Fransa kamuoyu son günlerde, çıkarılmak istenen yeni emeklilik yasasını tartışıyor. 2017 yılında işbaşına gelen Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron piyasacı önlemler almakla suçlanıyor.
Macron’un göreve geldikten sonra attığı ilk adımlardan biri insanların çalışma sürelerini uzatan ve işten atılmalarını kolaylaştıran Çalışma Yasası’nı (Code du Travail) geçirmek olmuştu. Birçok kişi, geçen yıl ortaya çıkan ve sadece Fransa değil ama aynı zamanda dünya gündemini sarsan Sarı Yelekliler hareketi ile Macron’un çıkarmış olduğu piyasacı yasalar arasında bağ kuruyor.
Macron’un görevlendirdiği Edouard Philippe hükümeti bu kez emeklilik yasası ile gündemde. Fransız kamuoyunun önemli bir kısmı yine kızgın. Peki, Fransa’yı karıştıran emeklilik yasası nedir ve neler içeriyor? Tepkiler nasıl gelişmiş durumda?
Macron, 2017 yılındaki cumhurbaşkanlığı seçimi kampanyasında Fransa’daki emeklilik rejimi ile ilgili bir reform yapmak istediğini duyurmuştu. Fransa’daki mevcut emeklilik rejimi farklı dallara ayrılıyor. Macron bunları “evrensel” dediği tek sistem altında birleştirmek istiyordu.
Bu doğrultuda harekete geçen Macron, 2017 yılının Eylül ayında Jean-Paul Delevoye’yi emekli reformundan sorumlu yüksek komiser olarak atadı. Delevoye daha sonra istifa etti ancak reform görüşmeleri devam etti. İki yıldır üzerinde çalışılan emeklilik reformu 11 Aralık günü Başbakan Edouard Philippe tarafından kamuoyu ile paylaşıldı.
Yeni emeklilik sistemi 1975 ve sonrasında doğanlar için uygulanacak. Ancak 1980 ve 1985 yılına özel bazı ara emeklilik rejimleri var, bunlar reformun dışında gösteriliyor. Yeni yasaya göre, bu emeklilik sisteminde çalışmaya ilk başlayacak olanlar, 2004’te doğanlar ve 2022 yılı itibarıyla emek piyasasına girenler.
Yeni yasayla birlikte özel emeklilik rejimleri sonlandırılmış olacak. Halihazırda mevcut sistem içerisinde 50 yaşında emeklilik hak edenler bulunabiliyor. Ancak herkes için aynı emeklilik sistemi bu tür bir emeklilik prosedürünü ortadan kaldırıyor ve bütün emeklilikleri tek bir rejim altında birleştiriyor.
Plana göre resmi emeklilik yaşı 62 olarak yerini koruyor. Ancak 62 yaşından 64’e kadar çalışmaya devam edenlerin emeklilik primi daha yüksek olacak. 62 yaşında emekli olanlar ise daha az prim alacak. Bu şekilde hükümet emeklilik yaşını yükseltmeyi teşvik etmek istiyor.
Bir bütün olarak bakıldığında, Macron’un emeklilik yasasının çalışanları koruyan ve rahatlatan farklı emeklilik sistemlerini ortadan kaldırdığını ve herkesi aynı sisteme dahil ederek emeklilik koşullarını zorlaştırdığı görülüyor.
Tüm bunlar karşısında Fransız kamuoyu da tepkisini saklamadı. Sendikalar başta olmak üzere toplumun çeşitli kesimleri emeklilik yasa reformu karşısında seslerini yükseltti. Pek çok şehirde protesto gösterileri düzenlendi.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Fransa’daki en büyük sendikalardan biri olan Confederation Generale du Travail (CGT-Emek Konfederasyonu) Sekreteri Philippe Martinez, yasa teklifi konusunda uzlaşamadıklarını belirterek yasayı bireyci bulduğunu açıkladı. Ona göre, bu yasa sosyal korumayı güçlendirmiyor ve bireyciliği getiriyor.
Fransa’da özellikle demiryolu çalışanlarının grevleri gündelik hayat üzerinde önemli etkiler barındırıyor. Sendikalar ve çalışanların bir kısmı yasa teklifi değiştirilmezse eylemlerine devam edeceklerini açıkladı.
