Seçim 2023 | Edanur Tanış’ın Düzce izlenimleri: Erdoğan kazanırken AKP kaybedebilir

Türkiye’nin en kritik seçimlerinden biri olarak değerlendirilen Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili Seçimleri, 14 Mayıs’ta yapılacak. Adaylar açıklandı, seçim çalışmaları başladı. Cumhur İttifakı’nın en güçlü kalelerinden Düzce’de İYİ Parti Düzce İl Başkanı Yunus Özay Er, CHP Düzce İl Başkanı Semih Cemşit, yerel gazeteci Nevzat Cingirt ve yurttaşlarla, seçimi, ittifakları ve şehrin sorunlarını konuştuk.

Kamera & Kurgu: Edanur Tanış

Ankara ve İstanbul arasında yer alan Düzce yaklaşık 400 bin nüfusa sahip. 1999 depreminde büyük yara alan kent, depremden sonra Bolu’dan ayrılarak il oldu, teşvik bölgesi ilan edildi ve Türkiye’nin dört bir yanından göç aldı. Düzce; Türkler, Çerkesler, Kürtler, Balkan göçmenleri ve Karadenizlilerin birlikte yaşadığı bir bölge. Düzce bu özelliklerinin yanı sıra, AKP’nin ve Cumhur İttifakı’nın da önde gelen kalelerinden biri. AKP iktidara geldikten sonra Düzce’de oyu her seçimde yüzde 50’ın üzerinde oldu. 7 Haziran 2015 seçimlerinde yüzde 6 oy kaybedip yüzde 56 oy alsa da 1 Kasım 2015 seçimlerinde oyunu yüzde 57’ye yükseltmişti. En yüksek oy ise 2018 yılı seçimlerinde kazanıldı. AKP, Cumhur İttifakı ile katıldığı seçimlerde yüzde 74 oy oranına ulaştı.

Belediyelerin tamamını 2019 yerel seçimlerinde Cumhur İttifakı’nın adayları kazandı. Bir önceki yerel seçimlerde (2014) de ilçelerin hepsi AKP’deydi.

Düzce’de yurttaşların AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a güçlü bir sevgisi, hatta bir savunma mekanizması olduğunu gördüm. Konuştuğum bir yurttaş bana önümüzdeki seçimlerde Erdoğan’a oy vereceğini, ekonominin kötü olduğunun farkında olduğunu ancak bunun çaresinin Erdoğan’da olduğunu dile getirdi.

Başka bir yurttaş Erdoğan’dan başka bir çarenin olmadığını, Kılıçdaroğlu’nun liderlik vasfı taşımadığını ve Erdoğan dışında biri cumhurbaşkanı olursa ülkenin satılacağını düşündüğünü dile getirdi.

81 ilde seçimin nabzını tutuyoruz. Bütün il izlenimi videolarımız için aşağıdaki YouTube oynatma listemizde gezinebilir, şehrinizi bulabilirsiniz:

“Erdoğan’ın karşısına pet şişe koysalar pet şişeye oy veririm“

Düzce’de Erdoğan’a oy vereceğini söyleyenlere kıyasla daha az olsa da önümüzdeki seçimlerde Millet İttifakı’nın adayı Kemal Kılıçdaroğlu’na oy vereceğini söyleyen yurttaşlar da vardı. Kılıçdaroğlu’na oy vereceğini söyleyen bir kişiye nedenini sorduğumda bana şu yanıtı verdi: “Erdoğan olmadığı için. Erdoğan’ın karşısına pet şişe koysalar pet şişeye oy veririm.”

Bir kadın, gençlerin umutsuz ve mutsuz olduğunu, kendisinin de küçük bir kızı olduğunu, onları düşündüğü için Kılıçdaroğlu’na oy vereceğini anlattı.

AKP’ye kesinlikle oy vermeyeceğini belirten ancak kime vereceğine emin olamayan bir yurttaş, Kılıçdaroğlu’nun yapabileceğini düşünmediğini, bildiği tek şeyin daha önceki seçimlerde oy vermiş olmasına rağmen AKP’nin 20 yıllık iktidarının sonunun gelmesi gerektiği olduğunu söyledi.

