Reuters Haber Ajansı, ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarını eleştiren Ankara’nın, İran’dan petrol ithalatına son verip limanlarını da İran petrolüne kapadığını duyurdu.
Refinitiv’in sağladığı petrol tankeri rota takip verilerini inceleyen Reuters, ABD’nin yaptırım muafiyetini kaldırdığı mayıs ayı başından bu yana Türk limanlarına İran petrolü taşıyan herhangi bir tankerin yanaşmadığını bildirdi.
Haberde, Türkiye’nin İran’dan ithalatını geçen mart ayından itibaren azaltmaya başladığı belirtiliyor. Uzmanlara göre Türkiye, İran’ın yokluğunda Irak, Rusya ve Kazakistan gibi alternatif tedarikçilere yöneldi.
Kazak petrolüne yöneliş
Çin, Hindistan, Japonya gibi büyük ithalatçılarla beraber Türkiye’ye de tanınan muafiyetin sona ermesinden bir gün sonra, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu bu kadar kısa sürede tedarikçilerin çeşitlendirilmesinin imkansız olduğunu belirtmişti. Reuters’e görüş bildiren ve isminin açıklanmasını istemeyen bir petrol şirketi yöneticisine göreyse, Türkiye’nin en büyük petrol rafineri şirketi TÜPRAŞ, 2012-2013 yıllarındaki İran yaptırımlarında izlediği yol haritasına geri döndü. Yönetici, “Hep aynı hikaye. Bu sefer de daha çok Kazak petrolü ithal ediyorlar” dedi ve geçtiğimiz şubat ayında Kazakistan’dan petrol ithalatının son 20 yılın zirvesini gördüğünü sözlerine ekledi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bölgede istikrarı bozacağını düşündüğü yaptırımları eleştirmiş, sözcüsü İbrahim Kalın ise geçen ayki Washington ziyaretinde “İran’a yönelik yaptırımlardan Türkiye’nin muaf tutulmasını bekliyoruz. Bu konudaki talebimizi en güçlü şekilde ABD’ye ilettik” demişti.
Yaptırımlara uymak Türkiye’yi ABD yaptırımlarından koruyor
ABD’nin, Tahran’ın petrol gelirlerini “sıfıra indirmek” için İran petrolüne yeniden yaptırım kararı aldıktan sonra aralarında Türkiye’nin de bulunduğu sekiz ülkeye tanıdığı altı aylık muafiyet, 2 Mayıs’ta sona ermişti.
Görüşmeler hakkında bilgi sahibi bir kaynağın aktardığına göre TÜPRAŞ, muafiyetin son tarihi 1 Mayıs’tan önce muafiyetin uzatılması için Washington’a baskı yaptı ancak uzatma olmasa dahi İran’dan ithalatı durduracağına dair taahhütte de bulundu.
İran en büyük tedarikçilerden biriydi
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Reuters’in hesaplamalarına göre yaptırımların başladığı Kasım 2018’i takip eden ilk dört ayda Türkiye, İran’dan ayda ortalama 209 bin ton petrol ithal ediyordu. İran’ın Türkiye’nin petrol ithalatındaki payı ise yüzde 12’ydi. Türkiye Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun geçen ayki raporu, Türkiye’nin geçtiğimiz şubat ayındaki petrol ihtiyacının yüzde 15’inin İran, yüzde 23’ünün Irak, yüzde 20’sinin Rusya ve yüzde 16’sının ise Kazakistan’dan karşıladığını ortaya koymuştu.
ABD’nin İran’la nükleer anlaşmadan çekildiği Mayıs 2018’den önce Türkiye, İran’dan ayda ortalama 912 bin ton petrol ithal ediyordu. Bu tarihten önce İran, Türkiye’nin
en büyük petrol tedarikçisiydi ve petrol ithalatının yüzde 47’sini karşılıyordu.
