Günaydın, salı sabahından herkese merhaba! Ben Gamze Elvan, Medyascope’un podcast’i “Güne Başlarken” ile karşınızdayım. Türkiye ve dünyanın gündemini, hava durumunu, ekonomide son verileri, yani güne başlarken bilmeniz gereken her şeyi size aktaracağım. O zaman, başlayalım!
Hava durumuyla başlıyoruz.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün tahminlerine göre bazı illerde beklenen hava sıcaklıkları şöyle:
İstanbul’da hava yağışlı, sıcaklık 6 derece olacak. Ankara karla karışık 4, İzmir çok bulutlu 14, Antalya sağanak yağışlı 15, Diyarbakır yağışlı 12 derece olacak.
- Sırada Türkiye gündemi var:
Siyasetin gündemiyle başlıyoruz.
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) bugün Halkların Demokratik Partisi (HDP) ve Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) grup toplantıları yapılacak.
CHP, İYİ Parti, DEVA Partisi, Gelecek Partisi, Demokrat Parti ve Saadet Partisi genel başkan yardımcılarının yürüttüğü ve parti genel başkanlarının uzlaştığı “Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metni”, dün (28 Şubat), altı parti liderinin katılımıyla Bilkent Otel’de kamuoyuyla paylaşıldı. Çalışmayı yürüten genel başkan yardımcıları, partilerinin isimlerinin alfabetik sırasına göre kürsüye gelerek konuştu. Genel başkanların konuşma yapmadığı uzlaşı metninde genel başkan yardımcıları, partilerin anlaştıkları maddeleri kamuoyu ile paylaştı. Torba kanun uygulaması ile cumhurbaşkanının veto yetkisine son verileceği, seçim barajının ise yüzde 3’e indirileceği, cumhurbaşkanının görev süresinin yedi sene olacağı ve yalnızca bir kere seçilebileceği konularında mutabık kalındı. Yargı bağımsızlığı bölümünde, Hâkimler ve Savcılar Kurulu’nun ikiye ayrılacağı, çoklu baro uygulamasına son verileceği, Sayıştay’ın da anayasada bir yüksek mahkeme olarak düzenleneceği açıklandı. Konuşmada, kadına yönelik şiddetle etkin şekilde mücadele edilmesi amacıyla, uluslararası sözleşmeler ve ulusal mevzuat hükümlerinin etkili şekilde uygulanacağı vurgulandı. Eğitim müfredatına birinci sınıftan itibaren insan hakları ve kadın erkek eşitliği derslerinin ekleneceği duyuruldu. Kayyum uygulamalarına son verileceği ve “seçimle gelenin seçimle gideceği” söylendi. Salonda herhangi bir partinin sloganı ya da amblemi yer almazken herhangi bir marş ya da şarkı da çalınmadı.
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kabine toplantısının ardından açıklamalarda bulundu. Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasıyla ilgili konuşan Erdoğan, Montrö Sözleşmesi’nin boğazlardaki gemi konusunda Türkiye’ye verilen yetkiyi kullanacaklarını söyledi. Erdoğan, öğrenci burslarına ilişkin, “Lisans öğrencilerine verdiğimiz aylık 750 liralık bursu yüzde 67’lik artışla bin 250 liraya çıkarıyoruz. Yüksek lisans öğrencileri 3 bin lira ila 4 bin 250, doktora öğrencilere 5 bin 500 ila 7 bin 500, doktora sonrası araştırmacılar 7 bin 500 ila 10 bin liraya kadar aylık burs alabilecek” dedi.
Sakarya’nın Hendek ilçesinde 3 Temmuz 2020’de Büyük Coşkunlar Havai Fişek Fabrikası’nda yedi işçinin öldüğü, 128 işçinin yaralandığı patlamayla ilgili davada karar çıktı. Mahkeme heyeti, iş güvenliği uzmanı Aslı Bozkurt, sorumlu personel Ahmet Çağrıcı, genel ustabaşı Erşan Öztürk ve fabrika sorumlu müdürü Asiye Angın’a “bilinçli ve taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olma” suçundan 6 yıl 8’er ay, fabrika müdürü Hasan Ali Velioğlu’na 12 yıl 6 ay, fabrika sahipleri Yaşar Coşkun ve Ali Rıza Ergenç Coşkun’a ise 16 yıl 3’er ay hapis cezası verilmesine hükmetti. Hasan Ali Velioğlu tutuklu kaldığı süre göz önünde bulundurularak tahliye edilirken, Yaşar Coşkun’un tutukluluğunun devamına karar verildi. Aileler ve avukatları, karara tepki gösterdi.
Ekonomiyle devam edelim.
Güne başlarken dolar kuru 13 lira 83kuruş, euro kuru ise 15 lira 52 kuruştu.
Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü bin 946 puanda kapatmıştı.
Serbest piyasanın günlük kapanışında gram altının satış fiyatı 847 liraydı.
Brent tipi ham petrolün varil fiyatı ise bu sabah 98,84 dolar.
Elektrik tarifelerinde yeni düzenlemeye gidiliyor. Kabine toplantısında konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Meskenlerde ve tarımsal sulamada kullanılan elektrikte alınan KDV yüzde 18’den yüzde 8’e düşürülmüştür. Meskenlerdeki düşük tarife sınırı da günlük 8 kilovat saate, aylık 240 kilovat saate yükseltilmiştir. Böylece tüketimine göre faturalarda net yüzde 8 ila yüzde 14 oranında bir indirim sağlanmış olmaktadır” dedi.
Yüzde 10’luk KDV indirimiyle mesken abonelerinin günlük 8 kilovat saate kadar tüketim miktarı için nihai fiyat 1 Mart itibarıyla kilovat saat başına 1 lira 26 kuruş, bu limitin üstündeki tüketim için ise 1 lira 89 kuruş olacak.
