2022 yılı bütçe açığı 139 milyar TL oldu | KKM’ye Hazine’den 92,5 milyar TL ödendi

Merkezi yönetim bütçesi, aralık ayında 118,6 milyar Türk Lirası (TL) açık verdi. 2022 yılını tamamında toplam 139 milyar TL olan bütçe açığı ise tahminlerin altında gerçekleşti. Kasım ayında ödeme yapılmayan kur korumalı mevduat (KKM) için aralık ayında Hazine’den 973 milyon TL ödeme yapıldı. 

Hazine ve Maliye Bakanlığı, merkezi yönetimin aralık ayında 118,6 milyar TL bütçe açığı verdiğini açıkladı. 2022 yılında toplam bütçe açığı 139 milyar TL oldu. 2022 yılının ek bütçesiyle birlikte göre 278,4 milyar TL ve Orta Vadeli Program’a (OVP) göre 461 milyar TL bütçe açığı öngörülürken, gerçekleşme tahminlerin altında kaldı. 

461 milyar TL bütçe açığı bekleniyordu

Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, aylık bütçe açığı, aralık 2021’e göre göre yüzde 23,5 oranında azaldı. Bütçe giderleri önceki yılın aynı ayına göre yüzde 31,3 artarak 373,8 milyar TL olurken, bütçe gelirleri yüzde 96,7 artışla 255,2 milyar TL oldu. 2022 yılını tamamı için bütçe kanunu ve ek bütçe kanunu ile belirlenen bütçe giderlerinden 110 milyar TL daha fazla harcanırken, tahmin edilen bütçe gelirlerinden 129 milyar TL fazla gelir elde edildi. 2021 yılında bütçe açığı 201,5 milyar TL iken, 2022’de 139 milyar TL olarak gerçekleşti.

4 Eylül’de yayımlanan Orta Vadeli Program’da 2022 yılı sonunda 461,2 milyar TL bütçe açığı verileceği tahmin edilmişti. Bütçe kanunundaki açık tahmini ise 278,4 milyar TL düzeyindeydi. Ekim ayında 128,8 milyar TL’ye kadar çıkan bütçe açığı ile yılın son iki ayında 332,4 milyar TL’lik açık verilmesi beklenirken, kasım ayında 108 milyar TL’lik bütçe fazlası verildi ve yılın ilk 11 ayındaki bütçe açığını 20,4 milyar TL’ye kadar geriledi.

KKM’ye 2022’de 92,5 milyar TL ödendi

Dolar kurunda hareketliliğin yavaşlaması nedeniyle kasım ayında KKM hesapları için bir ödeme yapılmazken, aralık ayında Hazine’den 973 milyon TL ödendi. Mart-ekim ayları boyunca yapılanlarla birlikte, 2022 yılında KKM için toplam 92,5 milyar TL ödendi. Ek bütçeyle, 2022 yılı boyunca KKM için Hazine’den 40 milyar TL bütçe ayrılmıştı. 

İlginin azaldığı ve mevduat tutarlarında düşüşlerin yaşandığı KKM hesaplarında, BDDK’nin 6 Ocak 2023 verilerine göre 1 trilyon 370 milyar TL tutuluyor. Üç hafta içinde KKM’den ayrılan mevduat tutarı 95 milyar TL’yi aştı. 

Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.

Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.

OKUYUN: KKM cazibesini yitiriyor mu? | Ekonomist Atilla Yeşilada: “Parasının değerini mevduatta koruyamayan vatandaş başka araçlara yönelir”

KKM hesapları en az üç ay vadeli olarak açılabiliyor. Bankalar, KKM hesap sahiplerine Merkez Bankası (MB) politika faizinin en fazla üç puan üzerinde faiz verebiliyor. MB’nin faizinin yüzde 9 olduğu mevcut durumda, bankaların KKM için verebileceği en yüksek faiz oranı yıllık yüzde 12, üç aylık vadeler için ise yüzde 2,25. Kurda, üç aylık vadede bankaların verdiği faizin çok üzerinde bir fiyat oluşmadığı için, sistemden büyük çıkışlara rağmen ödemeler kısıtlı kaldı. 

Vergi gelirlerinin yüzde 50’si KDV ve ÖTV’den

Vergi gelirleri 2022’de 2 trilyon 353 milyar TL’ye ulaşarak, önceki yıla göre yüzde 102 arttı ve bütçe tahmininden 167 milyar TL fazla vergi toplandı. Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) geliri 419,8 milyar TL, Katma Değer Vergisi (KDV) geliri ise 754,1 milyar TL oldu. KDV ve ÖTV gelirleri, 2022 toplam vergi gelirlerinin yüzde 50’sini oluşturdu.  

OKUYUN: 2022’de ekonomi: Enflasyon, KKM, dövizde rekor