Türkiye seçimini yaptı. AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, aldığı yüzde 52,16’lık oy oranı ile ipi göğüsledi ve 21 yıllık iktidarına bir beş yıl daha ekledi. 2023 seçimleri, çok sayıda Batılı medya kuruluşu ve uzman tarafından “Dünyanın en önemli seçimi” olarak nitelendiriliyordu. Seçimleri Erdoğan’ın kazanması dünya basınında da geniş yankı uyandırdı, çok sayıda liderden tebrik mesajı geldi.
İngiliz The Guardian gazetesinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın zaferinin ardından diplomasi editörü Patrick Wintour imzalı bir makale yayımlandı. “West caught between fear and hope as Erdoğan extends 20-year rule in Turkey (Batı, Erdoğan Türkiye’deki 20 yıllık iktidarını uzatırken korku ile umut arasında kaldı)” başlıklı analizde Batılı başkentlerin seçimler sırasında sessiz kaldığı hatırlatıldı.
Bu sürede çok sayıda Batılı ülkenin Erdoğan’ın 20 yıllık düzensiz iktidarının sürpriz bir şekilde sona ermesini beklediğini savunan Wintour, seçim sonuçlarının belli olmasının ardından “Batı, korku ile umut arasında kaldı” diye yazdı.
Kampanyalar boyunca yaptığı haberlerle Türkiye’deki seçimleri dünya gündemine taşıyanlardan biri de Financial Times’tı. Gazete, Erdoğan’ın zaferini bir kez daha manşetlerine taşıdı. Erdoğan’ın görev süresine yeni bir beş yıl daha eklediği belirtilen haberde, Türkiye’nin karşı karşıya kalacağı ekonomik zorluklardan bahsedildi.
BBC’de de “Erdoğan’ın seçim zaferi ülkeyi ikiye böldü” başlıklı haber yayımlandı. Haberde Erdoğan ve Kılıçdaroğlu’nun seçim sonrası yaptığı açıklamalara, gün boyunca sandık başında yaşanan usülsüzlüklere ve İYİ Partili Erhan Kurt’un bıçaklanarak öldürülmesine yer verildi. Öte yandan Taksim Meydanı’ndaki kutlamalarda Ortadoğu’dan ve Körfez ülkelerinden gelen çok sayıda kişinin de bulunduğu gözlemi haberde yer aldı.
New York Times ise Erdoğan’ın zaferini şöyle manşetine taşıdı: “Enflasyona, depreme ve zorlu mücadeleye rağmen Erdoğan yeniden cumhurbaşkanı seçildi.” Ben Hubbard imzalı haberde, Erdoğan’ın ne iç politikada ne de dış politikadaki tutumlarını değiştireceği belirtildi.
Bloomberg’de de seçim sonuçlarına ilişkin yayımlanan haberde Erdoğan’ın beş yıl boyunca dış politikada atacağı adımlara ilişkin değerlendirmeler yapıldı ve şöyle denildi:
“Dış politikada Erdoğan’ın bir başka beş yılı muhtemelen, Türkiye’nin, ticaretten Ukrayna’daki savaşa kadar her konuda Doğu-Batı güç mücadelesinde bağımsızlığını savunmaya devam ettiğine şahitlik edecek.”
Politico’da “Türkiye’nin Erdoğan’ı yeniden kazandı” manşetiyle verilen haberde şu değerlendirmeler yapıldı: “Erdoğan, beş yıllık bir görev süresine daha başlarken, 85 milyonluk bu güçlü ülkede demokrasinin gelecekteki yönünü etkilemenin yanı sıra bölge ve ötesinde de siyaseti şekillendirme kapsamında güçlü bir konumda.”
Seçim sonuçları Avrupa’da da pek çok ülkede gündemdeydi. Alman Bild gazetesi, Erdoğan’ın seçim zaferinde yanında futbolu bırakan Mesut Özil’in de bulunduğunu yazdı ve şöyle başlık attı: “Erdoğan seçim zaferini Özil ile kutladı.”
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Fransız Le Monde gazetesi, Erdoğan’ın üçüncü kez kazandığını manşetine taşıdı. Nicolas Bourcier imzalı haberde ilk sonuçların açıklanmasının ardından Erdoğan’ın Kısıklı’da yurttaşlara seslendiği konuşmasından bazı kısımlar hatırlatıldı. Erdoğan’ın seçim zaferinin ilan edildiği haberde, Türkiye’nin içinde bulunduğu ekonomik kriz ve 6 Şubat’ta Kahramanmaraş’ta meydana gelen ve 50 binden fazla yurttaşın hayatını kaybettiği deprem felaketinin de seçmenlerin tercihlerini değiştirmediği analizi yapıldı.
