TÜİK’e göre temmuz enflasyonu aylık yüzde 9,49 ve yıllık yüzde 47,83 oldu. TÜİK, AKP iktidarının üçüncü en yüksek aylık enflasyonunu açıkladı. ENAG, ise aylık enflasyonu yüzde 13,18 ve yıllık enflasyonu yüzde 122,88 olarak ölçtü. AKP iktidarının en yüksek yıllık enflasyonunu ölçüldüğü Kasım 2022’den bu yana TÜİK’in ölçtüğü enflasyon azalırken, temmuz ayında artış kaydedildi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), temmuz ayı enflasyon verilerini açıkladı. TÜİK’e göre tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) temmuzda yüzde 9,49 arttı. Önceki ay yüzde 38,21 olarak açıklanan yıllık enflasyon yüzde 47,83’e yükseldi. 2023 yılının başından bu yana ölçülen yedi aylık enflasyon ise 31,14 oldu.
Açıklanan aylık enflasyon AKP iktidarının en yüksek üçüncü aylık enflasyonu oldu. 2003 yılını baz kabul eden TÜİK hesaplamasına göre, şimdiye kadar en yüksek aylık enflasyon, aralık 2021’de (yüzde 13,58) ve ocak 2022’de (yüzde 11,10) ölçüldü. Aralık 2021’de Türk Lirası hızla değer kaybetmiş, uzun süre aşılamayan döviz kuru rekorları görülmüş ve ardından TCMB’nin piyasaya müdahalesiyle birlikte kur korumalı mevduat (KKM) sistemi ilan edilmişti.
Merkez Bankası tahminlerini yükseltmişti, beş aylık enflasyon yüzde 20,5 düzeyinde olmalı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 2023’ün üçüncü enflasyon raporu toplantısında enflasyon tahminlerini yükseltti. Hafize Gaye Erkan başkanlığında ilk kez yapılan toplantıda TCMB’nin 2023 yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 22,3’ten yüzde 58’e çıktı. TCMB’nin enflasyon tahminleri, 2024 yıl sonu için yüzde 33 ve 2025 yıl sonu için yüzde 15 oldu.
TÜİK’e göre, AKP iktidarının en yüksek yıllık enflaysonu yüzde 85,51 ile kasım 2022’de gerçekleşti ve yıllık enflasyonun düşüşü haziran ayına kadar sürdü. Haziran ayında yüzde 38,21 olan yıllık enflasyonun, TCMB’nin tahminlerini yükseltmesinin ardından düşüş trendi sona erdi. 2023 yılının sonunda TCMB’nin yüzde 58 olan tahminin tutması için, yılın son beş ayında enflasyonun yüzde 20,5 olması gerekiyor.
En yüksek aylık enflasyonda akaryakıt fiyatları ve vergi artışları etkisi
14 ve 28 Mayıs seçimlerinin ardından, kur artışlarının da etkisiyle akaryakıt fiyatları artarken, ulaştırma harcama grubu yüzde 17,75 ile en yüksek aylık enflasyonun hesaplandığı kalem oldu. Ulaştırma enflasyonunu, yüzde 13,61 ile sağlık harcamaları ve yüzde 11,92 ile lokanta ve oteller grubu takip etti. Vergi artışlarıyla gelen zamların ardından, aylık enflasyonu yüzde 11,92 olarak hesaplanan alkollü içecekler ve tütün grubunda da manşet enflasyonun üzerinde artış oldu.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
TÜİK’in harcama gruplarında en yüksek yıllık enflasyon yüzde 82,62 ile lokanta ve oteller grubunda oldu. Bu grubu, yüzde 75,95 ile sağlık ve yüzde 60,72 ile gıda enflasyonu izledi. Doğalgazın endeks içinde ağırlığının sıfır olarak alındığı mayıs ayından itibaren büyük gerileme hesaplanan konut harcamaları, yüzde 19,31 temmuz ayında da en düşük yıllık enflasyonun ölçüldüğü grup oldu.
OKUYUN: Erdoğan’ın seçim vaadi olan “ücretsiz” doğalgaz, emeklinin ve memurun cebinden çıkacak
ENAG’a göre en yüksek enflasyon ulaştırmada
Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) enflasyonu, temmuzda aylık yüzde 13,18 ve yıllık yüzde 122,88 olarak ölçtü. ENAG’a göre aylık enflasyonda en yüksek artış, TÜİK hesabında olduğu gibi, ulaştırma harcamalarında oldu. ENAG, ulaştırmada aylık enflasyonu yüzde 22,08 olarak açıkladı. Ulaştırmayı, yüzde 20,76 ile yönetilen/yönlendirilen harcamalar ve yüzde 14,66 ile gıda ve alkolsüz içecekler izledi. ENAG’a göre en düşük aylık enflasyon ise yüzde 1,13 ile giyim ve ayakkabı harcama grubunda oldu.
ENAG ile TÜİK’in ölçtüğü enflasyonlar arasındaki makas, TÜİK’in doğalgaz hesabı ile tekrar açılmaya başlamıştı. ENAG, mayıs ayı için enflasyonu, doğalgaz endeksini sıfır kabul ederek ve fiyatlarda artış olmadığı varsayımıyla iki ayrı hesapla duyururken, haziran ayından itibaren TÜİK’in doğalgaz hesabını uygulamadı.
Manşet enflasyon ile çekirdek enflasyon makası kapanıyor
Çekirdek enflasyon olarak bilinen, gıda ve enerji hariç C grubu enflasyon, aylık 9,61 ve 56,09 olarak açıklandı. Çekirdek enflasyonun yüksek olması, enflasyondaki artış eğilimimin sürdüğü şeklinde yorumlanıyor. TÜİK’in doğalgaz hesabı, çekirdek enflasyon ile yıllık enflasyon arasındaki farkın açılmasına neden olmuştu. Nisan ayında çekirdek enflasyon yüzde 45,5 ve TÜFE yüzde 43,68 olarak açıklanmıştı. Mayıs ayında çekirdek enflasyon yüzde 46,62’ye yükselirken, manşet enflasyon yüzde 39,59’a geriledi. Haziran ayında çekirdek enflasyon yüzde 47,33 ve manşet enflasyon yüzde 38,21 olarak açıklanmış ve fark daha açılmıştı.
Temmuz ayında ise TÜİK’in aylık enflasyonun ölçülen yüksek artış ile çekirdek enflasyon ile manşet enflasyon arasındaki makas kapanmaya başladı.
Yİ-ÜFE yıllık yüzde 44,5 ve aylık yüzde 8,2 oldu
TÜİK temmuz ayının yurtiçi üretici fiyat endeksini (Yİ-ÜFE) de açıkladı. Yİ-ÜFE’de önceki aylara göre artış olurken, bazı alt kalemlerde haziran ayına göre düşüş kaydedildi.
Sanayinin dört sektörünün yıllık fiyat artışları, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 58, imalatta yüzde 51, elektrik, ga ve buharda yüzde -18 ve su temininde yüzde 63 olarak gerçekleşti. Ana sanayi gruplarında ise yıllık enflasyon ara malında yüzde 46, dayanıklı tüketim malında yüzde 55, dayanıksız tüketim malında yüzde 63, enerjide yüzde 4 ve sermaye malında yüzde 63 oldu.
