ABD’de gelecek yıl yapılacak başkanlık seçimlerinde Demokrat Parti’nin adayı olmak için yarışan bağımsız Senatör Bernie Sanders, 45 milyon Amerikalı’yı ilgilendiren iddialı bir vaatle öne çıktı. Sanders, üniversite öğrencilerinin toplamı 1 trilyon 600 milyon doları bulan kredi borçlarının tamamını silmeyi vaat ediyor.
Hisse senedi işlemlerinden vergi alınacak
Amerikan Senatosu’nun “en solcu” üyesi olarak bilinen ve demokratik sosyalizmi savunan görüşleriyle öne çıkan Sanders’ın planı uyarınca, bu borçlar federal devlet tarafından ödenecek. Sanders ödemeye kaynak sağlamak içinse Wall Street’e özel bir vergi getirmek istiyor. Buna göre hisse senedi işlemlerinden %0,5 (her 100 dolarlık işlemden 50 cent) oranında vergi, tahvillerden %0,1 ücret ve türev ürünlerin işlemlerinden de %0,005 oranında vergi alınarak eğitime kaynak yaratılacak. İşte bu vergi ile de federal bütçeye 10 yılda 2 trilyon dolar gelir sağlanması öngörülüyor.
2016 başkanlık seçimlerinde de Demokrat Parti’den aday adayı olan, ama adaylık yarışını Hillary Clinton’a karşı kaybeden Sanders’ın üniversite borçlarını silme vaadi partisi içindeki aday adaylığı yarışını kızıştıracak gibi görünüyor. Demokrat Parti’nin diğer aday adaylarından Senatör Elizabeth Warren borçların 640 milyar dolarlık, eski İskân Bakanı Julian Castor da yaklaşık yarım trilyon dolarlık kısmını silmeyi kampanya vaatleri arasında açıklamışlardı.
Herkese parasız üniversite eğitimi vaadi
Sanders bu iddialı vaadinin detaylarını, Demokrat Parti’li Temsilciler Meclisi üyeleri Pramila Jayapal ve Amerikan Kongresi’nin ilk Müslüman kadın üyelerinden İlhan Omar ile birlikte açıkladı. Omar ve Jayapal, Sanders’la beraber biri öğrencilerin borçlarının silinmesine dönük, diğeri devlet üniversitelerinde eğitimin ücretsiz olmasını sağlayacak iki yasa tasarısını kamuoyuyla paylaştı. Sanders vaadi, “Bu ülke bankalarını korumak için Wall Street’e kurtardı. Şimdi Wall Street’in de küçük bir miktar para ödeyerek bu ülkenin orta sınıfını kurtarma zamanı geldi” sözleriyle duyurdu.
ABD’de üniversite eğitiminin maliyeti hızla artarken üniversitelerin statüsü ve prestijine göre farklılık gösteren harçları ödemek üzere aldıkları kredileri ödeyemeyenlerin sayısı da benzer bir hızla artıyor. Federal hükümet, borçların geri ödenmesini sağlamak için kişilerin net maaşının ve emeklilik gelirinin yüzde 15’ine el koyma yetkisine sahip. 1.5 trilyonu aşan borç miktarı ülke ekonomisi açısından da alarm verici bulunuyor.
