Tiyatrolar bir bir kapanıyor – Toy İstanbul izleyicilerine veda etti: “Türkiye’de özel tiyatro yapmak tam bir donkişotluk”

Haber: Edanur Tanış & Cemre Su Arvas

Kasım 2016’da İstanbul’da kurulan Toy İstanbul, salgın koşullarına dayanamayıp kapanma kararı aldı. Pek çok oyuna ev sahipliği yapan Toy Sahne’nin kurucu ortağı Cengiz Temel, Medyascope’a sahnenin kuruluş hikayesini ve kapatma kararını anlattı.

Ne oyuncu, ne yönetmen, ne de yazar olduğunu dile getiren Temel, bir tiyatro sevdalısı olarak şehirde tiyatro salonlarının bir bir kapanmaya başlamasıyla tiyatro salonu açma hayali kurmaya başlıyor. Şehirde sahnesi olmayan genç tiyatro topluluklarına ev sahipliği yapacak bir sahne imkanı yaratma hayali Toy İstanbul’la gerçekleşiyor. 

“Türkiye’de özel tiyatro yapmak, tam bir donkişotluk” 

Koronavirüs salgınıyla birlikte çok zorlandıklarını anlatan Temel, “Zaten Türkiye’de özel tiyatro yapmak, işletmek tam bir donkişotluk çünkü bunu tamamıyla kendi kaynaklarımızla yapmak zorundasınız. Başka hiçbir kaynağınız yok. Kaynakları bıraktım ama hiç olmazsa yasal mevzuat sanat dallarını desteklemeye uygun düzenlenmiş olsa insanın tiyatroyu yaşatmak için imkanı olur fakat o da yok”  diyor. 

“Bir senede faaliyet gösterebileceğimiz 160-170 gecemiz var bizim”

Tiyatroların sekiz ay faaliyet gösterdiğini dile getiren Temel, “Yazın turnelerimiz olursa yazlık yerlerde, bu turnelerle tiyatro yapmaya devam ediyoruz” diyor. Bu sekiz ayda restoran ya da işyeri gibi çalışmadıklarını anlatarak şunları ekliyor:

“Sürekli bir gelirimiz, kazancımız yok. Akşam oyun oynanır ancak bir aksilik olur, oyuncu rahatsızlanır, yollar maç gibi nedenlerle kapanır – ki burada çok oluyor-  elektrik kesintisi olur, doğal afetler olur. Bunlar oldukça işimiz kesintiye uğrar, dolayısıyla bir senede toplam faaliyet gösterebileceğimiz 160-170 gecemiz var bizim.”

Koronavirüs önlemleri kapsamında üç ay kapalı kaldıklarını anlatan Temel aldıkları kapatma kararını “Eylülde açamıyoruz çünkü yüz kişilik sahneyi mevcut koşullarla açmaya kalksam kapasitem 40 kişi olacak. 25 kişi virüs korkusuyla gelmeyecek. Peki ben gelen 15 izleyicinin ve oyuncuların sağlıklarını nasıl güvence altında tutacağım? Bu düzenlemeler çok ciddi yatırımlar. Yürütmek imkansız. Sürdüremedik” diyerek anlatıyor.

“Türkiye’de tiyatroların yaşayabilmesi çok zor”

Dünyanın her tarafında özel tiyatroların, sanat kuruluşları, kamu kurumları, devlet fonları ve yerel fonlarla desteklenip özel statülere sahip olduğunu aktaran Temel, “Türkiye’de tiyatrolar tacir sınıfına giriyor. Tacir değiliz ama aynı vergi kanununa tabiyiz. Bu özel tiyatroların üzerinde çok ağır bir yük. Gerekli düzenlemeler yapılmadığı sürece özel tiyatroların Türkiye’de yaşayabilmesi çok zor” diyor. 

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.