Kanada’nın bir kutup gölünde yapılan araştırma, buzullardaki bakteri ve virüslerin erimesi sonucu vahşi yaşama bulaşabileceğini ortaya koydu.
Koronavirüs salgınından sonra yeni salgının kuşlardan veya yarasalardan değil eriyen buzullardaki mikroskobik canlılardan gelebileceğini ortaya koyan araştırma, Kanada’nın kuzeyinde yer alan arktik Hazen Gölü’nde yürütüldü. Dünyanın en büyük yüksek Arktik tatlısu gölünden alınan tortu ve toprak örnekleri genetik analize tâbi tutuldu. Araştırma, bir virüsün bir hücreyi ilk kez enfekte etmesi anlamına gelen “viral dağılma” riskinin eriyen buzullarda daha yüksek olduğunu ortaya koydu.
Araştırmanın bulguları, iklim değişikliği nedeniyle artan küresel sıcaklıkların buzullardaki virüslerin ve bakterilerin erimesine yol açacağını ve bölgedeki vahşi yaşamı etkileyebileceğini ortaya koyuyor. Örneğin 70 yılın ardından Kuzey Sibirya’da geyik popülasyonunu derinden etkileyen, bir çocuğun ölümüne ve yedi kişinin enfeksiyonuna yol açan şarbon salgını, donmuş toprakların erimesinin bir sonucu olarak değerlendirilmişti.
Ottawa Üniversitesi’nden Stéphane Aris-Brosou ve meslektaşları, donmuş virüslerin taşıdığı riski daha iyi anlamak için Hazen Gölü’nde küçük, orta ve büyük ölçekli eriyik suların aktığı bölgelerden toprak ve tortu örnekleri topladı. Aris-Brosou’nun ekibi bu örneklerin RNA ve DNA dizilimlerini çıkararak bilinen virüsler ile eşleştirmeye çalıştı ve hayvan, bitki ve mantar türlerinden hangisini enfekte etme potansiyeli barındırdıklarına dair bir tahmin ortaya koydu.
Proceedings of the Royal Society B dergisinde yayımlanan araştırma, büyük miktarda eriyik suyun bulunduğu bölgelerde viral dağılma riskinin daha yüksek olduğunu saptadı. Tanımladıkları virüslerin kaç tanesinin enfeksiyon tetikleme riski taşıdığını henüz belirlemeyen ekip, bunu önümüzdeki aylarda yapmayı planlıyor.
Ohio Eyalet Üniversitesi’nde yürütülen başka bir araştırma ise buzullarda bilinmeyen virüslerin olduğunu kanıtladı. Geçtiğimiz yıl Çin’in Tibet Platosu’ndan buz örnekleri alan araştırmacılar, yaklaşık 15 bin yaşında olduğu tahmin edilen 28’i yeni olmak üzere 33 virüse rastladı.
2014 yılında Fransa’nın Aix-Marseille kentinde yer alan Bilimsel Araştırma Ulusal Merkezi’nden bilim insanları, Sibirya’nın donuk topraklarından elde ettiği dev virüsü yeniden hayata döndürmüş, 30 bin yıl sonra enfeksiyon becerisini tekrar kazandırmıştı. Araştırmaya öncülük eden Michel Claverie, eriyen buzulların “bir felaket tarifi” olduğunu söylemişti.
Buna rağmen, Aris-Brosou’nun ekibi viral dağılmada yüksek riski tahmin etmek ile asıl salgın riskini tahmin etmenin aynı olmadığını belirterek “Virüsler ve ‘köprü vektörleri’ çevrede aynı anda var olmadığı sürece dramatik olayların yaşanma ihtimali şimdilik düştü” dedi.
Kaynak: Guardian
Derleyen: Alp Selim
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
