Çin Ticaret Zirvesi’nde konuşan Yeni Zelanda Başbakanı Jacinda Ardern, Çin ile Yeni Zelanda ilişkisinin geleceğine dair açıklamalarda bulundu. Ardern, “Çin büyüyen bir güç olarak sorumluluklarını bilerek hareket etmeli” diye konuştu.
Yeni Zelanda Başbakanı Jacinda Ardern, Çin Ticaret Zirvesi‘ndeki konuşmasında, “Yeni Zelanda ve Çin arasındaki farklılıkların ortak bir noktada buluşması gittikçe zorlaşıyor. Yeni Zelanda ile Çin’in anlaşmayacağı ve anlaşamayacağı bazı konular var. Çin, büyüyen bir güç olarak sorumluluklarını bilerek hareket etmeli” dedi.
Ardern, Çin’in Sincan Özerk Bölgesi’ndeki Uygur Türkleri’ne karşı uyguladığı politikaları insan hakları açısından endişe ile izlediklerini söyledi. Yeni Zelanda lideri, Hong Kong’da yaşananların da insan hakları ve özgürlükler konusunda Çin’de devam eden negatif durumun bir göstergesi olduğunu belirtti.
Ardern’in açıklamaları, Çin’in insan hakları ihlallerine karşı iç politikada artan hassasiyetten ve müttefiklerinin Yeni Zelanda’nın sert bir tutum alması gerektiğine ilişkin baskısıdan sonra geldi. Muhalefetteki Hareket Partisi, geçen hafta Meclis’e yeni bir yasa tasarısı getirerek, Çin’in Uygur Türkleri’ne uyguladığı politikanın “soykırım” olarak sayılıp sayılamayacağını tartışmak istemişti.
“Yeni Zelanda’nın ulus olarak doğru tarafta durması gerekir”
Öte yandan Çin, Yeni Zelanda’nın en büyük ticari partneri. Kasım 2020’den bu yana Çin ile yapılan ticaret Avustralya, Amerika Birleşik Devletleri (ABD), İngiltere ve Japonya ile yapılan ticaretin toplamından fazla. Yeni Zelanda hükümeti insan hakları ve demokrasi gibi konulara dair hassasiyetini dile getiriyor fakat Çin ile olan ekonomik ilişkilerinin zarar görmesini de istemiyor. Bu ikilem Ardern’in konuşmasına da yansıdı. “Farklılıkları tamamen uzlaşılmaz olarak görmüyorum” diyen Ardern şöyle devam etti:
“Çin ve Yeni Zelanda arasında iklim krizi, koronavirüs salgını ve ticaret gibi birçok konuda beraber hareket edecek büyük bir potansiyel var. Fakat bazı alanlar var ki Yeni Zelanda’nın ulus olarak doğru tarafta durması gerekir.”
Yeni Zelanda’da sunulan yasa tasarısının benzerleri İngiltere ve Kanada’nın da aralarında olduğu bazı ülkelerin meclislerine de taşınmıştı. İngiliz milletvekilleri, Uygur Türkleri’ne karşı uygulanan politikaları “soykırım” olarak tanımayı kabul etmişti. ABD ve Kanada ise Çinli bazı yöneticilere yaptırımlar uygulama kararı almıştı.
Derleyen: Mehmet Yaşar Altundağ
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
