Sokak köpeklerinin harita üzerinde yerini gösteren Havrita’ya tepkiler çığ gibi büyüdü. Başıboş köpeklerin işaretlenip öldürüldüğünü söyleyen hayvanseverler sitenin kapatılması için kampanya başlattı. Havrita mahkeme kararıyla erişime engellendi. Havrita kimler tarafından, niçin kuruldu? Sokak köpeklerinin öldürülmesini mi savunuyorlar? Havrita’nın yetkililerine ve gönüllülerine sorduk.
Başıboş Köpek Sorunu Platformu ve sokak köpeklerin yerlerini gösteren Havrita ne için kuruldu? Tepkilere ne yanıt veriyorlar? Platformun gönüllüleri ve sözcüsü Medyascope’a anlattı.
Platformun avukatı olarak medyaya yansıyan Devrim Koçak, uygulamanın avukatı ve sözcüsü olmadığını, gönüllü üye olduğunu söyledi:
“Uygulamanın sahibi BTK’nın sitesinde yazıyor. Uygulama benim değil. ‘Havrita gösterdi, insanlar köpek zehirledi’ demek, ‘Havrita banka gösterdi, insanlar banka soydu’ demek kadar komik. BTK’da uygulama sahibinin adı Sedat Çağırgın olarak yazıyor.”
“Sokaktaki köpekler bir sorun”
Koçak, 5 Mart 2022’de Antalya’da başıboş köpeklerden kaçarken araba çarpması sonucu 23 gün yaşam mücadelesi verdikten sonra hayatını kaybeden Mahra Melin Pınar’ın ölümünden etkilendiğini belirterek, oluşuma gönüllü girdiğini anlattı. Koçak, son dönemde artan sokak köpeği zehirlenmelerinin Havrita yüzünden olduğunu da kabul etmiyor:
“Sadece başıboş köpeklere karşı bir önlem çağırımız var, yani boş gezen köpek. Sahipli dahi olsa benim köpeğim tasmasız bir şekilde birinin üzerine koşuyorsa sorun budur. Köpekler ortadan kalksın gibi bir şey asla yok. ‘Bu köpekleri zehirleyin, bu köpekleri vurun, öldürün’ böyle bir şey asla yok. Sadece bir sorun var. Devletin buna önlem alması gerekiyor çünkü insanlar ölüyor. Bunun çözümü devlet, üç-beş gönüllünün boğazından kesip para harcamasıyla olacak iş değil. Danıştay kararı var, ilçe belediye, belediye, valilik ve Tarım Orman Bakanlığı başıboş köpeklerin sorumlusu ilgili bu kamu kurumları. Bu köpeklerin sokakta insanlara muhtaç bırakılması kimin yararına?“
Sokak köpeklerinin sağlık, barınma sorunu açısından da sıkıntılar yaşadığına dikkat çeken Koçak, “Bu hayvanların durumu içler acısı. Bana hiç kimse ‘Sokakta bu hayvanların durumu çok iyi’ diyemez, böyle bir şey yok. Bu hayvan bekliyor ki biri yemek getirsin, kafamı okşasın, oynasın ama her yoldan geçen onunla oynayacak diye bir kural yok. Kimseyi hayvan sevmeye zorlayamayız, kimse de hayvana zarar veremez. Ne hayvan insanı öldürsün ne de insan hayvanı” dedi.
Koçak’ın iddiasına göre Havrita uygulaması yanlış anlaşıldı, asıl amacı durumu ilgili kurumlara bildirmek:
“Sokakta kediler de var biz, ‘Kediler sorundur’ demiyoruz çünkü saldırmıyorlar. Biz kedileri de seviyoruz, köpekleri de. Hayvan düşmanı değiliz ancak sokaktaki köpekler bir sorun ve insanlar saldırılarda hayatını kaybedebiliyor.”
Başıboş Köpek Sorunu Platformu
Platform sözcülerinden Ethem Kadri Pektaş da Havrita konusunda Medyascope’a konuştu. Uygulamayı geliştirenlerin gönüllü birkaç kişi olduğunu söyleyen Pektaş, bu kişilerin birbirlerini tanımadığını belirtti:
“Havrita güya köpeklerin bulunduğu yerleri işaretliyor. Bu yöntemle köpek düşmanı insanlar gidiyorlar bu köpekleri gösterilen konumda bulup zehirliyorlar. Buna dair böyle bir iddia var, geçmiş yıllarda yani haritanın kurulduğundan çok daha önce yaşanmış bazı hadiselere dair görseller. Biz, sokaklarda korkmadan gezmek istiyoruz. Daha önce köpek saldırılarından insanlar öldü. Hayvan düşmanı ilan ediliyoruz ama biz hayvan düşmanı değiliz. Bizim tek sorunumuz başıboş köpekler ile ilgili. Kedileri biz çok seviyoruz, sahipli köpeklere hiçbir şey demiyoruz ama sahipsiz köpekler dediğim gibi insan canını alabiliyor.”
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Havrita’ya tepkiler çığ gibi
Hayvanseverler, sitenin sokak köpeklerini hedef gösterdiği gerekçesiyle kapatılmasını istedi. Son dönemde artan sokak köpeği zehirlenmelerinin Havrita’nın sokak köpeklerini hedef göstermesi sonucu gerçekleştiği iddiaları gündeme geldi. Sosyal medyada başlatılan “Havrita kapatılsın” kampanyasının ardından 22 Ağustos’ta siteye girişler durduruldu.
“Kötü niyetli kişilerin katliam yapabileceği endişesiyle uygulamaya ara verildiğini” duyuran Havrita’dan “üzgünüz” açıklaması geldi. Ankara 1. Sulh Ceza Hâkimliği de aynı gün siteye erişim engeli getirdi.
Hayvan Hakları Yasası ne durumda?
2021 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulan Hayvan Hakları Yasası’na göre, nesli yok olma tehlikesi altında olan bir hayvanı öldüren kişi bir yıldan beş yıla kadar hapis, bir hayvan neslini yok eden kişi ise beş yıldan 10 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacak. 14 Temmuz 2021’de Resmi Gazete yayımlanan kanuna göre evcil hayvanı kasten öldürene dört yıla kadar hapis cezası verilebilecek. Hayvanlara yönelik cinsel saldırı ve işkenceye ise üç yıla kadar hapis cezası getirildi.
Danıştay sorumluluğu belediyelere verdi
Danıştay 8. Dairesi ise 1 Temmuz 2021’de sokak köpekleri tarafından bir vatandaşın ısırılmasında, ilçe belediyesinin yanı sıra büyükşehir belediyesi ile valiliğin de sorumlu olduğuna hükmetmişti.