France24 de Türkiye’deki seçimleri manşetine taşıdı. Erdoğan’ın hem Kısıklı’daki hem de Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’ndeki konuşmalarından öne çıkanların paylaşıldığı haberlerde, Biden’dan Putine, dünya liderlerinin Erdoğan’ın seçim zaferini tebrik ettiği de yer aldı.
Seçimler, Rus basınının da gündemindeydi. Rus devlet haber ajansı TASS, seçim sonuçlarını “Erdoğan üçüncü kez cumhurbaşkanı seçildi” başlığıyla manşetine taşıdı. Haberde Erdoğan’ın biyografisine de yer verildi. Erdoğan’ın zaferi Kremlin yanlısı Izvestia gazetesinde de yer buldu, “Erdoğan üçüncü kez cumhurbaşkanı kalacak” manşeti atıldı. Haberde Erdoğan’ın yeniden cumhurbaşkanı olarak seçilmesiyle iç politikada ve dış politikada neler değişebileceği uzmanlarla değerlendirildi.
İsrailli Haaretz gazetesinde Türkiye uzmanı Louis Fisherman tarafından “Erdogan’s Win: Five More Authoritarian, Destitute Years for a Polarized Turkey” başlıklı bir analiz yayımlandı. Millet İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayı ve CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun “imkânsızı başardığına” dikkat çektiği yazısında Fisherman, Kılıçdaroğlu’nun Altılı Masa’yı kurmasına, HDP’nin Kılıçdaroğlu’na verdiği desteğe değindi ve şöyle dedi: “Bu adımlar Türkiye siyasetinde ileriye dönük atılmış cesur adımlardı fakat yetmedi”.
Fisherman’a göre Erdoğan Türkiyesi’nde ekonomide felaketler, sivil toplum ve akademi üzerindeki baskı devam edecek.
My latest: "These elections were a rare space for a younger generation to imagine a new Turkey, where they can openly speak their mind and express their wishes freely. This generation is not going away, and change will come. It is just a matter of time." https://t.co/WUEXpajGZR
— Louis Fishman لوي فيشمان לואי פישמן (@Istanbultelaviv) May 29, 2023
Türkiye’deki seçimler komşu Yunanistan’ın da gündeminde. Kathimerini’de yayımlanan haberde Erdoğan’ın iktidardaki 21 yılını uzattığına dikkat çekildi ve şöyle denildi: “Erdoğan, Türkiye’yi kutuplaştıran ve giderek daha da otoriterleşen politikalar izleme yetkisini kazandı.”
Öte yandan Erdoğan’ın zaferi Arap basınında da geniş yankı uyandırdı.
Liderlerden tebrik mesajları
Seçim sonuçlarının ardından çok sayıda lider, sosyal medyadan paylaştıkları mesajlarla Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı tebrik etti. Katar Emiri Temim bin Hamed Es Sani Twitter’dan paylaştığı mesajında, “Sevgili kardeşim Recep Tayyip Erdoğan; zaferinizi tebrik eder, yeni döneminizde başarılı olmanızı, gelişme ve büyümeyi ilerletmek için kardeş Türk halkının ilerleme, refah ve iki ülke arasındaki güçlü ilişkiler açısından arzularınızı gerçekleştirmenizi dilerim” dedi.
أخي العزيز رجب طيب أردوغان مبارك لكم الفوز، وأتمنى لك التوفيق في ولايتك الجديدة، وأن تحقق فيها ما يطمح له الشعب التركي الشقيق من تقدم ورخاء، ولعلاقات بلدينا القوية مزيداً من التطور والنماء.
— تميم بن حمد (@TamimBinHamad) May 28, 2023
Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Twitter’dan paylaştığı mesajında “sorgulanamaz” zaferi için Erdoğan’ı tebrik etti.
Congratulations to President @RTErdogan on his unquestionable election victory! Tebrikler, Sayın Cumhurbaşkanı! pic.twitter.com/I1IR7g3EWe
— Orbán Viktor (@PM_ViktorOrban) May 28, 2023
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi de Erdoğan’a tebrik mesajı gönderdi. Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanması ve yeniden Cumhurbaşkanı olarak seçilmesi münasebetiyle Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a mesaj gönderdi.”
