Rusya’da, Devlet Başkanı Vladimir Putin’in iki kez daha devlet başkanlığına adaylığını koyabilmesinin önünü açan anayasa değişikliği, yapılan referandum ile kabul edildi. Yüzde 65 civarında katılımın sağlandığı referandumda, sandığa giden seçmenlerin yüzde 77,9’u “evet” oyu kullandı. Böylece, 2024 yılında görev süresi dolacak olan Putin’in, 2036 yılına kadar görevde kalabilmesinin önü açıldı. Referanduma beklenenden yüksek katılım ve gelen sonuçlar, Kremlin’i memnun etti.
Rusya’da, 22 Nisan’da yapılması planlanan ancak koronavirüs sebebiyle 25 Haziran’a ertelenen anayasa değişikliği referandumunun sonuçları belli oldu. Katılım oranının yüzde 65 olduğu referandumda, sandığa gidenlerin yüzde 77,9’u, Putin’in görev süresini uzatacak anayasa değişikliğine “evet” dedi. Anayasada yapılacak değişiklikler ile birlikte, Putin, 2024 yılında görev süresi sona erdiğinde, iki dönem daha devlet başkanlığına aday olabilecek.
Uzmanlara göre, Putin’in 2036 yılına kadar devlet başkanlığı yapmasının önünü açan referandum sonuçları, ezici üstünlükle kabul edildi. Kamuoyu anketleri, koronavirüs salgınıyla birlikte yaşanan ekonomik çöküşün ve Putin’in görev onayındaki düşüşün, referandumda negatif bir etki yaratacağını öngörüyordu. Ancak hem referanduma katılım hem de açıklanan sonuçlar, Kremlin’in beklentilerini fazlasıyla karşıladı. Kremlin yönetimi, halkın yüzde 65’inin katıldığı referandum için katılımın yüzde 55 civarında olacağını tahmin ediyordu.
1,1 milyon çevrimiçi oy kullanıldı
Rusya’da, virüs nedeniyle ertelenen anayasa referandumu için geniş önlemler alındı. Bütün oy merkezlerine maske, eldiven ve dezenfektan yerleştirildi, Moskova ve Nijniy Novgorod kentindeki seçmen için uzaktan oy kullanma imkanı tanındı. Yerel seçim komitelerinin raporlarına göre, iki kentte toplam 1,1 milyon seçmen oyunu çevrimiçi olarak kullandı.
Rusya’da, oyların güvenliği için çalışan sivil toplum hareketi Golos, referandumda toplam bin 587 seçim ihlali ihbarı aldıklarını ve bunlardan 682’sinin kanıtlarla desteklendiğini açıkladı. Rus gazeteci Pavel Lobkov da seçimlerde biri uzaktan, biri sandıktan olmak üzere çifte oy kullanma vakalarının olduğunu öne sürmüştü.
Muhalefetten referanduma tepki
Rusya’da muhalefetin önde gelen isimlerinden olan Aleksey Navalny, referandumda çeşitli usulsüzlüklerin yapıldığını öne sürdü. Ayrıca referandumu, Putin’e ömür boyu başkanlık verilmesini yasallaştırmak için tasarlanmış gayri meşru ve yasadışı bir gösteri olarak tanımladı. Merkez Seçim Komitesi Başkanı Ella Pamfilova, geçen hafta yaptığı açıklamada çifte oy kullanma gibi usulsüzlüklerin, seçimin son aşamasında ortaya çıkartılacağını ve sonuçları etkilemeyeceğini söylemişti. Referandum sonuçlarının belli olmasının ardından tekrar konuşan Pamfilova, oylamanın şeffaf bir şekilde yürütüldüğünü ve yetkililerin oylamalar boyunca seçim güvenliğini sağlamak için ellerinden geleni yaptıklarını savundu.
“Putin, referandum düzenleyerek halkın desteğini arkasına almak istedi”
Putin’in görev süresini uzatacak anayasa değişikliği, Rusya Parlamentosu’nun alt kanadı Duma‘da mart ayının ilk haftasında yapılan oylamayla daha önce kabul edilmişti. 380 milletvekilinin kabul oyu verdiği oylamada, 43 milletvekili anayasa değişikliğine karşı oy kullanmıştı. Washington Post’a konuşan bazı uzmanlar, Duma’da kabul edilen anayasa değişikliğinin Putin’in istediğini alması için yeterli olduğunu ancak Putin’in referandum düzenleyerek halkın desteğini arkasına almaya çalıştığını ve bunu başardığını söyledi.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Oylamalarda en çok katılımın sağlanılacağı öngörülen salı günü (30 Haziran) kameraların karşısına geçen Putin, “İçinde yaşamak istediğimiz bir ülke için oy kullanıyoruz. Eğitimin ve sağlık hizmetlerinin olduğu, vatandaşların sosyal korumalarının garanti altına alındığı, yetkililerin halka karşı hesap verebilir olduğu bir ülke için” demişti. Referandum için yürütülen kampanyalar doğrultusunda çoğu zaman kendi yerine Rusya’nın geleceğinden bahseden Putin’in anayasa değişikliğini destekleyen reklam kampanyalarında da, sosyal refah imkanlarını öne çıkaran simge ve sloganlar kullanıldı.
