Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, 2023 yılında özel okullarda uygulanacak zam oranını yüzde 65 olarak açıkladı. Zammın; öğretmenleri, öğrencilerle velilerini ve özel okul sahiplerini nasıl etkileyeceğini Eğitim Reformu Girişimi (ERG) Politika Analisti Özgenur Korlu, Öğrenci Veli Derneği (Veli-Der) Başkanı Ömer Yılmaz ve Özel Okul Velileri Platformu Başkanı Özgür Özkan ile konuştuk.
Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, dün (4 Ocak) özel okul temsilcileriyle bir araya geldi. Özer, toplantı sonrası yaptığı açıklamada özel okullarda yapılacak zammın yüzde 65 olacağını şöyle açıkladı:
“Milli Eğitim Bakanlığı olarak bu sene bir değişikliğe gidiyoruz, üretici fiyat endeksinden ziyade tüketici fiyat endeksini baz alacak şekilde 2023 yılı fiyatını belirleme kararı aldık. Hem 2023 yılındaki enflasyon beklentisinin düşük olması hem de velilerimizin bu süreçte desteklenmesi bağlamında, Milli Eğitim Bakanlığı olarak 2023 fiyatlarının yüzde 65 olarak belirlenmesi kararını aldık.”
Temsilcilerle de zam oranını konuştuklarını, tartıştıklarını belirten Özer, şunları ekledi:
“Buradaki arkadaşların tamamı bu fiyatın yetersiz olduğuyla ilgili kanaatlerini bize ifade ettiler. Ben, özgür bir şekilde bu görüşlerini bizlerle paylaştıkları için kendilerine müteşekkirim. Ama biz, hem hükümet olarak hem Milli Eğitim Bakanlığı olarak 2023 yılındaki enflasyon beklentilerini ve tüketici fiyat endeksini dikkate alarak yeni fiyatı belirleme kararı aldık. Hem de velilerimizi destekleme anlamında da böyle bir karar aldık. Bu kararı, yarından itibaren uygulamaya inşallah sokmuş olacağız.”
“Zam oranının özel okullardaki öğretmenleri ve öğrencileri nasıl etkileyeceği önemli”
Yüzde 65’lik zammın farklı bir uygulamayla belirlendiğini söyleyen Eğitim Reformu Girişimi (ERG) Politika Analisti Özgenur Korlu, “Daha önce artış hesaplaması yapılırken Üretici Fiyat Endeksi ve Tüketici Fiyat Endeksi oranları dikkate alınıyordu, bu iki endeksin toplanıp ikiye bölünmesinden çıkan orana en fazla yüzde 5 ekleyip zam oranı hesaplanıyordu” diyerek geçmiş yıllarda zam oranının nasıl belirlendiğini söyledi.
Yapılan zam oranını farklı açılardan değerlendirmek gerektiğini belirten Korlu,“Mevcut oranın altında bir zam yapılması velilerin avantajına ama diğer taraftan da zam oranının özel okullardaki öğretmenleri, öğrencileri ve hizmetleri nasıl etkileyeceğini de sormak gerekiyor. Geçmiş yıllarda hatırlarsınız, özel eğitim kurumlarında çeşitli mali krizler yaşanmıştı, okullar kapanmıştı. Bu açılardan da zam oranının etkilerini düşünmek lazım. Geçmiş yıllarda yaşanan sorunların yaşanmaması için atılması gereken adımları düşünmek gerekiyor” dedi.
Yemek, kırtasiye ve ulaşım gibi yan hizmetlere gelecek zamma sınırlama yok
Asgari ücrete yüzde 54,5, memur ve emeklilere ise yüzde 30 zam yapıldığını hatırlatan Öğrenci Veli Derneği (Veli-Der) Başkanı Ömer Yılmaz ise şu değerlendirmeyi yaptı: “Bu zamları göz önüne alınca özel okullara yüzde 65’lik bir zam oranın belirlenmesi kabul edilebilir bir artış değil. Kamusal eğitimin ne kadar önemli olduğunu görebiliyoruz. Bugün yaşanan velilerin ve çocukların özel okullara teşvik edilmesinin sonucu. Nitelikli kamusal eğitim verilse veliler bugünkü durumu yaşamayacaklardı.”