“Milletvekilliğinde MHP diyerek, AKP’li milletvekillerine bir ders vermek istiyoruz”

Düzce’de AKP ve Erdoğan’ı farklı kefelere koyup değerlendiren yurttaşlarla da karşılaştım. Parkta oturan ileri yaşlı iki erkekten biri bana “Erdoğan ayarında bir lider görmediğini, Kılıçdaroğlu’nun Erdoğan’ın çeyreği etmeyecek bir lider olduğunu” söyleyip şöyle devam etti: “Donanımsız, bilgisiz, beceriksiz, bir dikili ağacı olmayan sürekli olumsuz muhalefet yapan bir lider olarak görüyoruz. Muhalefetin yapıcı bir muhalefet yapması gerekiyor, onların yaptığı olanı bozmak.” Aynı seçmen, Kılıçdaroğlu’nu eleştirdi ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Erdoğan’a tekrar oy vereceğini söyledi.

Milletvekili seçimlerinde Milliyetçi Hareket Partisi’nin (MHP) adaylarına oy vereceğini söyleyen yurttaş, bunun gerekçesini ise şöyle açıkladı: “Buraya bir sürü siyasetçi geldi. 22 yıldır ilk defa iki AKP’li, bir MHP’li milletvekili çıktı, ondan önce hep AKP’liydi. Öyle bir şımardılar ki hepsinin canı cehenneme diyorum. Düzce’ye bir şey yapmadılar, yapmak istemediler. Milletvekilliğinde MHP diyerek AKP’li milletvekillerine bir ders vermek istiyoruz. Cumhurbaşkanlığında AKP, milletvekilliğinde MHP.”

“AKP, Erdoğan gibi büyük bir liderin yanına yakışmıyor”

Diğer arkadaşı da bugüne kadar hep AKP’ye oy verdiğini, oy verirken de partiden ziyade Erdoğan’a duyduğu güven ve liderlik vasfindan dolayı oy verdiğini söyledi. AKP’nin Erdoğan gibi büyük bir liderin yanına yakışmadığını söyleyen vatandaş şöyle devam etti: “İçeride, dışarıda bu kadar büyük bir mücadele veren bir liderin arkasında bu parti çok basit işlerle ilgileniyor. Ufak tefek çıkar meseleleri değil, başkana yardımcı olmak yerine zarar verdiklerine inanıyorum.” Bu seçmen de milletvekili seçimlerinde MHP’ye, cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ise Erdoğan’a oy vereceğini söyledi.

Düzce AKP İl Başkanı ve MHP İl Başkanı’nı il binalarında ziyaret ettik ancak yoğun olduklarını söyleyerek bizimle görüşmeyi kabul etmediler.

İYİ Parti Düzce İl Başkanı Yunus Özay Er: “Kemal Bey’in kazanması için var gücümüzle çalışacağız”

İYİ Parti Düzce İl Başkanı Yunus Özay Er ile görüştük. Düzce’yi, ağırlıklı olarak milliyetçi ve muhafazakâr seçmenin ağırlıklı olarak bulunduğu bir yer olarak tanımlayan Er, kentin sorunlarını şöyle anlattı: “Düzce’nin çok sorunu var ama bana en temel sorununu sorarsanız: İyi yönetilmemek. Düzce’nin en büyük sorunu bu. Düzce’nin çözülemeyecek hiçbir sorunu yok. Hava kirliliği başta olmak Düzce, Türkiye’nin ve hatta Avrupa’nın en kirli şehirlerinden.” Er, sorunlara altyapı eksikliği ile trafiği de ekledi.

Kemal Kılıçdaroğlu’nun seçimi ciddi bir farkla kazanacağını söyleyen Er, “Biz de Millet İttifakı’nın bileşeni bir parti olarak, Kemal Bey’in kazanması için var gücümüzle çalışacağız. Burası mevcut iktidar partisinin kurulduğu günlerden beri en yüksek oy aldığı illerden biri. Sayın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a vatandaştan çok ciddi bir teveccühü var” dedi.

“Akşener’in hamlesi Kılıçdaroğlu’na ciddi bir farkla seçimi kazandırabilir”

Altılı Masa’da Meral Akşener’in masadan kalkması ve masaya geri dönmesi ile yaşanan krizi sorduğumuz Er, konuyla ilgili şunları söyledi: “Masadan kalkmak değil de ‘Seçimi kazanamayacaksak kazanacak bir yol bulalım’ tarzında, ‘Masadan kalkarım ha’ dedi. Teşbihte hata olmaz, Kemal Bey’in adaylığını güçlendirecek halka, Kemal Bey’in adaylığının meşruiyetini artıracak bir sistematiği yakalamak üzere atılmış bir adım olarak görüyorum ben. Nitekim o günden sonra Sayın Ekrem İmamoğlu’nun ve Sayın Mansur Yavaş’ın cumhurbaşkanı yardımcılığının ilanını da atılan doğru adımın bir sonucu olarak görüyorum. Bu hamlenin de ben Kemal Bey’e ciddi bir farkla seçimi kazandırabileceğini düşünüyorum.“

Düzce‘den Meclis’e mutlaka Millet İttifakı olarak milletvekilleri gönderebilmeleri gerektiğini söyleyen Er, “Bu noktada başarı yakalayabilirsek, ben yerel seçimleri de kazanabileceğimizi ve şehrin kaderini değiştirebileceğimizi düşünüyorum. Benim şahsi olarak en büyük hedefim, hayalim, şehrin kaderine etki edebilmek. Ben şehrin iyi yönetilmediğini düşünen bir insanım, bunu değiştirebilmek için yola çıktım” diye konuştu.

