Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Türkiye’nin Soçi Mutabakatı kapsamında yükümlülüklerini yerine getirmediğini söyledi. Lavrov, İdlib’de rejime karşı savaşan El Kaide bağlantılı Hayat Tahrir El Şam örgütünün yüzlerce militanının Türkiye tarafından Libya’ya gönderildiğini ileri sürdü.
Rusya’nın “Rossiyskaya Gazeta” gazetesine konuşan Lavrov, Türkiye’nin yerine getirmediğini savunduğu yükümlülüklerini şöyle sıraladı:
“Ne yazık ki bu aşamada Türk tarafı, İdlib sorununu kökten çözmeyi hedefleyen bazı taahhütlerini yerine getirmedi. Öncelikle, Türkiye ile işbirliği yapan ve Suriye hükümetiyle görüşmeye hazır olan silahlı muhalefet unsurlarını, Hayat Tahrir El Şam üyesi teröristlerden ayıramadılar. İdlib’deki çatışmasızlık bölgesiyle bağlantılı risk ve tehditlerle ilgili ikinci konuysa, Nusra ve Hayat Tahrir El Şam üyesi yüzlerce militanın, savaşmak üzere Libya’ya gönderilmiş olması.”
Lavrov, Rusya’nın İdlib sorununu tek başına çözemeyeceğini ama Soçi Mutabakatı’nın tartışmasız uygulanması için mücadele ettiklerini, bunu da Ankara’ya ilettiklerini söyledi.
Türkiye, Soçi Mutbakatı’na Rusya’nın uymadığını savunuyor
Ankara ve Moskova, 17 Eylül 2018’de İdlib’de bir gerginliği azaltma bölgesi oluşturulması konusunda anlaşmıştı. Bu mutabakat uyarınca muhalif gruplar ile rejim ordusu arasında ateşkes uygulanacak ve Türkiye ile Rusya gözlem noktaları kuracaktı. Rusya rejimin İdlib’e dönük saldırılarını engellemekten, Türkiye de desteklediği silahlı muhalif gruplarla “teröristlerin” ayrıştırılmasından sorumluydu.
12 Ocak’ta, Türkiye ve Rusya bölgede ateşkes ilan edilmesi konusunda yeniden anlaşmıştı. Ancak Türkiye’nin yükümlülüklerini yerine getiremediği ve İdlib’den Suriye ordusunu ve Rusya’nın askeri varlığını hedef alan saldırılar olduğu gerekçesiyle Şam yönetiminin başlattığı operasyon Rusya’nın hava desteğiyle aralıksız sürüyor.
İdlib cephesinde son durum: Suriye ordusu Serakib’e girdi
Reuters haber ajansı, Suriye ordusunun Serakib kentine girdiğini duyurdu. Serakib, M4 ve M5 karayollarının kesiştiği yerde bulunuyor. M4 Halep ve Lazkiye’yi, M5 ise Halep ve Şam’ı birbirine bağlıyor. İdlib’in 15 kilometre doğusundaki bu kent Suriye ordusunun ilerleyişi açısından stratejik bir öneme sahip. İdlib, Suriye rejiminin kontrolü dışındaki son kent. Rejimin “İdlib Şafağı” adını verdiği bu operasyon, Rusya’nın desteğiyle Aralık ayından bu yana devam ediyor.
Serakib bölgesinde, Türkiye’nin yeni oluşturduğu dört askeri gözlem noktası var. 3 Şubat’ta Suriye ordusu, bölgeye takviye asker gönderen Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) birliklerine saldırmış, en az sekiz kişi ölmüştü. Türkiye, bu saldırıya karşılık verildiğini ve 70’ten fazla Suriye askerinin öldürüldüğünü açıklamıştı.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Ankara’dan hem uyarı hem diplomasi
Türkiye’nin beklentisi, Suriye rejiminin operasyona son vererek, son ateşkesteki pozisyonlarına geri dönmesi. Birleşmiş Milletler’e (BM) göre bu operasyon sebebiyle İdlib bölgesinde yerlerinden edilenlerin sayısı 500 bini aştı. Ankara’da açıklama yapan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “İdlib’de insani felaketi önlemek için ne gerekiyorsa yapmamız gerekiyor ve yapacağız” dedi ve Rusya ile görüşmelerin devam ettiğini söyledi:
“Rusya ve İran ile Astana sürecini başlattık. Soçi formatında toplantılar yapıyoruz. Amacımız siyasi sürece ivme kazandırmaktı. Siyasi çözüme inanmayan, askeri müdahalenin çözüm getireceğini sanan rejimin saldırılarını artırdı. Rusya ile bu süreci tekrar ele alıyoruz. Lavrov ile görüşmelerim oldu. Rusya’dan bir heyet Türkiye’ye geliyor. İhtiyaç olursa liderler düzeyinde görüşme konusunda sayın Putin ve Cumhurbaşkanımız Erdoğan mutabık kalmıştı. Amacımız rejimin saldırganlığına son vermek ve anayasa komisyonu toplantılarına kaldığı yerden devam etmek.”
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da dün mart ayı içinde bir Astana süreci toplantısı yapılabileceğini söyledi ve çatışmasızlık bölgesi olarak belirlenen alanların sınırlarının değiştirilmesine izin vermeyeceklerini belirtti.
BM Güvenlik Konseyi de İdlib’deki durumu görüştü
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) de İdlib gündemi ile toplandı. Konsey, İdlib’de şiddete son verilmesi çağrısı yaptı. New York’taki oturumda konuşan Türkiye’nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Feridun Sinirlioğlu, ”Türkiye asla hiçbir saldırgan eyleme tolerans göstermeyecek. Türkiye’nin güvenliğini ve Türk askerlerini hedef alan hiçbir saldırı cezasız kalmayacak. Meşru müdafaa hakkımızı kullanmakta asla tereddüt etmeyiz. Burada kırmızı çizgimizden bahsetmiyorum, bu bir uyarı” dedi.
İdlib’deki durum tehlikeli boyutlara ulaşırken, Suriye yönetimi İsrail’in, başkent Şam’da bazı bölgeleri hava saldırısı düzenlediğini iddia etti. Suriye’nin resmi haber ajansı SANA’ya göre saldırılarda 23 kişi öldü. İsrail açıklama yapmazken, Rusya Savunma Bakanlığı hava saldırıları sırasında 172 kişi taşıyan bir Rus yolcu uçağının tehlikeye girdiğini ve Rusya’nın Suriye’deki Hmeymim Üssü’ne zorunlu iniş yaptığını duyurdu.
