BRICS ülkeleri Rusya’nın Kazan kentinde üç günlük zirvede bir araya geldi. BM Genel Sekreteri Guterres ve Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan da zirveye katıldı. Ülkeler Kazan Deklarasyonu’nu kabul etti. İlk gelen bilgiler Hindistan’ın Türkiye’nin BRICS üyeliğini reddettiği yönünde. İşte zirvenin detayları.
16. BRICS Zirvesi sona erdi. Zirvede 30’u aşkın devlet yer aldı. BM Genel Sekreteri Guterres ve Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan zirvede özel davetli olarak yer aldı. Rusya Devlet Başkanı Putin yeni bir ekonomik platform önerisi yaptı. Çin ve Hindistan ikili ilişkilerini görüştü. Katılımcılar küresel ekonomik iş birliği fırsatlarını değerlendirdi.
Putin: “‘Yumruk hukuku’ ile devam edemeyiz”
Rusya Devlet Başkanı Putin, BRICS’in uluslararası hukukun önemini artırmayı amaçladığını vurguladı. Putin, BM sisteminin 21. yüzyıl koşullarına uyarlanması gerektiğini söyledi.
Rusya lideri, “yumruk hukuku”nun ekonomide ve ticarette uygun tepkiler doğurduğunu belirtti. Putin, “Büyük bir gemiyi döndürmek zaman alır” dedi.
Putin: “Ortadoğu tam ölçekli bir savaşın eşiğinde”
Rusya Devlet Başkanı, Ortadoğu’daki her türlü teröre karşı olduklarını vurguladı. Putin, bölgenin tam ölçekli savaşın eşiğinde olduğunu söyledi. Putin, Ortadoğu’da barışın ancak Filistin halkına yapılan tarihi haksızlığın düzeltilmesiyle sağlanabileceğini belirtti. Bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasının barış için garanti olacağını ifade etti.
Rusya: “Kendi ekonomik platformumuzu kurmalıyız”
Putin, yeni küresel ekonomik büyüme dalgasının çoğunluk ülkelerinde doğduğunu açıkladı. Rus lider, BRICS’in kendi ekonomik platformunu kurma zamanının geldiğini söyledi. Rusya lideri, Küresel Güney ve Doğu’ya yatırım akışını artırmayı hedeflediklerini söyledi. Putin ayrıca üretim, lojistik ve teknoloji alanlarında güvenilir mekanizmalar kurulmasını istedi.
Ekonomik konular masada
Putin, üye ülkelerin ekonomik potansiyelini artıracak bir platform önerisini gündeme getirdi. BRICS ülkeleri altyapı ve teknoloji alanlarında iş birliği konularını ele aldı. Ülkeler üretim ve lojistik zincirlerini geliştirmeyi planlıyor. Çok taraflı finansal mekanizmalar için görüşmeler gerçekleşti.
BRICS ülkeleri, Kuzey-Güney ulaşım koridoru ve Kuzey Deniz Yolu projelerini de değerlendirdi. Ülkeler arasında yeni ticaret mekanizmaları gündeme geldi. Putin, ilgili ülkeleri projelere katılmaya davet etti. Uluslararası taşımacılık kapasitesinin artırılması hedefi kondu.
BRICS Kalkınma Bankası 5 milyar Dolarlık kredi verecek
Bruegel ekonomik düşünce kuruluşu verilerine göre BRICS, küresel ticaretin yüzde 20’sini oluşturuyor. BRICS Kalkınma Bankası 2024’te 5 milyar dolarlık kredi planladı. Dünya Bankası aynı dönemde 72,8 milyar dolarlık kredi ve hibe dağıtacak. Bankacılık sektöründe yeni iş birliği alanları belirlendi.
Erdoğan: “BRICS adil dünya düzenine katkı sağlıyor”
Erdoğan, BRICS ile iş birliğini önemsediklerini belirtti. Türkiye, çok taraflı platformlarda ortak çalışmayı destekliyor. Erdoğan, karşılıklı saygı ve fayda temelinde iş birliği çağrısı yaptı. BRICS’in adil dünya düzenine katkı sağladığını vurguladı.
BRICS Liderler Zirvesi’nde savaş gündemi önemli yer buldu
Zirve katılımcıları Ortadoğu krizi ve Ukrayna konularını görüştü. Guterres, Gazze’de ateşkes çağrısı yaptı. BM Genel Sekreteri rehinelerin serbest bırakılmasını istedi. Lübnan sınırında çatışmaların durması gerektiğini söyledi.
BRICS zirvesi: BM reformu tartışmaları
Putin, BM sisteminin çağın gereklerine göre güncellenmesi gerektiğini söyledi. Asya, Afrika ve Latin Amerika ülkelerinin BM’de daha fazla temsili konuşuldu. Güvenlik Konseyi’nin yapısında değişiklik önerildi. BM’nin evrensel rolüne vurgu yapıldı.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
İran’dan yaptırım açıklaması
İran Cumhurbaşkanı Pezeshkian, uluslararası yaptırımların barışı tehdit ettiğini belirtti. Yaptırımların ülkelerin finansal kaynaklara erişimini engellediğini vurguladı. Uluslararası iş birliği süreçlerinin zarar gördüğünü söyledi. BRICS’in şeffaf ve adil iş birliği ilkeleri geliştirmesi gerektiğini ifade etti.
Güney Afrika’dan “çok kutupluluk” vurgusu
Güney Afrika Devlet Başkanı Ramaphosa, Kazan zirvesini “en başarılı” BRICS toplantısı olarak nitelendirdi. Küresel Güney’in çok kutuplu kalkınmayı desteklediğini ifade etti. Ekonomi, kültür ve sosyal alanlarda iş birliği vurgusu yaptı. Yeni üyelerin katılımının önemine değindi.
Ermenistan-Azerbaycan görüşmeleri
Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ile Ermenistan Başbakanı Paşinyan, BRICS zirvesi kapsamında Kazan’da bir araya geldi. İki lider, barış anlaşmasının sonuçlandırılması için dışişleri bakanlarına talimat verdi.
Görüşmede sınır belirleme çalışmaları ve karşılıklı çıkar konuları ele alındı. Liderler, “Barış ve Devletlerarası İlişkilerin Kurulması Anlaşması”nı en kısa sürede tamamlamayı hedefliyor.
BRICS genişleyecek mi?
BRICS’e 30’dan fazla ülke üyelik başvurusunda bulunmuş durumda. Mısır, Etiyopya, İran, Suudi Arabistan ve BAE, Ocak 2024’te üye muştu.
Sudan ve Pakistan üyelik için ilgi gösteren ülkeler arasında.
Türkiye’de ağustos ayında birliğe resmi üyelik başvurusu yaptı. Fakat gelen ilk bilgilere göre Hindistan, Türkiye’nin BRICS üyeliğini veto etti.