Evrimsel süreç bizi mükemmel bir varlık haline getirmediyse, hâlâ bu kadar kusurlu bir biyolojide neden kusursuzluk beklentisi içindeyiz? Bilim hataları düzeltebilir ama onu kimin, ne amaçla kullandığı daha büyük bir kusur yaratmaz mı? Mükemmel miyiz yoksa kusurlarla mı yaşıyoruz? Eksik Olan’da bu hafta Alp Y. Kozanoğlu ve Ömer Çeşit İnsanın Kusurları kitabını analiz etmeye devam etti.
Yazar Nathan Lents, 2000 yılından bu yana hücre ve kanser biyolojisi, evrim ve genetik üzerine araştırma raporları yayımlıyor. Kitap, insan türünün evrimsel geçmişinden miras kalan kusurları ele alıyor. İşlevsiz genler, kırık kromozomlar, kuyruksokumu, sinir yollarındaki gariplikler, bilişsel yanlılıklar ve şiddet eğilimleri gibi tasarım hataları üç başlık altında sınıflandırılıyor: Farklı zamanlarda evrilen yapılar, adaptasyon eksiklikleri ve evrimin sınırlarından doğan kusurlar.
Eksik Olan’da bu hafta Alp Y. Kozanoğlu ve Ömer Çeşit yazar Nathan Lents’in Metis kitabevinden çıkan İnsanın Kusurları kitabını ikinci kısımda yorumlamaya devam etti.
İnsan bedeni, kusursuz bir yapıdan çok, evrimin rastlantılar ve hatalarla şekillendirdiği bir sonuçtur. Nathan Lents, insan vücudundaki işlevsiz genlerden ters tasarlanmış göz yapısına, kötü yerleştirilmiş sinüslerden verimsiz üreme sistemine kadar pek çok yapısal ve zihinsel kusura dikkat çeker. Evrim, yeni yapılar eklerken eski hataları ortadan kaldırmaz; uyumsuz parçalar üst üste birikir. Bellek yanılgıları, bilişsel hatalar ve karar verme kusurları gibi zihinsel zayıflıklar da bu evrimsel mirasın bir parçasıdır. İnsan bedeni ve zihni, ne kusursuz ne de özel bir tasarımın ürünüdür; aksine sürekli devam eden bir evrimsel süreçte ortaya çıkan eksik, kusurlu ve çoğu zaman verimsiz bir yapıdır. Nathan Lents’in çalışması, insanın bu eksiklerini bilimsel bir bakış açısıyla gözler önüne seriyor.
İnsan retinası niye ters? Diğer hayvanlara kıyasla üst solunum yolu enfeksiyonlarına neden daha açığız? Bedenimizde niçin gereksiz kemikler var? Dizlerimiz, sırtımız ve belimiz niye sık sık sorun çıkarıyor? Birçok hayvan tek çeşit besinle bütün ihtiyacını karşılayabilirken biz neden “dengeli” beslenmek zorundayız? İnsanda neden işlevsel genlerin yanı sıra bir o kadar da bozuk, işlevsiz gen var? DNA’mız niye geçmiş enfeksiyonlardan kalan milyonlarca virüs “enkazı” içeriyor? Primatlar içinde neden bebek ve anne ölüm oranı en yüksek olan tür biziz? İnsanın bağışıklık sistemi niye kendi bedenine bu denli sık saldırıyor? Baş tacı edilen beynimiz yanılgılara ve kötü kararlar vermeye neden bu denli yatkın?
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
(Kitap tanıtım bülteninden)
