yakın fiyat istiyor şaka gibi [Yeni kullanmaya başladığı TurkNet’in hemen yaptığı zamdan şikayet eden bir kullanıcıya cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• Daha fazla yaparlar diye düşünmüştüm iyi en azından bir kilo peynir parasına 1 ay internet tesellimiz [TurkNet’in zam yaptığı haberine cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• Gerçekleri konusursak Türkiye’nin en iyisi turknet diğer operatörler ortada kaliteleri düşük gerçek bu [TurkNet’in vaat ettiği hizmet kalitesini sağlayamadığını ileri süren bir kullanıcıya cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• Zam yapmayan firma yok kalitesi diğerlerinden daha iyi bence [TurkNet’in hizmet kalitesinden şikayet eden bir TurkNet kullanıcısına cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• Dayı kalıp sabuna ve deterjanı 1 yılda 10 defa zam yapmis elektriği hergun zam geliyor internete gelmesi sasirtmamali normal  dünya da en çok tüketilen internet bu kadar zam gelmesi bence çok değil [TurkNet’in bir yılda üç defa zam yaptığından şikayet eden bir TurkNet kullanıcısına cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• Bu fiyat şuan en uygun diğer firmalar daha pahalı ve hızı çok düşük donma oluyor TurkNet te olmuyor [TurkNet’in fiyat artışlarından şikayet eden kullanıcılara cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• Yo çokta düşünmedim gayette hepsine on basar Turknet hem tarife olarak hemde performans olarak hem hızlısı bir gün bile sekteye uğratmadı ne sunduysa eşit veriyor diğerleri gibi bir gün var bir gün yok değil ve hala fiyat olarak uygun. [TurkNet’in fiyat politikalarından şikayet eden bir TurkNet kullanıcısına cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• İyide dostum yapılan zama göre 1000 mbps download 1000 mbps upload hala @TurkNet daha ucuz neyi neyle karşılaştırma yaptığına bak adamlar zam dahi yapsa Superonline den ucuz. [TurkNet’in fiyat politikalarından şikayet eden bir TurkNet kullanıcısına cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)

• Valla herşeye zam geldi ocaktan beri her kaleme 5 kez geldi bana göre normal ben performans ve hıza bakarım diğer hepsi Turk Net’in yarısı kadar hız bu zamla evet daha ucuz kalıyor performans olarak da. [TurkNet’in fiyat politikalarından şikayet eden bir TurkNet kullanıcısına cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• Ne alaka TurkNet net aylardır kullanıyorum hiç hızımız düşmedi hayır tek bende kullanmıyorum bütün çevrem hız olarak ne sunuyor ise onu veriyor zam yapsada gitmem burdan diğerleri bırak netinbile vermiyor ayın yarısında. [TurkNet’in hizmet kalitesinden şikayet eden bir TurkNet kullanıcısına cevap olarak] (Silinmiş tweet, arşiv linki)
• Modemde aikinti olmasın turknet de böyle sorunlara çok rastlanmaz modem arızalanmış olabilir [TurkNet’in hizmet kalitesinden şikayet eden bir TurkNet kullanıcısına cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• Siz bu hızla devam edin ben fiyattan razıyım ama hızınız değişmesin [TurkNet’in fiyat politikalarından şikayet eden bir TurkNet kullanıcısına cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• Zam yapmayan firma kalmadı bu sebepten turknet de zam yapmak zorunda kaldı ben bu saatten sonra kaliteye bakıyorum turknette hizmolarak.en iyisi [TurkNet’in fiyat politikalarından şikayet eden bir TurkNet kullanıcısına cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• Bunu diğerleride çok daha ağır yapıyor ayrıca zam konusuna gelince turknet diğerlerinden daha insaflı 35 mbps 269 TL alıyorlar turknet 1000 mbps download upload eşit hız 249 TL alıyor iki yıldır kullanıyorum ne azalma oldu nede problem bir de deprem zamanı neti kesilmeyen tek int [TurkNet’in fiyat politikalarından ve hizmet kalitesinden şikayet eden bir TurkNet kullanıcısına cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• Zam yaptınız diye ayağa kaldıranlar aslında nekadar ucuz olduğunuzu anlicaklar kandırıldığınızı anlarsınız verdikleri hıza göre aslında çok palılar 1000 Mbps downlaod upload eşit hızı versinler bakalım kaça verecekler 250 den aşağı veremezler. [TurkNet’in bir tweet’ine cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• Valla beyfendi ben buraya geçiyorum turknet şimdi daha ucuz diğer malum bildigimiz tel ile aradı zam haberi verdi turknet ucuz kalıyor bilginize. [TurkNet’in sürekli zam yaptığından şikayet eden bir kullanıcıya cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)
• Gene iyi olmuş ben başka operatördeydim 139 TL’den 290 TL yaptılar turknet gene iyi yapmış [TurkNet’in yaptığı zamndan şikayet eden bir kullanıcıya cevap olarak] (Tweet linki, arşiv linki)

*****

İtibar İşportada araştırması kapsamında incelediğimiz 16 hesabın profillerini, bu hesaplardan atılmış ve tek tek incelenerek seçilmiş şirketler ya da siyasetle ilişkili binlerce tweet’i, ağın tamamının kazınmış verilerini, Internet Archive’a yüklenmiş binlerce tweet ya da ekran görüntüsünü barındıran İtibar İşportada veri setine ulaşabilirsiniz:

İtibar İşportada veri seti

İTİBAR İŞPORTADA DOSYASI

• İtibar İşportada araştırması: Twitter’da (X.com) şirketler ve siyasetle ilişkilenen troll ağları
• İtibar İşportada (1): Troll’ler İliç’teki altın madenciliğine karşı çıkan Cezayirlioğlu’nu itibarsızlaştırmak için bir yıl boyunca uğraştı
• İtibar İşportada (2): İliç’teki felaketten bir saat sonra troll’ler “kontrollü göçertme” yalanını yaymaya başladı
• İtibar İşportada (3): Cennet Koyu projesi, vergi affı ve madenleriyle Cengiz Holding de troll’lerin koruması altında
• İtibar İşportada (4) | Yerel seçim kampanyalarında troll etkisi: CHP’nin İzmir ve Hatay’da tartışılan başkan adaylarının yardımına troll’ler koştu