CHP Düzce il Başkanı Semih Cemşit: “Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin sonucu Düzce’de kafa kafaya olur“

Geçmiş dönemlerde Düzceli yurttaşların CHP’ye bu kadar sıcak yaklaşmadığını dile getiren CHP Düzce İl Başkanı Semih Cemşit ise “Düzce’de CHP’ye bakış açısı değişti. Düzce muhafazakâr, merkez sağ yakın bir seçmen kitlesine sahipti. Ama son dönemde bu kırıldı. Genel merkezden esen rüzgârla da bize olan ilginin arttığını hissediyoruz” dedi.

Önümüzdeki seçimlerde Düzceli yurttaşların oy verme eğiliminin değişeceğini dile getiren Cemşit, “Ben cumhurbaşkanlığı seçimlerinin sonucunun Düzce’de kafa kafaya olacağını düşünüyorum, sahada gördüğüm kadarıyla da genel başkanımıza çok ciddi bir ilgi var burada” diye ekledi.

Düzce’de göreve geldiği günden beri istedikleri en önemli şeyin CHP’den bir milletvekili çıkartmak olduğunu dile getiren Cemşit, şu ana kadar Düzce’den CHP’li bir milletvekili çıkmadığını hatırlattı. Düzce’nin çok güzel bir şehir olduğunu anlatan Cemşit, buranın yaşanılabilir bir şehir olması için ellerinden gelen her şeyi yaptıklarını ve yapmaya devam edeceklerini söyledi ve şöyle devam etti: “Bizim hedefimiz Düzce’de birlikte yaşayabilmek, seçimi biz kazanacağız, Kemal Kılıçdaroğlu kazanacak, Altılı Masa kazanacak.”

Kemal Kılıçdaroğlu’nun adaylığı açıklandıktan sonra köylere, mahallelere, esnaflara ve fabrikalara çeşitli ziyaretlerde bulunduklarını belirten Cemşit’e, bu ziyaretlerde olumsuz bir tepki ya da soruyla karşılaşıp karşılaşmadığını sordum. Cemşit sorumu şöyle yanıtladı: “Bazen böyle durumlar olabiliyor. Sohbetlerimizin arasında bize, ‘Teröristlerle ilişkinizi kesin’ diyorlar ama bizim, Altılı Masa’nın böyle bir birlikteliğimizin olmadığını herkes biliyor. Düzce genelinde de zaten böyle bir birliktelik yok. Biz ittifak ortaklarımızla beraber seçim çalışmalarımızı yapıyoruz. Asla böyle bir birlikteliğin söz konusu olmadığını vatandaşlarımıza anlatmaya çalışıyoruz elimizden geldiğince.”

“Cumhur İttifakı 2018’de kazandıkları oyların altında bir oy olacak”

Milletvekili listelerinin açıklanmasından sonra Düzce’de oy verme eğiliminin değişeceğini düşünen yerel gazeteci Nevzat Cingirt ise “Hem MHP’nin hem AKP’nin 2018’de kazandıkları oyların altında bir oy olacaklarını görüyorum. Burada bence esas belirleyici olacak olan AKP ve MHP’nin izleyeceği yol değil, Millet İttifakı’nın seçmene vereceği mesaj, umut, vaat. Asıl bunlar sandıkta belirleyici olacak bence” dedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın özellikle Düzce’de ciddi bir taraftarı olduğunun altını çizen Cingirt, şunları söyledi: “Düzce sandıkları açıldığında Recep Tayyip Erdoğan’ın aldığı oy ile Cumhur İttifakı’nın aldığı oylar arasında ciddi bir makas aralığı olacağını düşünüyorum. Yani insanlar buradaki yerel aktörlerin izledikleri politikalardan ötürü kızgınlıklarını belki onlara boş oy kullanarak ifade edecekler, belki başka partilere kullanarak ifade edecekler ama Recep Tayyip Erdoğan’a o oyu vereceklerini düşünüyorum.“