Dokuz yaşındaki Ella Adoo-Kissi-Debrah, 2013 yılının Şubat ayında İngiltere’nin başkenti Londra’da şiddetli astım krizi sebebiyle hayatını kaybetmiş, küçük kızın ölümünün asıl nedeninin hava kirliliği olup olmadığıyla ilgili soruşturma başlatılmıştı. Soruşturma kapsamında inceleme yapan adli tıp görevlisi Philip Barlow, küçük kızın ölüm sebebinin hava kirliliği olduğunun tespit edildiğini açıklayarak tarihi bir karara imza attı. Böylece Ella, dünyada ölüm nedeni hava kirliliği olarak kabul edilen ilk insan oldu.
Adli tıp uzmanı Philip Barlow’un Ella hakkındaki “hükümetin ve diğer kurumların havadaki zehirli nitrojen dioksit seviyesini düşürmekte ya da halkı bu gazın tehlikeleri hakkında bilgilendirmekte başarısız olduğunu” belirttiği kararı dünya üzerinde bir ilk. 16 Aralık Çarşamba günü açıkladığı, hava kirliliğiyle mücadelede bir dönüm noktası olabilecek kararına ilişkin Barlow, “Ella aşırı hava kirliliğine maruz kalmasıyla pekişen astım nedeniyle hayatını kaybetti” dedi.
Ella’nın annesi hava kirliliğiyle mücadelede kapsamlı bir yasal düzenlemeye imza atılması için çağrıda bulundu
Kararın ardından Ella’nın annesi Rosamund Adoo-Kissi-Debrah, Birleşik Krallık hükümetine gelecek nesilleri korumak için hava kirliliğiyle mücadelede yasal adımlar atılması çağrısında bulundu. “Kızımın hak ettiği adalete biz kavuştuk” diyen anne, adli tıp raporu açıklandıktan sonra kararı idrak etmek için biraz zamana ihtiyaç duyduğunu söyledi.
Yalnızca Birleşik Krallık’ta değil, bütün ülkelerde daha temiz bir hava için yeni yasal düzenlemelerin hayata geçirilmesi gerektiğini belirten anne, “Bu, Ella’nın ölümünün geride bırakabileceği en güzel miras olacaktır. En büyük arzum, gelecekte insanların aynı sebeple hayatını kaybetmesinin önüne geçmek. Bunu önleyecek her türlü kararın arkasında duracağım” diye konuştu.
Çevre örgütleri ve avukatlar, Ella’nın annesinin çağrısına destek verdi ve 1952 yılında Londra’yı etkisi altına alan Büyük Sis’in (Great Smog) ardından olduğu gibi radikal bir çevre yasasının yürülüğe girmesi için mücadele edeceklerini belirtti.
Londra merkezli Temiz Hava (Clean Air) kampanyasının lideri Simon Birkett, konu hakkında şunları söyledi: “Hem mevcut hem de gelecek nesillerin hayatını korumak hükümetin görevlerinden biridir. Bunun için de hava kirliliğiyle mücadelede daha kapsamlı, yeni bir yasal düzenlemeye ihtiyacımız var.”
Derleyen: Özge Çakır Somlyai