Motorine 96 kuruş, benzine ise 23 kuruş indirim geldi. Otogaz ise 33 kuruş zamlandı.
- Dünya gündemine bakalım.
Bugün, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısının altıncı günü.
Son gelişmelere bakalım: Donetsk bölgesinde yetkililer, Ukrayna bombardımanı sonucu sivillerin öldüğünü duyurdu. Ukrayna, Rusya’dan alınmış SIM kartların Ukrayna’daki telefon operatörleri üzerinden bağlantı kurmasını sonlandırdı. Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Savunma Bakanlığı’nın açıklamasına göre Rusya’nın Ukrayna sınırında topladığı birliklerin yaklaşık yüzde 75’i ülkeye girdi. Paylaşılan uydu görüntülerine göre 64 kilometre uzunluğunda dev bir Rus konvoyu başkent Kiev’e ilerliyor.
Ukrayna ile Rusya heyetlerinin Belarus sınırındaki ateşkes görüşmeleri sona erdi. Müzakereler yaklaşık altı saat sürdü. Heyetler istişare için ülkelerinin başkentine döndü. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, iki ülke arasındaki ateşkes müzakeresiyle ilgili açıklama yaptı. Müzakerede henüz istedikleri yönde bir sonucun çıkmadığını söyleyen Zelenskiy, Rusya’nın savaş suçu işlediğini savunarak, “Savaş suçu işleyen bir devletin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi üyesi olmaması gerekir” dedi. Rus heyetinden yapılan açıklamada ise, “Müzakerelere devam etme konusunda anlaştık. Bir sonraki toplantı Polonya-Belarus sınırında önümüzdeki günlerde gerçekleşecek” denildi.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Açıklamadan kısa süre sonra, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin telefonla görüştü. Macron, Putin’e acil ateşkes uygulanması gerektiğini söyledi. Putin’in, bu çağrıya karşılık Macron’a “Ukrayna’da çözüm, tarafsızlık statüsü, Ukrayna’nın askerden arındırılması ve Kırım’ın tanınması ile mümkün” dediği belirtildi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, imzaladığı kararnameyle, Rusya vatandaşlarının ve şirketlerinin döviz cinsinden dış borç vermelerini ve Rusya dışındaki banka hesaplarına döviz yatırmalarını yasakladı.
Batı ülkelerinin kendi hava sahalarını Rus uçaklarına kapatmasının ardından Rusya’dan bir misilleme geldi. Rusya’nın devlet havacılık kurumu, 36 ülkeye uçuş yasağı getirildiğini açıkladı. Söz konusu 36 ülke içinde Avrupa ülkeleri ile Kanada’nın da yer aldığı belirtildi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, dünkü kabine toplantısının ardından Rusya-Ukrayna krizi ile gündeme gelen Montrö Boğazlar Sözleşmesi ve boğazlardan savaş gemilerinin geçişine ilişkin açıklamalarda bulundu. Çavuşoğlu, “Biz Montrö hükümlerini uyguluyoruz. Kıyıdaş olan, olmayan bütün ülkeleri boğazlardan savaş gemisi geçirmemesi konusunda uyardık. Bugüne kadar boğazlardan herhangi bir geçiş ve geçiş talebi olmadı” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Belarus Cumhurbaşkanı Lukaşenko ile telefonda görüştü. Görüşmede, Belarus’taki Ukrayna ve Rusya heyetlerinin müzakereleri ele alındı.
Gelişmeleri gün içinde aktarmaya devam edeceğiz, Twitter’dan ve web sitemizden takip edebilirsiniz.
- Kubilayhan Kavrazlı’nın derlediği sporun gündemiyle devam ediyoruz.
Süper Lig’de 27. hafta heyecanı sona erdi. Fenerbahçe, deplasmanda Kasımpaşa’yı Miha Zajc ve Attila Szalai’nin attığı goller ile 2-1 mağlup etti ve puanını 46’ya yükseltti.
FIFA ile UEFA, Rus kulüplerini ve Rusya Milli Takımını, ikinci bir açıklamaya kadar uluslararası organizasyonlardan men etti. UEFA, aynı zamanda Rusya’nın en büyük şirketi Gazprom ile olan sponsorluk sözleşmesini feshetti.
EuroLeague ise bütün Rus takımlarının maçlarının şimdilik askıya alındığını ve şu anki durumda bir iyileşme gözlemlenmezse Rus ekiplerinin şimdiye kadar oynadıkları maçların oynanmamış sayılacağını açıkladı. Öte yandan 2023 Dünya Kupası Elemeleri B Grubu dördüncü maçında A Milli Erkek Basketbol Takımımız, Yunanistan’a 76-67 mağlup oldu. Bu sonuçla Türkiye, ikinci milli takım penceresini bir galibiyet, üç mağlubiyetle tamamladı.
Koronavirüs salgınında son veriler şöyle:
Son 24 saatte 64 bin 275 yeni vaka tespit edildi. 213 kişi ise yaşamını yitirdi; birinci, ikinci ve üçüncü doz aşılarla toplam uygulanan doz sayısı 145 milyon 631 bin 662’yi geçti.
Gün içinde gündemi takip etmeye devam edeceğiz. Medyascope’u Twitter’dan, YouTube’dan, Facebook’tan, Instagram’dan ve web sitemizden takip edebilirsiniz.
Ayrıca bize Patreon veya YouTube’un “Katıl” butonu üzerinden de katkıda bulunabilirsiniz.
Yarın yeniden dinlemeniz dileğiyle,
Hoşça kalın.
