24 Haziran’da gerçekleştirilecek cumhurbaşkanlığı ve milletvekili genel seçimlerinde uygulanacak hükümleri içeren anayasa değişikliği uyum paketi teklifi , TBMM Anayasa Komisyonu’nda kabul edildi. Teklif, bugün (24 Nisan Salı) TBMM Genel Kurulu’nda görüşülecek.
Teklifte, Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun, Milletvekili Seçimi Kanunu, Siyasi Partiler Kanunu ve Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunu’nda düzenlemeler öngörülüyor.
Anadolu Ajansı’nın haberine göre, Adalet Bakanı Abdulhamit Gül komisyona bilgi verdi. Gül, ‘‘Bir kimsenin, aynı zamanda hem cumhurbaşkanı hem de milletvekili adayı olamayacağı ve aday gösterilemeyeceğine dair düzenleme, sert kuvvetler ayrımı ilkesinin benimsendiği yeni sistemin zorunlu ve doğal bir sonucudur’’ dedi.
Yurtdışındaki seçmenlerin, seçime katılım oranını artıracak düzenlemelerinde teklifte bulunduğunu kaydeden Gül, ‘‘Yurt dışındaki oy kullanma süreleri uzatılmakta, randevu usulü kaldırılmakta ve yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı vatandaşlarımızın herhangi bir temsilcilikte oy kullanabilmelerine imkan tanınmaktadır’’ dedi.
Cumhurbaşkanı adayı gösterme
Siyasi partiler tarafında;
TBMM’de grubu bulunan siyasi partiler grup kararıyla, diğer siyasi partiler ise tüzüklerinde gösterilen yetkili organlarının kararıyla cumhurbaşkanlığına aday gösterebilecek.
Birden fazla siyasi parti grubu ve siyasi parti bir kişiyi aday gösterebilecek.
Her siyasi parti veya parti grubu ancak bir aday için başvuruda bulunabilecek. YSK tarafından ilan edilen süre içinde, adayların isimleri, muvafakat belgeleri ve gerekli diğer belgelerle YSK’ye başvurularak aday gösterilmiş olacak.
YSK tarafından adaylarla ilgili eksik bilgi ve belge tespit edildiğinde, ilgili siyasi partilere 5 günlük ek süre tanınacak.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Seçmen tarafında;
Seçmenler tarafından aday gösterilmek istenen kişinin YSK’ya başvurması gerekecek.
Cumhurbaşkanlığı’na en az 100 bin seçmenin yazılı teklifiyle aday gösterilebilecek.
Seçmenler tarafından aday gösterilmek istenen kişi, kimlik ve açık adres bilgilerini içeren başvuru dilekçesi ve seçilme yeterliliğine ilişkin belgelerle, en yüksek derecedeki devlet memuruna mali haklar kapsamında yapılan her türlü ödemelerin bir aylık brüt tutarının on katının (131 bin 600 lira) ilgili maliye veznesine emaneten yatırıldığına dair makbuzla YSK’ye bizzat başvuracak.
YSK, başvuru bilgi ve belgelerini iki gün içinde inceleyecek, seçilme yeterliğinin bulunmadığı tespit ederse başvuru reddedilecek.
Başvuran, belgelerinin iki gün içinde tekrar incelenmesini talep edebilecek. YSK, bu talebi üç gün içinde karara bağlayacak, belgelerde eksiklik varsa iki gün ek süre verilecek.
Başvurusu kabul edilen adayları YSK ilan edecek. Seçmenler, ilan edilen adaylar arasından yalnızca bir kişi için yazılı teklifte bulunabilecek.
Seçmenler, adaylık teklifi için kayıtlı oldukları ilçe seçim kuruluna bizzat başvuracak. Başvuranın, seçmen niteliğine sahip olduğu ve daha önce aday teklifinde bulunmadığı tespit edildikten sonra, ilan edilen listedeki kişiler arasından tercih yaptırılarak adayın bilgilerini içeren form imzalatılacak ve elektronik ortamda da kaydedilecek.
Seçmene, aday teklifinde bulunduğuna dair belge verilecek. Aday gösterme formları, elektronik ortamda YSK’ya iletilecek ve ilçe seçim kurullarında saklanacak.
Aday gösterilen kişinin talebi halinde, kendisini ile ilgili aday teklifinde bulunan seçmenlere ilişkin formlar ve diğer bilgiler kendisine verilecek.
Belirlenen süre içinde 100 bin seçmen tarafından teklif edilen kişiler, geçici aday listesinde gösterilecek. 100 bin seçmen tarafından aday teklifinde bulunulması veya ölüm hallerinde maliye veznesine emaneten yatırılan tutar, seçimden sonra talep üzerine ilgiliye iade edilecek. Diğer hallerde bu tutar Hazine’ye gelir kaydedilecek.
Yurtdışında bulunan seçmenler
Yurt dışındaki vatandaşlar, Türkiye’deki oy verme gününden önceki üçüncü güne kadar oy kullanabilecek.
Teklifle, yurt dışındaki seçmenlerin randevu ile oy kullanması usulünden vazgeçiliyor. Bunun yerine, yurt dışında yaşayan seçmenlerin Yüksek Seçim Kurulu (YSK) tarafından belirlenen oy verme günlerinden, kendilerine uygun olan herhangi bir günde oy vermelerine imkan sağlanıyor.
Oy kullanma süresinin uzunluğu nedeniyle uygulamada ortaya çıkan zorlukların önüne geçilebilmesi amacıyla, siyasi partiler yurt dışında her oy verme günü için ayrı sandık kurulu üyesi bildirebilecek.
Aday teklifine ilişkin başvuru ve formların şekli ile yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı seçmenlerin aday göstermeleri dahil, bu düzenlemenin uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esaslar YSK tarafından belirlenecek.
Teklifle, yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı seçmenlerin yurt dışında bulunan herhangi bir temsilcilikte oy kullanabilmelerine imkan sağlamak amacıyla, bu seçmen listelerinin oluşturulma yöntemi değiştiriliyor.
Milletvekili sayısı 550’den 600’e çıkarılacak.
TBMM seçimleri dört yılda bir yerine, 5 yılda bir cumhurbaşkanı seçimiyle aynı gün yapılacak. Milletvekili seçilebilme yaşı 25’ten 18’e indirilecek.
Bir önceki seçimin yapıldığı tarihten itibaren, 5 yılın dolmasından önceki son pazar günü oy verilecek. Oy verme gününden geriye doğru hesaplanacak 60 günlük sürenin ilk günü, seçimin başlangıç tarihi olacak. Mevcut düzenlemede bu süre 90 gün idi. Böylece, seçim süreci, oy verme gününden iki ay önce başlamış olacak..
