İran’da 2011’den bu yana ev hapsinde tutulan, eski başbakanlardan Mir Hüseyin Musavi, ülkenin dini lideri Ayetullah Ali Hameney’i 1979 İslam devriminde iktidardan devrilen Şah Ali Rıza Pehlevi’ye benzetti.
2009 yılında seçimlerde hile yapıldığı iddiasıyla başlayan ve “Yeşil Hareket” adıyla anılan protesto dalgasının liderlerinden olan Musavi bu benzetmeyi, hükümet karşıtı protestoların sert biçimde bastırılmasına binaen yaptı.
Musavi internet sitesinden yaptığı açıklamada, güç kullanılarak bastırılan son protestoları, 1978’de Şah rejiminin kanlı bir şekilde bastırdığı “Kara Cuma” olarak anılan ve Tahran’da Jale Meydan’ında yaşananlara benzetti:
“1978’de insanları öldürenler dinî olmayan bir rejimin temsilcileriydi. 2019 yılı Kasım ayında ateş açanlar ise, dinî bir hükümetin temsilcileri. O zaman başkomutan Şah’tı, bugün ise mutlak otoriteye sahip dini lider (Hamaney)”.
Musavi, Şah rejiminin bir yıl sonra devrilmesini anıştırarak, hükümeti de “Jale Meydanı’ndaki katliamın yarattığı sonuçlara dikkat etmesi” için uyardı.
Dini lider Hamaney, 15 Kasım’da benzin fiyatlarına zam kararını açıklamasından sonra başlayan protestoları, İran’a yönelik “tehlikeli bir komplo” olarak nitelerken hükümet de sürgündeki muhaliflerle ABD, İsrail ve Suudi Arabistan’ı suçlamıştı.
Aşırı güç kullanılarak bastırılan protestolarda Uluslararası Af Örgütü en az 161 kişinin hayatını kaybettiğini doğrulatmıştı. Bu rakamı yalanlayan Tahran yönetimi ise toplam can kaybına ilişkin resmi açıklama yayınlamadı. Kimi kaynaklar ölü sayısının 180 ila 450 arasında olabileceğine dikkat çekiyor.
Mir Hüseyin Musavi, kendisi gibi ev hapsinde tutulan bir başka muhalefet lideri Mehdi Kerrubi ile birlikte, 2009 yılının Haziran ayındaki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Mahmud Ahmedinejad’a karşı yarışıp kaybetmişti. İkili, hile karıştırıldığını öne sürdükleri seçimlerden sonra düzenlenen kitlesel protesto gösterilerine de liderlik etmişti.
Kerrubi ve Musavi, 2011 yılında destekçilerine Arap ülkelerindeki demokrasi yanlısı ayaklanmalarla dayanışma göstermeleri için çağrı yaptıktan sonra evhapsine alındılar. O günden bu yana da ev hapsinde tutuluyorlar.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.