Ağustos 2025’te cinsel taciz ifşalarına destek vermek için bir araya gelen Kadın+ Edebiyatçılar grubu, yayıncılık sektörünün tüm bileşenlerine yapısal dönüşüm çağrısı yaptı. Grup, Türkiye Yayıncılar Birliği ve yayınevlerinden Toplumsal Cinsiyete Dayalı Ayrımcılık ve Şiddeti Önleme Politika Belgesi oluşturmasını, şikâyet mekanizmaları kurmasını ve yüzde 50 kadın temsili hedefini benimsemesini talep etti.
Kadın+ Edebiyatçılar grubu, Beyoğlu’ndaki Frankeştayn Kitabevi’nde bir araya gelerek yayıncılık sektöründe cinsel taciz ve şiddete karşı somut önlemler alınması çağrısı yaptı. Edebiyatçılar Ayşegül Devecioğlu, Başak Sayan, Simla Sunay, Irmak Zileli ve Cemran Öder’in okuduğu açıklamada, sektördeki örgütler, dernekler, sendikalar ve yayınevlerinden bağlayıcı politika belgeleri hazırlaması, şikayet mekanizmaları kurması ve bu alana bütçe ayırması istendi.
Grup, 2025 Ağustos ayında yeniden alevlenen cinsel taciz ifşalarına destek vermek amacıyla bir araya geldi. Farklı illerden ve farklı alanlardan gelen kadın+ edebiyatçılar, Türkiye’de ifşalar yoluyla dile getirilen psikolojik, fiziksel ve cinsel şiddete “Artık yeter” sloganıyla mücadele başlattı.
Yayıncılık örgütlerine 7 maddelik talep
Kadın+ Edebiyatçılar, Türkiye Yayıncılar Birliği, Türkiye PEN ve Türkiye Yazarlar Sendikası başta olmak üzere sektördeki örgüt, dernek ve sendikalara yönelik 7 maddelik talep listesi sundu.
- Toplumsal Cinsiyete Dayalı Ayrımcılık ve Şiddeti Önleme Politika Belgesioluşturması, yaygınlaştırması ve kamuoyuna açık paylaşması.
- Türkiye Yazarlar Sendikası bünyesindeki kadın komisyonunun etkin çalışması.
- Kadın komisyonu bulunmayanların: Fiziksel ya da dijital araçlar vasıtasıyla gerçekleştirilen cinsel taciz, şiddet, ayrımcılık ve mobbing vakalarına karşı sorumluluk alması, toplumsal cinsiyet eşitliği ve cinsel taciz takip komisyonları kurması, işletmesi, takibini üstlenmesi ve beyan esaslı, gizlilik içeren ve hızlı sonuçlanan süreçlerle yaptırım oluşturması. Komisyon üyelerinin çoğunluğun kadın+lardan oluşması.
- Cinsel taciz şikâyeti durumunda işletilecek kurumsal eylem planını hazırlaması, yaygınlaştırması ve işletmesi.
- Toplumsal cinsiyet ayrımcılığı ve cinsel şiddeti önleme amaçlı eğitimler, etkinlikler düzenlemesi. Eğitim içeriklerinin feminist ve queer kuramlar temelinde hazırlanması. Eşitlik izleme ve takibini yapması ya da yaptırması.
- Tüm süreçler için alanda deneyimli kadın/feminist örgütlere danışması.
- Politika belgesinin şartlarını yerine getirmek için gerektiğinde bütçe ayırması.
Yayınevlerine özel talep listesi
Kadın+ Edebiyatçılar, taleplerini yalnızca örgütler ve sendikalarla sınırlı tutmadı. Yayınevleri ve sektörün diğer bileşenlerine yönelik ayrı bir talep listesi sunuldu.
“Yayınevleri ve sektörün diğer bileşenlerinden taleplerimiz:
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
- Bağlı bulunduğu birliğin hazırladığı Toplumsal Cinsiyete Dayalı Ayrımcılık ve Şiddeti Önleme Politika Belgesi’ni imzalaması, kamuoyu ile paylaşması ve internet sitesinde sabit ve açık erişimli bulundurması. Her nevi sözleşmeye (iş, telif, hizmet alım vs…) politika ve tutum belgesini eklemesi.
- Her yayınevinin kendi içinde, fiziksel ya da dijital araçlar vasıtasıyla gerçekleştirilen cinsel taciz, şiddet ve ayrımcılığa karşıt şikâyet mekanizmasını kurması; eşitlik kurulu, onur kurulu, toplumsal cinsiyet kurulu vb. bir komite oluşturması. Bu komitelerde her kademeden çalışanın rotasyonla yer alması, çoğunluğun kadın+lardan oluşması. Cinsel taciz şikâyeti durumunda işletilecek kurumsal eylem planını hazırlaması, gerektiğinde alanında uzman sivil toplum kuruluşu ve/veya danışmanlardan danışmanlık alması ve işletmesi.
- Taciz faili ve tacizi örtbas etmeye çalışanlara karşı hızlı tavır alarak, bu kişilerle yayınevi ilişkisini ve/veya etkinliklerini “beyanı esas alarak askıya alacağına dair” kamuya açık söz vermesi.
- Yayınevleri, dergiler ve festival jüri veya konuşmacı listelerinde %50 kadın temsili hedefinin kurumsal ilke haline getirilmesi. Eşitlik izleme hedefiyle; kadın+ yazarların, editörlerin, çevirmenlerin ve eleştirmenlerin sayısal oranının yıllık raporlarla kamuoyuna açıklanması.
- Birliğe üye tüm yayınevlerinde yılda en az bir kez eşitlik, kapsayıcı dil ve farkındalık eğitimi verilmesi. Eğitim içeriklerinin feminist ve queer kuramlar temelinde hazırlanması.
- Tüm süreçler için alanda deneyimli kadın/feminist örgütlere danışması.
- Tüm bunlar için gerekirse bütçe ayırması.”
Ortak çalışmaya açık oldukları vurgulandı
Kadın+ Edebiyatçılar, talepleri doğrultusunda adım atan sektör bileşenleriyle ortak çalışmalara, sorumluluk almaya ve katkı sunmaya açık olduklarını vurguladı.
Açıklamada, yayıncılık sektöründeki tüm kurum ve kişilerin cinsel taciz ve şiddet karşısında yalnızca söylem düzeyinde kalmaması, sorumluluk üstlenmesi ve somut dönüşüm süreçleri başlatması gerektiği belirtildi.
Kadın+ Edebiyatçılar, son sözlerinde şöyle seslendi: “Bu adımların somut bir biçimde atıldığını görene kadar, kadınlar kendilerini yayın alanında güvenli hissedene ve yayın alanında kadınlara yönelik ayrımcılık ortadan kalkana kadar mücadelemizi sürdüreceğiz.”
