Erzincan İliç’teki altın madeninin yaklaşık iki yıl önce de Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) “siyanür sızıntısı” iddiaları nedeniyle gündeme geldi ancak o dönemde yapılan uyarılar Genel Kurul tutanaklarında kaldı.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal ve 22 CHP milletvekili, İliç’teki siyanür sızıntısını genel görüşme önergesi ile 27 Haziran 2022’de Meclis gündemine taşıdı. Ancak genel görüşme önergesi Meclis Genel Kurulu’nda görüşülmedi. CHP Kahramanmaraş Milletvekili Ali Öztunç da yine 2022 Haziran’da Genel Kurul’daki konuşmasında siyanür sızıntısı iddiasıyla ilgili “Türkiye’nin Çernobil’i” uyarısında bulundu. Bu uyarı da dikkate alınmadı ve sadece Genel Kurul tutanaklarında kaldı.
“TBMM’nin kayıtsız kalması beklenemez, tehlikenin boyutları kavranmalı”
CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal ve 22 CHP milletvekilinin imzasıyla “siyanür sızıntısı” nın görüşülmesi için verilen ve Genel Kurul gündeminde ele alınamayan önergede İliç’teki tehlikeye dikkat çekilerek “Ülkemizin Doğu’sunda Fırat Nehri’nin hayat verdiği kentlerde yaşayan vatandaşlarımız, birkaç gündür deyim yerindeyse diken üstündedir. Erzincan’ın İliç ilçesinde özel bir firma tarafından işletilen altın madeni sahasında siyanür taşıyan borular patlamıştır. Akabinde yaklaşık 20 ton siyanürlü suyun, sülfürik asit ve çok sayıda zehirli kimyasal maddenin, önce madenin altındaki dereye, oradan da Fırat Nehri’ne karıştığı iddia edilmektedir. Nitekim sorumlu özel maden firması, siyanür akıntısını doğrulamıştır. Yalnız dökülen siyanür miktarının 8 kilogram olduğu öne sürülmüştür” denildi.
Önergede, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve valilikten “siyanürün Fırat Nehri’ne ulaşmadığı” açıklamalarının yapıldığına işaret edilerek şu görüşlere yer verildi:
“Erzincan merkezli siyanür akıntısı, kamu sağlığını, vatandaşlarımızın güvenliğini ve yaşama hakkını doğrudan ilgilendirmektedir. Halkı temsil eden TBMM’nin bu tür ciddi bir mesele karşısında kayıtsız kalması beklenemez. Tehlikenin boyutu kavranmalıdır. İlgili kamu kurumlarının açıklamalarının ve savunmalarının, ikna edici nitelikte olmadığı da ortadadır. TBMM Genel Kurulunda bir genel görüşme açılarak, Erzincan’da maden sahasındaki siyanür akıntısının çevreye, toprağa, suya verdiği zarar ele alınmalı, 20 ton siyanürlü suyun Fırat Nehri’ne aktığı iddialarına yönelik atılması gereken adımlar masaya yatırılmalıdır.”
CHP’li Ali Öztunç: “İliç, Türkiye’nin Çernobil’i”
CHP’nin genel görüşme önergesinin yanı sıra 28 Haziran 2022’de de CHP Kahramanmaraş Milletvekili Ali Öztunç, Meclis Genel Kurulu’nda söz alarak İliç ile ilgili siyanür sızıntısı iddialarını gündeme getirdi.
Meclis tutanaklarına göre, İliç’in çevre felaketiyle gündemde olduğunu belirten Öztunç, 12 Haziran’da CHP İzmir Milletvekili Sevda Erdan Kılıç’la İliç’teki maden ocağının o bölgeye yaşattıklarını anlatmak, kamuoyunun gündemine getirmek, hükümeti uyarmak için İliç’e gittiklerini aktardı.
Öztunç’un konuşması tutanaklara şöyle yansıdı:
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
“Orada yaptığım konuşmada demiştim ki: ‘Bakın, burası çok tehlikeli bir bölge haline gelmiş, devasa siyanür havuzları var. Kanada’da bu siyanür havuzları yok, buradaki firma Kanadalı bir firma. Bizim başka bir teknoloji kullanmamız ya da kullandırmamız gerekiyor. Burada olası bir facia. Erzincan deprem bölgesi.’ Olası bir depremde bu siyanür havuzlarının patlayacağı, başka bir şey olacağı ve bu siyanürün toprağa karışacağı uyarısında bulunmuştuk. Ama kimse dinlemedi bizi. Çok da süre geçmedi. İki hafta sonra hemen bir siyanür borusunun patladığı ve toprağa, Fırat’ı besleyen derelere aktığı yönünde kamuoyuna bilgi ulaştı. İddia, 20 bin ton siyanürün Fırat’a ulaştığı yönünde ancak şirket ‘Sadece sekiz kilogram’ diyor. Sekiz kilogram değil, emin olun, 1 gram bile olsa tehlikelidir. ‘Erzincan, Divriği Sivas, Tunceli Ovacık, Elazığ, Keban Barajı büyük tehlikeye girer’ diye uyardık ama dinletemedik. Bakın, Bakanlık dün bir açıklama yaptı, dedi ki: ‘Üretimi durduruyoruz’ Güzel, olması gereken bu zaten. Teşekkür ediyoruz.“
Tutanaklara yansıyan sözlerinde CHP’li Öztunç “Hükümet artık tedbir almalı. Bu, Türkiye’nin Çernobil’idir. Lütfen daha dikkatli olsunlar” uyarısında da bulundu.