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Bugün özel okullarda zam artışları sınırlı tutulsa bile ilerleyen dönemlerde ara zamlarla fiyatların artırılabileceğini belirten Yılmaz, şöyle devam etti: “Taban fiyat uygulamasının memur maaşına yapılan zamla paralellik içinde olmasında fayda var. Bu arada gözden kaçırılan bir şey var: Okul ücretlerine yapılan zam yüzde 65 ama yemek, kırtasiye, kıyafet ve ulaşım gibi yan ödemeler var. Bu ücretlerle ilgili herhangi bir şey söylenmedi. Özel okullar bu ücretler üzerinden büyük paralar kazanıyor. Bunlara da bir sınırlama getirilmesi gerekiyor.”
Özel okullarda fiyatların dengesiz şekilde artması sonucu ücretleri karşılayamayan velilerin çocuklarını devlet okullarına geçirebileceğini dile getiren Yılmaz, “Devlet okullarındaki öğrenci sayıları bir anda artabilir. Buna önlem olarak Milli Eğitim Bakanlığı’nın harekete geçmesi gerekiyor” dedi.
“Yüzde 65 zam zorlayıcı ama keşke tek sorunumuz bu olsa ”
Zam artışıyla birlikte ücretlerin kolay ödenebilir rakamlar olmadığının altını çizen Özel Okul Velileri Platformu Başkanı Özgür Özkan, “Bizim olumlu olarak değerlendirdiğimiz tek nokta şu: TÜFE baz alınarak tavan fiyatının belirlenmesi. Ancak okul ücretlerinden daha büyük bir endişemiz ise ek hizmetlerde sınırlama olmaması. Özel okullar buralarda yüzde 200, 300 zam yapabiliyorlar. Veliler yönetmeliğe göre örneğin yemek hizmeti almıyorum diyebilir ama fiili uygulamada yemek almıyorsanız başka okula okula gidin denebiliyor. Yüzde 65 zam zorlayıcı ama tek sorunumuz bu olsa keşke” diye konuştu.
Özkan, zam oranı açıklandıktan sonra çocuğunu özel okula yollayan veliler ile yaptığı görüşmeyi şu cümlelerle anlattı: “Görüştüğüm bir veli bir kira geliri ile çocuğunun özel okul giderlerini karşıladığını söyledi. Kira zamlarına gelen yüzde 25 tavan zam oranını hatırlatan veli, ‘Özel okula yüzde 65 zam geldi ben çocuğumun okul ücretini nasıl karşılayacağım’ diyor. Karı koca memur olan bir aile var onlar, ‘Bizim maaşımıza gelen zam ile kıyasladığımızda maaşımızdan birini okula vermemiz gerekiyor’ diyor.”
Yüzde 65’ten fazla zamla erken kayıt yaptıran veliler ne yapmalı?
Tavan zam oranının ek hizmetlere yapılan zamlarla delindiğini aktaran Özkan, velilere şu tavsiyede bulundu: “Özel okullar velilere zammın yüzde 200 olacağını söyleyip ‘Gelin yüzde 100’den zamla kayıt yapalım’ dediler. Bazı veliler uyarılarımıza rağmen erken kayıt yaptırdılar. Şimdi bu zamlarla kayıt yapan velilere okullar biz zaten yüzde 65 zam yaptık diğer artışı yemek için kitap için aldık diyor. Veliler sözleşmelerinde ödedikleri para ‘eğitim ücreti için’ yazıyorsa hakem heyetine başvurup yüzde 65’in üzerindeki kısmı iade alabilirler. Hâlâ kayıt yaptırmayan velilere de tavsiyemiz, erken kayıt yaptırmayın eylülde de ocak ayında da zam aynı. Tabii eğer okul erken kayıta zammı yüzde 40 yapacağım derse o ayrı.”
