Çin Devlet Başkanı ve Çin Komünist Partisi (ÇKP) Genel Sekreteri Şi Cinping, göreve gelmesinden bu yana yolsuzlukla mücadele politikasında sert önlemler alıyor. Geçtiğimiz dönemlerde üst düzey finans sektörüne ve orduya yönelen bu politikalar, kimileri tarafından eleştirilirken kimileri tarafından da beğeniyle karşılanıyor. İşte Şi’nin yolsuzlukla mücadele politikası hakkında bilmeniz gerekenler.
Çin Devlet Başkanı ve Çin Komünist Partisi (ÇKP) Genel Sekreteri Şi Cinping, yolsuzlukla mücadele politikasını genişletmeye devam ediyor. Şi, özellikle finans, enerji ve altyapı sektörlerine yöneldiği yolsuzlukla mücadele politikasında aldığı sert önlemler nedeniyle gündem oluyor.
Çin’de yolsuzlukla mücadele bir yandan finans sektörünü hedef alırken öbür yandan da Çin’deki nihai güç dengesinin bulunduğu orduyu da hedef alıyor. Geçtiğimiz yıl 100’den fazla banka sahibi ve üst düzey finans çalışanı, çeşitli sebeplerle cezalandırıldı. Bunun yanı sıra Çin Halk Kurtuluş Ordusu içinde de özellikle nükleer roket kuvvetini yöneten generallerin ve Savunma Bakanı Li Şangfu’nun görevden alınması da Şi’nin yolsuzlukla mücadele politikasının nedenleri arasında.
Çeşitli generallerin de yolsuzlukla mücadele kapsamında görev alması Şi’nin yolsuzlukla mücadele politikasında ne kadar ısrarcı olduğunu gösteriyor.
Şi’nin yolsuzlukla mücadele politikasında aldığı önlemler nedir? Yolsuzlukla mücadele politikası ne zaman sona erecek? Şi, neden yolsuzlukla mücadele konusunda bu kadar ısrarcı?
Şi, ÇKP içinde Mao tarzı yönetime geri mi dönüyor?
Çin’deki birçok sektörde ve özellikle son dönemde yönelinen yüksek düzey bankacılık sektörlerinde yolsuzlukla en ufak ilişkisi olan isimler, Şi’nin talimatıyla hem sektörden hem de partiden hızlıca ihraç ediliyor. Bu politika nedeniyle eski Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Jospeh Stalin’e benzetilen Şi, birçok kişi tarafından da sevilmeye devam ediyor.
Georgia State Üniversitesi Çin Araştırmaları Başkanı Andrew Wedeman, Şi’nin yolsuzlukla mücadele politikası hakkında şunları söylüyor:
“Şi, üst düzey yolsuzluk konusunda paranoyak olabilir ancak korkusu hayal ürünü değil. Korktuğu yolsuzluk kesinlikle gerçek. Şi’nin siyasi avantaj elde etmek için baskıdan yararlandığı da muhtemelen doğrudur.”
Çin Halk Cumhuriyeti’nin ilk lideri Mao Zedung, parti sadakati yaratarak yolsuzluğun önlenebileceğini iddia ediyordu. Kendisinden sonra gelen Deng Şiaoping ve Hu Jintao ise insanların hayat tarzlarını iyileştirerek yolsuzluk isteğinin ortadan kaldırılacağına inanıyordu.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Hu’nun görevini devretmesiyle birlikte Çin, üst düzey yolsuzlukların arttığı bir ülkeye dönüştü. Görünen o ki Şi, Mao’nun parti sadakati politikasına geri dönüyor. Özellikle yolsuzluğa ismi bulaşmış isimlerin parti aracılığıyla suçlanması ve suçlamaların incelenmesinin de parti bünyesinde yapılması Şi’nin siyasi hamlelerinden biri.
Yolsuzlukla mücadele politikası kapsamında bir gece ortadan kaybolabilirsiniz
Çin’de üst düzey sektörlerde bulunan isimlerin birçoğu ÇKP üyesi. ÇKP üyesi olmaları aynı zamanda belirsiz suçlamaları da beraberinde getirebiliyor. Örneğin ÇKP Disiplin Kurulu’na parti ahlakına aykırı davranış sebebiyle zaman zaman hesap vermeleri gerekiyor.
Şi’nin en etkili politikalarından olan Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu ise en fazla korkulan komisyonlardan biri. Yolsuzluk yaptığı düşünülen bir ÇKP üyesi, belli bir süreliğine ortadan kaybolabilir. Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu, çeşitli isimleri gizli yerlerde sorgulamak için götürebiliyor. Teorik olarak ailelerine haber verilmesi gerekse de çoğu zaman haber dahi verilmiyor.
Bir gün toplum içinde görünüyorsanız ve ertesi gün bir anda kaybolduysanız Çin’de sorgu için bir yerlere götürdüğünüz varsayılabilir.
Toronto Üniversitesi’nden siyaset bilimci Lynette Ong, bu politikanın etkileri hakkında şunları söylüyor:
“Bu, 1979’dan bu yana Çin’in ekonomik büyümesinin itici gücü olan yaratıcı, girişimci ve risk alma dürtüsünü azaltıyor.”
Uzmanlara göre çoğu Çinli, bu politika sebebiyle üst düzey sektörlerde yenilik getirici ve yaratıcı çalışmalardan kaçınıyorlar. İşlerinde başarılı olarak üst mevkilere çıktıkları zaman belirsizlikle dolu bir yaşamla karşılaşmaktan çekinen birçok Çinli, işlerinde yaratıcı ve yenilikçi fikirleriyle ön plana çıkmaktan korkuyor.
Yolsuzlukla mücadele politikası ne zaman son bulacak?
Uzmanlara göre Şi, etrafında çalışan isimlerin temiz ve çalışkan olmasını istiyor. Temiz olabilmelerinin yolunun da parti sadakati ve yolsuzlukla ilişkilenmemiş olmaları gerektiğini düşünen Şi, yolsuzlukla mücadele politikasından vazgeçecek gibi görünmüyor.
Ancak bu politikanın Çin ekonomisindeki ileri atılımların önüne de engel koyuyor.
Kaynak: BBC
