Alternatif bir güldürü türü olan “underground stand-up” kültürü, İstanbul’da yayılmaya başladı. Mizahseverleri bir araya getiren bu etkinlikler, çoğunlukla bar ve kafelerde kendine yer buluyor.
Farklı kolektiflerin bir araya gelerek yaptığı stand-up gösterileri, özellikle Kadıköy’de yoğunlaşmış durumda. Kadıköy’ün alternatif komedi piyasası olarak görülen bu kolektifler, “Kılçık Mekan”, “Eskici Gizli Bahçe” veya “Bahane Kültür Salonu” gibi belirli mekanlarda sahne alıyor. Daha az kurumsal olan ve dolayısıyla daha az prodüksiyon gerektiren bu gösteriler, eleştirel yanlarıyla ana akım stand-up gösterilerine de alternatif olma yolunda ilerliyor.
Bu gösteriler çoğunlukla iki format halinde gerçekleşiyor.
En sık düzenlenen “açık mikrofon” etkinlikleri, yaklaşık bir senedir her salı düzenli olarak gerçekleştiriliyor. Herhangi bir katılımcı listesi veya konu kısıtlamasının olmadığı bu gösterilerde isteyen herkes, sahneye çıkarak beş dakika boyunca stand-up hünerlerini sergileyebiliyor. Komedyenlere çok geniş bir mizahi özgürlük alanı sunan bu format, İstanbul’da çoğunlukla “TuzBiber” isimli kolektif tarafından organize ediliyor.
Bir diğer format olan “roast” ise profesyonel stand-up’çıların katıldığı, uzun süredir beraber çalışan komedyenlerin birbirlerini “taşladığı”, birbirleri hakkında anekdotlar anlattıkları ve şakalar yaptıkları güldürü dolu bir gece. Bu gösteriler, özellikle ABD’de çokça sevilen, hatta turnuvalarının bile düzenlendiği bir etkinlik.
“Alternatif komedi” nedir?
Bu terim ilk olarak seksenli yıllarda ABD’de ortaya çıktı. Ana akım komedinin kısıtlayıcı yanına ve komedi sektörünün büyük prodüksiyonlardan ibaret olmasına bir eleştiri olarak doğan alternatif komedi, sahnede hiçbir tabu tanımadan şaka yapabilme özgürlüğü ile öne çıkıyor. Aynı gösteride birçok komedyene sahneye çıkıp birbirlerinden bağımsız bir şekilde komedi yapabilme imkanı sağlayan bu akım, ABD başta olmak üzere Kanada ve Güney Afrika Cumhuriyeti gibi farklı kültürlere sahip ülkelerde de popüler.