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de seçim sonuçlarının ardından “Sevgili dostum” diye hitap ettiği Erdoğan’a tebrik mesajı gönderdi, “Bu seçimlerdeki zaferiniz, hem Türkiye Cumhuriyeti’nin lideri olarak gerçekleştirdiğiniz özverili çalışmanın doğal bir sonucu hem de Türk halkının devlet egemenliğini güçlendirme ve bağımsız bir dış politika izleme çabalarınızı desteklediğinin açık bir kanıtıdır” ifadelerini kullandı.
Öte yandan Putin, Türkiye ile geliştirdikleri “yapıcı ilişkiyi” sürdürmeye hazır olduklarını belirtti.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Joe Biden da Erdoğan’ı tebrik etti. Twitter hesabından paylaşım yapan Biden, “NATO müttefikleri olarak ikili meseleler ve ortak küresel zorluklar üzerinde birlikte çalışmaya devam etmeyi dört gözle bekliyorum” diye yazdı.
Congratulations to President Recep Tayyip Erdogan of Türkiye on his re-election.
— President Biden (@POTUS) May 28, 2023
I look forward to continuing to work together as NATO Allies on bilateral issues and shared global challenges.
Eski ABD Başkanı Donald Trump da Erdoğan’ı tebrik eden liderler arasında. Kendi sosyal medya platformu Truth Social’dan bir mesaj paylaşan Trump, “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı sonuna kadar hak edilmiş büyük zaferi için kutlarım. Kendisini iyi tanırım. Dostumdur. Daha da yüksek bir saygınlığa yükselttiği ülkesine ve milletine olan sevgisini bizzat gördüm” diye yazdı.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB Konseyi Başkanı Charles Michel,Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, İngiltere Başbakanı Rishi Sunak da Twitter hesaplarından Erdoğan’ı tebrik eden tweetler attılar. Çin de Erdoğan’ı kutladı.
Congratulations President @RTErdogan on your re-election. I look forward to continuing our work together & preparing for the #NATOSummit in July.
— Jens Stoltenberg (@jensstoltenberg) May 28, 2023
I congratulate @RTErdogan on winning the elections.
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) May 28, 2023
I look forward to continue building the EU-Türkiye relationship.
It is of strategic importance for both the EU and Türkiye to work on advancing this relationship, for the benefit of our people.
Congratulations @RTErdogan for your reelection as President of Türkiye.
— Charles Michel (@CharlesMichel) May 28, 2023
I look forward to working with you again to deepen 🇪🇺-🇹🇷 relations in the years to come.
Deutschland und die Türkei sind enge Partner und Alliierte – auch gesellschaftlich und wirtschaftlich sind wir stark miteinander verbunden. Gratulation an Präsident Erdoğan zur Wiederwahl. Nun wollen wir unsere gemeinsamen Themen mit frischem Elan vorantreiben.
— Bundeskanzler Olaf Scholz (@Bundeskanzler) May 28, 2023
Fransa ve Türkiye’nin birlikte üstesinden geleceği büyük sınamalar var. Avrupa’ya barışın geri gelmesi, Avrakdeniz İttifakımızın geleceği, Akdeniz denizi. Yeniden seçilmesi dolayısıyla tebriklerimi ilettiğim Başkan Erdoğan ile birlikte, ilerlemeye devam edeceğiz.
— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) May 28, 2023
Cumhurbaşkanlığı seçimlerindeki zaferinden dolayı Cumhurbaşkanı @RTErdogan kutluyorum.
— Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) May 28, 2023
Avrupa'nın güvenliği ve istikrarı için işbirliğimizin geliştirilmesini ve ülkelerimizin yararına stratejik ortaklığımızın daha da güçlendirilmesini umuyoruz.
Congratulations to @RTErdogan. I look forward to continuing the strong collaboration between our countries, from growing trade to tackling security threats as NATO allies.
— Rishi Sunak (@RishiSunak) May 28, 2023
Afganistan’da iktidarı ele geçiren Taliban da Erdoğan’a tebrik mesajı yolladı. Afganistan’ın Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Afganistan ve Türkiye halkları arasındaki din birliği, kardeşlik ve dostluğun sürekli olması gerektiği” ifade edildi. Erdoğan’ı tebrik edenlerden biri de Hamas. Hamas’ın yaptığı paylaşımda, “Filistin direniş hareketi Erdoğan’ın tarihi zaferinin Türkiye’nin Arap ve Müslüman dünyasıyla bağlarını sağlamlaştırması, bölgesel ve uluslararası itibarını güçlendirmesi ve dünyadaki adalet sorunlarını sahiplenmesi için yeni bir başlangıç noktası olmasını umuyor” denildi.