Tunus’ta dün (29 Ocak) düzenlenen erken genel seçimlerin ikinci turuna katılım oranı yüzde 11,3’te kaldı. 9 milyon seçmen bulunan ülkede, sandığa sadece 887 bin 638 kişi gitti. Tunus’ta 17 Aralık’ta düzenlenen ilk tura da katılım rekor oranda düşük kalmıştı.
Tunus’ta muhalefetin oluşturduğu seçim koalisyonu ve Ulusal Kurtuluş Cephesi’nin lideri Ahmed Nejib Chebbi sonuçların açıklanmasının ardından gazetecilere verdiği demeçte, “Tunuslu seçmenlerin yüzde 90’ı bu tiyatro oyununu görmezden geldi ve sürece dahil olmayı reddetti” diye konuştu.
Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, uzun zamandır ülkede güçlü bir başkanlık sistemi inşa etmek istiyor. Bu tür bir başkanlık sisteminde parlamentonun güçleri büyük ölçüde azalıyor. Dün (29 Ocak) düzenlenen bu seçim de muhalefet tarafından bu sistemin inşasında son adım olarak görülüyordu. Bu yüzden Nahda Hareketi, Tunus’un Kalbi Partisi, Demokratik Akım Partisi, Özgür Anayasa Partisi, Afak Tunus Partisi gibi Tunus’ta önemli siyasi partiler ile muhaliflerin çatı oluşumu Tunus Ulusal Kurtuluş Cephesi seçimi boykot etme kararı almışlardı.
Said’e bir darbe daha
Yüzde 11,3 olarak ölçülen katılım oranı, Kays Said’e yeni bir darbe olarak yorumlandı. Said 25 Temmuz 2021’de ülkedeki siyasi krizi zirveye taşıdığı gerekçesiyle parlamentoyu askıya almış ve Başbakan Hişam el-Meşişi’nin görevine son vermişti. Yürütme yetkisini eline aldığını ve ülkeye yeni bir başbakan atayacağını duyuran Said, meclisin çalışmalarını 30 gün süre ile durdurmuş ve bütün milletvekillerinin dokunulmazlığını kaldırmıştı.
Daha sonra Said 25 Temmuz 2022’de hükümet sistemi değişikliği için anayasa referandumuna, 17 Aralık 2022’de ise erken genel seçime gidileceğini duyurmuştu. 25 Temmuz 2022’deki referanduma katılan seçmenlerin yüzde 94,6’sının “evet” oyuyla yeni anayasa kabul edilmişti.
Seçimlere neden ilgi yok?
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Tunuslular ekonomik istikrarsızlık, enflasyon gibi gündelik hayatlarını zorlaştıran unsurlar karşısında seçimlere ve sistem değişikliğine ilgi göstermiyor. Tunus’un Ettadamon semtinde alışveriş yapan Hasna, Guardian’a verdiği demeçte, “Seçim istemiyoruz. Süt, şeker ve yağ istiyoruz” dedi.
Türkiye ile benzerlik
Tunus’taki seçimlere katılım oranı ve ülkede yaşananlar Türkiye ile benzerlik taşıyor. Ülkenin siyasal elitleri ile toplum arasında önemli bir gündem farklılığı var ve Said, bu gündem farklılığının neticelerinden faydalanarak başkanlık yetkilerini artırıyor. Said, güçlü başkanlık sistemini ve bunun ilişkisel ağı olan rejimini inşa ederken, siyasal gücünü ekonomik zorluklarla uyuşturulmuş toplumun tepkisizliğinden ve muhalefetin toplumla bağ kuramamasından alıyor. Bu açıdan, Mağrip ülkesinde yaşananlar sadece Tunus’a özgü değil. Bölgesel olarak otoriterleşme eğilimlerinin yeni bir yansımasını oluştururken, küresel açıdan temsili demokrasinin derin bir krizde olduğuna işaret ediyor.
Kaynak: Guardian
