Google, 6 Şubat 2023’te meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerde erken uyarı sisteminin beklenen düzeyde çalışmadığını ve milyonlarca insanın hayatını etkileyebilecek önemli bir alarmın yalnızca 469 kişiye gönderildiğini açıkladı.
Google, 6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş merkezli depremlerde 10 milyon kişiye uyarı gönderemediğini kabul etti.
Depremde hayatını kaybeden 55 binden fazla kişinin büyük çoğunluğu, gece saatlerinde yaşanan sarsıntıya uykuda yakalanmıştı.
Google’ın Android cihazlar üzerinden çalışan Android Earthquake Alerts (AEA) sistemi, bu tür anlarda devreye girerek, şiddetli sarsıntılar başlamadan saniyeler önce kullanıcıları uyarmayı amaçlıyor. Ancak sistem, 7,8 büyüklüğündeki ilk deprem sırasında yalnızca 469 kişiye en yüksek uyarı seviyesi olan “Harekete Geç” bildirimi gönderdi. Yaklaşık 10 milyon kişinin bu uyarıyı alabileceği belirtilmişti.
Google, BBC’ye yaptığı açıklamada, 500 bin kişinin ise daha hafif sarsıntılar için geliştirilen ve telefonun sesini açmayan “Dikkatli Ol” uyarısıyla bilgilendirildiğini bildirdi. Oysa “Harekete Geç” uyarısı, özellikle gecenin 04.17’sinde yaşanan ilk sarsıntı nedeniyle hayati öneme sahipti. Bu uyarı, kullanıcıların telefonlarının sessiz modunu devre dışı bırakarak yüksek sesli alarm çalıyor ve ekranın tamamında beliriyor.
“Kimse uyarı almadı”
BBC muhabirleri, depremin ardından Türkiye’nin güneydoğusunda pek çok şehirde araştırmalar yaparak, bu yüksek seviye uyarıyı almış kişilere ulaşmak istedi. Aylar süren saha çalışmasına rağmen bir tek kullanıcı bile “Harekete Geç” bildirimi aldığını söylemedi. BBC, bu bulgular üzerine 2023 yılı içinde durumu haberleştirmişti.
Google, depremin şiddetini yanlış hesapladığını ve bu nedenle sistemin olması gerektiği gibi çalışmadığını kabul etti. Teknoloji devi, daha önce bu sistemin “iyi çalıştığını” belirtmişti ancak son açıklamasında, “Her depremde öğrendiklerimizle bu sistemi geliştirmeye devam ediyoruz” ifadelerini kullandı.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Android Deprem Erken Uyarı Sistemi nasıl çalışıyor?
Google’ın Android Deprem Erken Uyarı Sistemi, Android işletim sistemine sahip telefonlardan gelen sarsıntı verilerini analiz ederek olası bir depremin başladığını tespit edebiliyor. Deprem dalgaları yer kabuğunda görece yavaş ilerlediği için sistem, merkez üssünden uzak bölgelerde yaşayan insanlara sarsıntı ulaşmadan önce uyarı gönderebiliyor.
Kahramanmaraş depremleri, sistemin sınırlarını ve mevcut algoritmanın eksikliklerini de ortaya koydu. Uzmanlar, bu tür teknolojilerin yalnızca yazılımsal başarıya değil, aynı zamanda kamusal güvene ve şeffaflığa da ihtiyaç duyduğunu vurguluyor.
Kaynak: BBC
