Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) ve Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), eşdeğer tam zamanlı istihdam kaybı metodunu Türkiye’ye uyarlayarak Türkiye’de salgının istihdam bilançosunu çıkardı. DİSK-AR ve ILO tarafından yayımlanan raporlara göre Türkiye’de koronavirüs salgınında 3,6 milyon istihdam kaybı yaşandı. Raporlar ayrıca kadınların erkeklere oranla daha fazla istihdam kaybı yaşadığını ortaya koydu. Salgın döneminde ortalama eşdeğer tam zamanlı istihdam kaybı erkeklerde yüzde 12,5, kadınlarda ise yüzde 15,5 oldu. DİSK-AR’ın raporunda, salgın döneminde istihdamın artmadığı belirtilerek, “Tüm salgın dönemini dikkate alacak olursak eşdeğer istihdam kaybı oranı ise 13,2 ve eşdeğer istihdam kaybı toplamı ise 3,6 milyon oldu” denildi.
“TÜİK’in istihdam arttı iddiasının aksine salgın döneminde (2020-2021) yaşanan eşdeğer tam zamanlı istihdam kaybı oranı yüzde 13,2”
DİSK-AR ve ILO eşzamanlı olarak koronavirüs salgınının Türkiye’de yarattığı istihdam kaybını açıkladı. DİSK-AR koronavirüs salgınının başlangıcından salgın kısıtlamalarının hafifletildiği 1 Haziran 2021 dönemi arasındaki ILO’nun eşdeğer tam zamanlı istihdam kaybı metodunu kullanarak Türkiye’de koronavirüs salgının yarattığı toplam istihdam kaybının 3,6 milyon olduğunu açıkladı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) açıkladığının aksine ülkede istihdamın artmadığını belirten DİSK-AR, bir buçuk yıllık salgın döneminde Türkiye’de istihdam kaybının toplam 3,6 milyon kişiye ulaştığını vurguladı.
“Salgında istihdam artmadı tersine ciddi biçimde azaldı”
Koronavirüs salgını başlamadan önceki 2019 yılının 4. çeyreğindeki istihdam oranlarını baz alınarak yapılan araştırmada eşdeğer tam zamanlı istihdam kaybı sayısı 2020 1. çeyrekte 2 milyon 117 bin (yüzde 7,8), 2020 2. çeyrekte 8 milyon 942 bin (yüzde 32,8), 2020 3. çeyrekte 3 milyon 307 bin (yüzde 12,1) ve 2020 4. çeyrekte 2 milyon 862 bin (yüzde 10,5) olarak gerçekleştiği açıklandı. Raporda, 2020 yılı için eşdeğer tam zamanlı istihdam kaybının 4 milyon 307 bin olduğu dile getirilirken eşdeğer tam zamanlı istihdam kaybının oran olarak ise yüzde 15,8 olduğu belirtildi. Raporda ayrıca salgının etkisinin en yoğun yaşandığı 2020 2. çeyrekte ise en büyük istihdam kaybının yaşandığı vurgulandı. Raporda, salgının altı çeyreklik döneminde ortalama istihdam kaybı oranının yüzde 13,2 ve istihdam kaybı sayısının ise 3 milyon 613 bin olduğu ortaya konuldu.
“Toplumsal cinsiyet eşitsizliği salgının etkisiyle daha da derinleşti”
DİSK ve ILO salgın döneminde Türkiye’de halihazırda var olan iş piyasasındaki toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin daha da derinleştiğini vurgulayarak, istihdam kaybını “erkeklerde yüzde 12,5, kadınlarda yüzde 15,5” olarak açıkladı. Koronavirüs salgını döneminde eşdeğer tam zamanlı istihdam kaybının cinsiyetlere bakıldığında kadınların erkeklere oranla daha fazla istihdam kaybı yaşadığını vurgulayan raporda, “2020 yılında kadınların eşdeğer tam zamanlı istihdam kaybı 2019 4. çeyreğine göre yüzde 18,3 olarak gerçekleşti” denildi.
“Salgında işbaşında olmayanların oranlarında sıçrama yaşanırken ortalama fiili çalışma süreleri ciddi biçimde düştü”
Koronavirüs salgın döneminde çalışma hayatında yaşanan değişiklikler birçok işyerinde uzaktan çalışma, kısa çalışma, dönüşümlü çalışma, ücretli/ücretsiz/idari izin uygulamaları yaygınlaştı. DİSK raporunda değişen çalışma hayatının işbaşında olmayanların sayısında ciddi artışlara, çalışma saatlerinde ise ciddi düşüşlere sebep olduğu vurgulandı. Raporda, “2014 ve 2021 yılları arasındaki 2. çeyrek dönemlerini esas alarak yaptığımız hesaplamaya göre işbaşında olmayanların oranında 2020 2. çeyrekte beklendiği gibi devasa bir artış yaşandı. 2014 2. çeyrekte işbaşında olmayanların oranı yüzde 4 iken ve bu oran yıllar boyunca yüzde 3-4 bandında seyrederken 2019 2. çeyrekte yüzde 6,2’ye yükseldi ve salgının etkisinin zirve yaptığı 2020 2. çeyrekte yüzde 21’e ulaştı. İşbaşında olmayanların oranı 2021 2. çeyrekte ekonominin açılmasıyla yüzde 7,5’e gerilemesine rağmen önceki dönem ortalamalarına göre oldukça yüksek durumdadır” ifadelerine yer verildi.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
