Parkinson hastalarında halihazırda denenmekte olan bir gen terapisi yöntemi, ciddi alkol bağımlılığı için tek seferlik bir tedavi sağlayabilir.
Alkol bağımlılığına yatkın makak maymunları üzerinde yapılan; dopamin salınımı ile ilgili bir araştırmada, gen tedavisinin ardından maymunların alkol tüketiminde yüzde 90’a varan oranda azalma tespit edildi.
Araştırmayı yürüten Profesör Kathleen Grant, “İçki içme oranı neredeyse sıfıra indi” dedi: “Bu hayvanlar aylar süren deney boyunca su içmeyi tercih etti ve alkol içmekten tamamen kaçındı.”
Diğer bağımlılık yapıcı maddeler gibi alkol de, beyinde dopamin adı verilen kişiyi iyi hissettiren bir hormonun salınımını tetikliyor. Ancak devamlı alkol kullanımı dopamin salınımını azaltıyor ve alkol bağımlısı olan kişiler artık alkol almaktan zevk almıyor. Grant, “Görünüşe göre daha fazla içiyorlar çünkü sarhoşluk halini sürdürme ihtiyacı hissediyorlar” dedi.
Gen terapisi ise, dopamin sentezleyen beyin hücrelerinin işlevini artırarak bu dopamin ödül yolunu sıfırlamayı amaçlıyor.
Dopamin ödül yollarını sıfırlamanın alkol alma isteğini engelleyip engelleyemeyeceğini merak eden araştırmacılar, beynin bağımlılık ve ödülle ilgili bir bölgesine “Beyin-türevli nörotrofik faktör” adlı bir proteinin genini iletti.
Grant, “Dopamin sentezini artırmak için bu genle dopamin üreten hücreleri hedefledik, böylece kronik içiciliğin götürdüğü şeyi yeniledik veya geri getirdik” dedi.
Deney sonucunda, maymunlar kalıcı olarak aşırı dopamin salgılamaya başladı ve daha sonraki alkol tüketimlerini yüzde 90’a kadar azalttı.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Bu deneyde genin doğru yere iletilmesinde kullanılan tedavi yöntemi; Parkinson hastalığı olan yetişkinlerinde, ayrıca sinir sistemini etkileyen ve hareket sorunlarına neden olan nadir bir genetik bozukluğu sahip çocuklarda denenmişti.
Deneyi yöneten araştırmacılar gen terapisinin, genetik bozuklukların tedavisinde tıp adına çığır açıcı olabileceğini düşünüyor: “Nörolojik bozukluklar ve belki de psikiyatrik bozukluklar için gen terapisi çağına giriyoruz ve bu çalışmanın bu yönde çok umut verici olduğunu düşünüyorum.”
Grant, tekniğin insanlar üzerinde test edilebilmesi için hayvan deneylerine ihtiyaç olduğunu da sözlerine ekledi. Ayrıca, gen terapisi prosedürü beyin ameliyatı gerektirdiğinden ve geri döndürülemez olduğundan dolayı, muhtemelen sadece en şiddetli alkol bağımlılığı vakalarında kullanılacağını belirtti: “Diğer tüm tedavi biçimlerinin işe yaramadığı kişiler için en uygun yöntem olacaktır.”
Kaynak: Guardian
Derleyen: Ahmet Emir Sevindik
