Olağanüstü Hal (OHAL) Kanun Hükmünde Kararnamesi (KHK) ile ihraç edilen sosyolog Doç. Dr. Bayram Erzurumluoğlu ve Halkların Demokratik Partisi (HDP) Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun birlikte hazırladığı, “Üçüncü Yılında OHAL’in Toplumsal Maliyetleri Raporu” kamuoyu ile paylaşıldı.
Mağdurlar İçin Adalet Platformu ve KHK’lı Platformları Birliği’nin katkılarıyla hazırlanan “Üçüncü Yılında OHAL’in Toplumsal Maliyetleri Raporu” bugün İstanbul Kadıköy’de açıklandı.
20 Temmuz 2019 ve 9 Eylül 2019 tarihleri arasında yapılan araştırmaya 3 bin 305 kişi katıldı. Bu kişilerin 2 bin 748’i Olağanüstü Hal ve KHK mağduru, 332’si de mağdur yakını. Geri kalan 225 kişi ise doğrudan mağduriyet yaşamamış kişilerden oluşuyor.
Bin 500 sayfadan oluşan araştırmada öne çıkanlar şöyle:
- 15 Temmuz 2016 sonrası, işsiz bırakılan KHK/OHAL mağdurları arasında, mevcut işsizlik oranı yüzde 46. Bir işte çalışanların ise büyük çoğunluğu sigortasız ve/veya düşük kazançlı işlerde çalışıyor.
- Mağdur yakınlarının yüzde 97,9’u ekonomik sıkıntı çekiyor. Bununla birlikte, mağdur yakınlarının yüzde 88,6’sı psikolojik sorunlar yaşadıklarını, yüzde 83,7’si itibarsızlaştırma ve sosyal dışlanmaya maruz kaldıklarını söylüyor. Yüzde 83,1’i de sosyal çevrelerinin dağıldığını belirtiyor.
- Son üç yılda artan enflasyon sebebiyle, KHK mağduru ve yakınları daha da yoksullaştı.
- KHK/OHAL mağdurlarının yüzde 89,5’i kendini Müslüman olarak tanımlıyor. Müslüman olduğunu söyleyenlerin ise yüzde 84,5’i Sünni olduğunu belirtiyor.
- Mağdurların yüzde 4,8’i kendini deist, 0,5’i agnostik, 2,2’si ateist, 2,7’si hümanist, yüzde 0,1’i ise Zerdüştizm’e inanan olarak tanımlıyor.
- Üç yıl süren araştırmaya göre, mağdurlar arasında İbrahimi/Semavi dinlere olan inanç azalırken hümanist/felsefi dinlere olan inanç yükseldi.
- Rapora göre, katılımcıların yüzde 91,2’si, yabancı bir ülkeye gitmek ve orada yaşamak istediğini belirtiyor. Bununla birlikte, katılımcıların yüzde 14’ü hukuki veya hukuki olmayan yollardan ülke dışına çıkmak için fiili bir girişimde bulunduklarını belirtiyor.
- Katılımcıların yüzde 8,8’i ise yurtdışına çıkış yasaklarının kalkmasını ve pasaportlarının kendilerine verilmesini beklediklerini, bu engeller ortadan kalkar kalkmaz da yurtdışına gitmek istediklerini beyan ediyor.
